İslam dünyasına damga vuran 3 hanım alim

İslam tarihindeki ilk hemşire, dünyanın ilk üniversitesinin kurucusu Müslüman bir kadındı. İslam'ın ilk asırlarında kadınlar sosyal ve ilmi hayat içinde aktif rol almışlardı. Savaşlarda hemşirelik görevinde bulunmalarının yanı sıra hadis, fıkıh ve benzeri dini ilimlerde de kendilerini geliştirmişlerdi. İslam tarihindeki ilk hemşire olan Rufeyde bint Sa'd, yaralıları tedavi etmek için birçok savaşa katılmıştır. Kız çocuklarının cahiliye adetleriyle ölümüne engel olmaya çalışan Rufeyde, eğitim görmüş hemşirelerin idare ettiği ilk sahra hastanesini kuran kişi olarak da İslam tarihinde önemli bir yere sahiptir. İslam tarihinde ilk hastahaneler . Resul-i Ekrem devrinde kadınların savaşlara katıldıkları ve sağlık hizmetleri başta olmak üzere savaş sırasında önemli hizmetler yürüttükleri bilinir. Yaralı ve hastaları tedavi konusunda maharetli olduğu rivayet edilen Eslem kabilesinden Küaybe'nin Hendek Savaşı sırasında okla kolundan yaralanan Evs kabilesi reisi Sa'd b. Muâz'ı tedavi ettiği, kardeşi Rufeyde'nin de bu konuda bilgili olduğu kaydedilir. Rufeyde bint Sa'd, savaş sırasındaki ciddi fedakârlıkları ve organizasyon kabiliyetinin yanında, özellikle o dönem halk sağlığı alanında getirdiği yeni yaklaşımlarla İslam tarihinde yer bulmuş önemli bir isimdir. Rufeyde'nin babası Sa'd da insanları tedavi etmekle meşgul olan birisiydi ve bu sevgisini kızına da aşılamıştı. Kızı ise sadece hastalara şifa dağıtmakla kalmamış, kız çocuklarının cahiliye adetleriyle ölümüne de engel olmaya çalışmıştır. Babasının, 'Kızım! Bütün hayatımı sana vakfettim. İlmimi ve tecrübemi sana verdim. Seni, benden sonra, Eslem oğullarının yaralılarını tedavi eden ve acılarını hafifleten bir hemşire olmaya hazırladım' sözlerini vasiyet kabul eden Rufeyde, ömrünü insanlara şifa kaynağı olmaya adamıştır. Rufeyde'nin eşi Abdullah, Bedir Savaşı öncesinde katledilir. Rufeyde'nin kulaklarında, ölümünden kısa bir süre önce eşinin söylediği şu sözler kalır: 'Rufeyde! Allah için senden, benden sonra hareketi tamamlamanı, İslam'ı ve nuru, her eve, her kalbe yaymak için cihada devam etmeni istiyorum ki milletimiz cahilliğin ve cahiliye devrinin karanlıklarından kurtulsun.' Halis bir Müslüman olmak için büyük çaba gösteren Rufeyde, kocasının katili İslam'a dönüp Râşid ismini aldıktan sonra işlediği günahın affını istediğinde onu affetme büyüklüğünü de gösterecektir. Yoksullara umut olan hastane: En Nuri Rufeyde, yaralılara ilk yardımda bulunmak ve onları tedavi etmek için birçok savaşa katılmıştır. Eğitim görmüş hemşirelerin idare ettiği ilk sahra hastanesini kuran kişi olarak İslam tarihine geçmiş ve 'Savaş tıbbında en önemli şey tertip ve düzendir' diyerek hastane içinde kadınları dört grup halinde konumlandırmıştır. Savaş esnasında arka planda yaralılar için bir çadır kurar ve bu çadırda ilk müdahale yapılırdı. Yaralıların nasıl taşınması gerektiğini, sedye kullanmayı da ilk öğreten Rufeyde bint Sa'd'dır. Osmanlı hastaneleri Müslümanlar yeni şeyler öğrenmenin ve buluşlarını paylaşmanın sevincini her daim yaşadı. 9. yüzyılın sonlarında neredeyse tüm camilerde erkek ve kızlar için bir ilkokul vardı. Fatma el Fihri isminde Tunuslu bir ilim aşığı, Karaviyyin adlı okulu olan bir cami yaptırdı. Günümüzde dünyanın en eski üniversitesi olan Karaviyyin, zamanına göre yüksek teknoloji teçhizatları olan, astronomi aletleri, usturlaplar, güneş, kum ve su saatleri ile yüksek bir donanıma sahipti. Karaviyyin, zamanına göre yüksek teknoloji teçhizatları olan, astronomi aletleri, usturlaplar, güneş, kum ve su saatleri ile iyi bir donanıma sahipti. Öğrenciler zamanı, muvakkit (namaz saatlerini belirleyen kişi) tarafından denetlenen bir odada hesaplarlardı. Dünyanın kesintisiz eğitim veren en eski üniversitesi olma özelliğini taşıyan Karaviyyin, bin yılı aşkın süredir Fas'ta eğitim hayatına devam ediyor. Tunuslu ilim aşığı Fatima el-Fihri tarafından 859 yılında yaptırılan üniversite Fas'ın eski başkentlerinden Fes'in ilk yerleşim merkezi olan 'Medine'de yer alıyor. Karaviyyin Üniversitesi en eski üniversite olmasının yanı sıra birçok ilki de içinde barındırıyor. İlk ilmi alan şubeleri ve ilk ilmi uzman kürsüsü bu üniversitede kuruldu. İslami ilimlerin yanı sıra tıp, astronomi, mantık, felsefe ve matematik gibi köklü bilimlerin de okunduğu üniversite, yüzyıllarca ilmin merkezi olarak hizmet vermeye devam etti. Bir cami olarak hizmete açılan üniversite, zamanla en önemli eğitim kurumları arasında yer alarak eğitim kalitesini ispat etti. Dünyanın en güzel 10 modern kütüphanesi Müslüman alim Fatima el-Fihrî yeteneğini ve servetini kullanarak Fas'ın, Fes şehrinde Karaviyyin adlı okulu olan bir cami yaptırdı. Karaviyyin günümüzde dünyanın en eski üniversitesi olup, hala eğitim verir. Karaviyyin, zamanına göre yüksek teknoloji teçhizatları olan, astronomi aletleri, usturlaplar, güneş, kum ve su saatleri ile iyi bir donanıma sahipti. Öğrenciler zamanı, muvakkit (namaz saatlerini belirleyen kişi) tarafından denetlenen bir odada hesaplarlardı. Dünyanın kesintisiz eğitim veren en eski üniversitesi olma özelliğini taşıyan Karaviyyin, bin yılı aşkın süredir Fas'ta eğitim hayatına devam ediyor. Tunuslu ilim aşığı Fatima el-Fihri tarafından 859 yılında yaptırılan üniversite Fas'ın eski başkentlerinden Fes'in ilk yerleşim merkezi olan 'Medine'de yer alıyor. Karaviyyin Üniversitesi hakkında 5 bilgi... Dünyanın ilk Müslüman kadın mucidi ve gökbilimcisi Meryem El İcliyye, Halep'te dünyaya gözlerini açtığında, sadece ömrü ile sınırlı kalmayacak çalışmalarıyla yüzyıllar sonrasını etkileyeceğini kuşkusuz ki bilmiyordu. Ancak o, mevcut olana yaptığı eklemelerle geliştirdiği usturlab sayesinde yüzyıllarca gökyüzünün rehberi oldu. Meryem El-İcliyye, onuncu yüzyılda yaşayan birçok kadının aksine o, kendisine bir meslek edinmiş ve bugüne kadar hep alet yapım becerisiyle anılır olmuştu. El-İcliyye, Bağdat'ta ünlü bir usturlap yapımcısının çırağı olan babasının öğrencisiydi. El-Usturlabi, olarak da bilinen El-İcliyye, ustaca yaptığı usturlaplarla yaşadığı dönemde oldukça dikkat çekti. Usturlabın ünü kolay taşınması, sezgisel ve esnek olmasından kaynaklanmaktaydı. Usturlabı geliştirdiği bu karmaşık yapılı icat Bağdat'ın idarecisi Seyfüddevle'nin dahi takdirini kazanmıştı. İcliyye bunun üzerine saraya davet edildi. Seyfüddevle'nin takdirini kazanmakla da kalmamıştı ve desteğini de almıştı. İmkânları geliştirildi ve saray hizmetinde istihdam edildi. Burada yönetimin sipariş ettiği usturlapları imal etmeye başladı. Astronomi tarihinin en popüler aleti: Usturlap El-icliyye, erken dönem İslâm medeniyetinde bilm alanında çalışan bir kadının belgelendiği ender örneklerinden biridir. Günümüzde, kadınların bilim alanında çalışması için fırsatlar önemli ölçüde artmış olsa da bilim ve mühendisliğin birçok alanında erkeklerin sayıca üstünlüğü devam etmektedir. Meryem İcliyye, günümüzde saat, pusula, navigasyon cihazları başta olmak üzere; zaman, mesafe ölçümüne yarayan ve astronomik hesaplarda kullanılan pek çok cihazın atası olan Usturlab'ı geliştirerek çağlar aşan bir bilim insanı olduğunu gösterdi. Yaptığı usturlab ile gök cisimlerinin yüksekliğini ölçmeyi başardı. İcliyye, usturlaba eklediği yeni özellikler ile adeta çığır aştı. Gök bilim alanında bilinmesi gereken terimler Usturlab, Güneş'in ve yıldızların konumlarıyla ve zamanla ilgili problemlerin çözümünde kullanılan astronomik bir alettir. Birçok astronomi probleminin çözümü için gerekli olan matematiksel hesaplamalarda kullanılır. İlk dönem basit usturlaplar Yunan medeniyetinde kullanılmış ancak en gelişmiş şekline İslam coğrafyasında kavuşmuştur. Adı Yunancada 'yıldız' anlamına gelen 'Aster' ve 'almak, ölçmek, yakalamak, tutmak, anlamak ve kavramak' gibi anlamlara gelen 'Lambanein' kökünden gelmektedir. Usturlap kelimesinin ortak anlamı; yıldızları anlamak için kullanılan bir alet, şeklinde kullanılabilir. Yıldız bulan, gökyüzündeki yıldızları ve diğer nesneleri bulmak ya da Güneş'in veya bir yıldızın konumundan yararlanarak zamanı belirlemek anlamlarında da kullanılabilir. Usturlap aynı zamanda gökyüzünün bir haritası ve astronomik problemleri çözen taşınabilir bir alettir. Usturlabın amacı, kullanıcısına bir yere özgü verilen zamanda ve yerde Güneş'in ve belli yıldızların konumunu göstermektir. Bu gösterme işlemi, usturlabın yüzüne gökyüzünün resminin çizilmesi ve yerlerinin kolayca bulunması için konumlarının işaretlenmesi ile yapılır. Matematik ilmine yön veren 10 Müslüman alim

AKADEMİK

İLAHİYAT

Kur'an

TARİH

EDEBİYAT

SİNEMA

MÜZİK

EĞİTİM

FELSEFE

SOSYOLOJİ

PSİKOLOJİ

GALERİ

LİSTELER

FİKRİYAT TV

ESMA-İ HÜSNA

İSLAM

MÜZİK

FİKRİYAT AKADEMİ

İslam dünyasına damga vuran 3 hanım alim

İSLAM TARİHİNDEKİ İLK HEMŞİRE: RUFEYDE BİNT