Hz. Peygamberin hadislerinde geçen dualar

Peygamber Efendimiz (sav) en çok şöyle dua etmiştir: Okunuşu: 'Allâhümme Rabbenâ âtinâ fid-dünyâ hasenetevve fil-âhırati haseneh. Ve kınâ azâben-nâr.' Anlamı: 'Ey Allah'ım! Ey Rabbimiz! Bize dünyada iyilik, güzellik ve nimet ver, ahirette de iyilik, güzellik ve nimet ver ve bizi ateş azabından koru.' (Buhârî, De'avât, 55) 'Allâhümme' kelimesinden sonraki kısım, Bakara sûresinin 201. ayetidir. Duada 'Allah' ve 'Rab' isimleri zikredilerek iki şey istenmiştir; biri dünya ve ahirette 'ihsân', ikincisi 'ateş azabından korunma.' Fikriyat'ın Kur'an-ı Kerim uygulamasında yer alan seçkin hafızlardan, Kur'an'ı dinlemek ve okumak için tıklayın. Okunuşu: 'Allâhümme innî es'elükel-hüdâ vet-tükâ vel- 'afâfe vel-ğınâ.' Anlamı: 'Allah'ım! Senden hidayet, takva, iffet ve gönül zenginliği istiyorum.' (Müslim, Dua, 72; İbn Hıbbân, Ed'ıye, No: 900) Peygamber Efendimiz'in bu duası, özlü ancak anlamı çok kapsamlı bir duadır. Kişinin Allah'a, kendisine ve diğer insanlara karşı görevlerini İslam'ın istediği şekilde yapabilmeyi ifade etmektedir. DUA ETMENİN ÖNEMİNİ ANLATAN AYETLER Okunuşu: 'Allâhümmeğfirlî verhamnî vehdinî ve 'âfinî verzüknî.' Anlamı: 'Allah'ım! Beni bağışla, bana hidayet nasip eyle, bana rızık ver, beni âfiyette daim eyle ve bana merhamet et.' (Müslim, Zikir ve Dua, 35) Peygamberimiz bu duasında yüce Allah'tan beş şey istemektedir: 'Mağfiret yani hata, kusur ve günahların bağışlanması, merhamet, afiyet, hidayet, rızık yani mal, mülk, servet.' DUA VE ZİKİR İLE İLGİLİ SIKÇA SORULAN SORULAR Okunuşu: 'Allâhümme kanni'nî bimâ razektenî ve bâriklî fîhi ve ahlif 'aleyye külli ğâibetin-lî bihayr.' Anlamı: 'Allah'ım! Bana verdiğin rızık konusunda beni kanaat sahibi yap ve o rızkımı bereketli kıl. Zayi olan her nimetin daha hayırlısını bana ihsan eyle.' (Hâkim, De'avât, No:1878) Bu duasında Peygamberimiz, kendisine rızık vermesini, rızkını bereketli yapmasını, tükettiği nimetin yenilerini ve daha iyilerini vermesini ve kendisini kanaatkâr yapmasını Allah'tan istemektedir. RIZIK NEDİR? Okunuşu: 'Allâhümme elhimnî ruşdî ve e'ıznî min şerri nefsî.' Anlamı: 'Allah'ım! Bana doğru olanı ilham et ve beni nefsimin şerrinden koru.' (Tirmizî, De'avât, 70) Efendimiz bu duasında, yüce Allah'tan iki şey istemiştir. Biri her işte doğru olanı yapabilmesi, diğeri nefsin kötü arzularından kendisini koruyabilmesidir. AİLE HAYATIYLA İLGİLİ UFUK AÇAN 35 HADİS Okunuşu: 'Allâhümmeğfir-lenâ verhamnâ verda 'annâ ve tekabbel minnâ ve edhılnel-cennete ve neccinâ minennâri ve eslıh-lenâ şe'nenâ küllehû.' Anlamı: 'Allah'ım! Bizi bağışla, bize merhamet eyle, (ibadetlerimizi, hayır ve hasenatımızı, dualarımızı) kabul eyle, bizi cennete koy, bizi cehennemden azat eyle, bütün işlerimizi ıslah eyle.' (İbn Ebî Şeybe, Dua, 135, No: 29342) Bu duasında Peygamberimiz (sav), yüce Allah'tan yedi istekte bulunmuştur: Mağfiret, merhamet ve Allah'ın rızası, ibadetlerinin kabul olması, cennete girebilme ve cehennemden korunma, işlerinin düzgün olması. BİRLİKTE YAŞAMA HAKKINDA 40 HADİS Okunuşu: 'Allâhümme ahsente halkî fe ahsin hulükî.' Anlamı: 'Allah'ım! Yaratılışımı güzel yaptın, ahlâkımı da güzelleştir.' (İbn Hıbbân, Ed'ıye, No: 959) Bu duada Peygamber Efendimiz (sav)'in yaradışını mükemmel oluşunu dile getirerek ahlakının da aynı şekilde güzel olmasını istemektedir. Peygamberimiz (sav)'in, ahlakının güzel ve mükemmel olduğu Kur'ân'da bildirilmiştir. (Kalem, 68/4) Bu duada aynı zamanda ahlâkın değişkenliğine, iyi yönde değişmesi için çaba gösterilmesi ve bu konuda Allah'tan yardım istenilmesi gerektiğine işaret edilmektedir. GÖNÜLLER YAPAN 40 HADİS-İ ŞERİF Okunuşu: 'Allâhümme âti nefsî takvâhâ ve zeki-hâ ente hayru men zekkâhâ ente veliyyühâ ve mevlâhâ.' Anlamı: 'Allah'ım! Nefsime takvasını ver ve nefsimi (her türlü kötü şeylerden) temizle, Sen temizleyenlerin en hayırlısısın. Sen nefsimin dostu ve mevlasısın.' (Müslim, Dua, 73) Hz. Peygamber yüce Allah'tan manevî temizliği ve arınmayı, ahlâkî erdemliliği istemektedir. Duasının kabulü için yüce Allah'ın 'velî' ve 'mevlâ' isimlerini zikretmiştir. KUR'AN-I KERİM'İ OKUMANIN FAZİLETLERİ Okunuşu: 'Allâhümme ahsin 'âkıbetenâ fil-umûri küllihâ ve ecirnâ min hızyid-dünyâ ve 'azâbil-âhırati.' Anlamı: 'Allah'ım! Bütün işlerimin sonucunu güzel eyle, beni dünyada rezil olmaktan ve ahiret azabından koru.' (İbn Hıbbân, Ed'ıye, No: 949; el-Heysemî, Ed'ıye, 33, No: 17390) Peygamberimiz (sav) bu duasında, işlerini en iyi bir şekilde yapabilmeyi ve dünya ve ahirette sonunun hüsran olmamasını yüce Allah'tan istemektedir. Dolayısıyla müminlerin de bütün işlerini ihsan mertebesinde en güzel biçimde yapmaları, başarısızlığa ve hüsrana sebep olabilecek eylem ve davranışlardan uzak olmaları ve bu konuda Allah'tan yardım istemeleri gerektiğine işaret etmektedir. İSLAM'A GÖRE AİLE HAYATI NASIL OLMALIDIR? Okunuşu: 'Allâhümme innî es'elüke f 'ilel-hayrâti ve terkel-münkerâti ve hubbel-mesâkîni.' Anlamı: 'Allah'ım! Senden hayırlı olan işleri yapmayı, aklın ve dinin çirkin gördüğü şeyleri terk etmeyi ve fakirlerin sevgisini istiyorum.' (Mâlik, Dua, No:508) Peygamberimiz bu duasında hayırlı işleri yapabilmeyi, kötü, dünya veya ahirette zararı olacak, Allah'ın ve akl-ı selimin razı olmadığı işlerden uzak olmayı ve fakirlere karşı duyarlı olabilmeyi istemektedir. Okunuşu: 'Allâhümme e'ınnî 'alâ zikrike ve şükrike ve husni 'ıbâdetike.' Anlamı: 'Allah'ım! Seni zikretmek, nimetlerine şükretmek ve sana en güzel biçimde ibadet etmek konusunda bana yardım eyle.' diye dua etmelerini söylemiştir. (İbn Huzeyme, Dua, No:751; Hâkim, No: 1838, I, 499; İbn Ebî Şeybe, Dua, 42, No: 29391) Peygamberimiz (sav), müminlerin yüce Allah'tan üç şeyi talep etmelerini istemektedir: Allah'ı zikir, nimetlere şükür ve ibadetleri en güzel biçimde yapabilme. Bu üç şeyi yapabilen Müslüman, Allah'a karşı kulluk görevini yapmış olur. İşte Peygamberimiz (sav), Müslümanlardan bu konuda Allah'tan yardım istenmesini ve bu duanın sürekli yapılmasını tavsiye etmektedir. Okunuşu: 'Allâhümmenfe'nî bimâ 'allemtenî ve 'allimnî mâ yenfe'unî verzügnî 'ılmen tenfe'unî bihî.' Anlamı: 'Allah'ım! Bana öğrettiğin şeyleri hakkımda faydalı eyle, bana fayda verecek şeyleri öğret, beni, bana fayda verecek ilim ile nasiplendir.' (Hâkim, De'avât, No: 1879, I, 510) Okunuşu: 'Allâhümmenfe'nî bi-mâ 'allemtenî ve 'allimnî mâ yenfe'unî ve zidnî 'ılmâ. Elhamdülillâhi 'alâ külli hâl. Ve e'ûzü billâhi min hâli ehlinnâr.' Anlamı: 'Allah'ım! Bana öğrettiğin ilim ile beni faydalandır, bana fayda verecek ilmi bana öğret ve benim ilmimi artır. Her hâl üzere Allah'a hamd olsun. Cehennem ehlinin hâlinden Allah'a sığınırım.' (Tirmizî, De'avât, 130; İbn Ebî Şeybe, Dua, 42, No: 29384) Peygamberimiz, yüce Allah'tan kendisine çok, faydalı ve yararlı ilim vermesini talep etmektedir. Peygamberimiz faydasız ilimden Allah'a sığınmıştır. Okunuşu: 'Allâhümme innâ nes'elüke mûcibâti rahmetike ve 'azâime meğfiratike ves-selâmete min külli ismin vel-ğanîmete min külli birrivvel-fevze bil-cenneti ven-necâte bi-avnike minennâr.' Anlamı: 'Allah'ım! Rahmetinin gereklerini, mağfiretinin sürekliliğini, her türlü günahtan uzak ve salim olmayı, her türlü iyilik ve nimetleri, cennete girerek felaha ermeyi, yardımınla cehennem ateşinden kurtulmayı istiyorum.' (Hâkim, De'avât, No: 1925) Bu dua örneği dünyevî ve uhrevî bütün güzellikleri içermektedir. Peygamberimizin dile getirdiği bu duadaki isteklerin yerine gelmesi için insanın fiilî olarak çaba göstermesi ve Allah'ın yardımını talep etmesi gerekir. Allah'ın rahmetini, mağfiretini, nimetlerini ve cennetini elde edebilmek ve cehennemden uzak kalabilmek için mutlaka dinin gerektirdiği görevlerin yapılması gerekir. Okunuşu: 'Allâhümmekfinî bi-halâlike 'an harâmike ve eğninî bi fadlike 'ammen sivâke.' Anlamı: 'Allah'ım! Helâl olan nimetlerinle yetinmemi, haramlardan müstağni olmamı ihsan eyle, fazlı kereminle beni Senden başkasına muhtaç eyleme.' (Hâkim, De'avât, No: 1973) Peygamber Efendimiz, bu dua ile rızkın helâl yollardan kazanılmasına ve rızkı verenin Allah olduğuna da işaret edilmektedir. Okunuşu: 'Allâhümme fâlikal-'ısbâhı ve câ'ılelleyli sekenen veş-şemse vel-kamera husbânen 'ıkdı 'annid-deyne ve ağninî minel-fakri ve emti'nî bi-sem'î ve besarî ve kuvvetî fî sebîlike.' Anlamı: 'Sabahın aydınlığını var eden, geceyi dinlenme vakti yapan, güneşi ve ayı hesap vasıtası yapan Allah'ım! Bana borçlarımı ödemeyi ihsan eyle, benden fakirliği gider, kulağımı, gözümü ve kuvvetimi Senin yolunda kullanmayı nasip eyle.' (Malik, Dua, No: 495) Bu dualarında Peygamberimiz (sav), yüce Allah'tan helalinden rızık elde edebilmeyi, haram rızıktan uzak kalabilmeyi, bu konuda hiç kimseye muhtaç etmemesini, fakirlikten korumasını, borçlarını ödemede kolaylık vermesini istemektedir. Okunuşu: 'Allâhümmeğfir-lenâ zünûbenâ ve zulmenâ ve hezlenâ ve ciddenâ ve 'amdenâ ve küllü zâlike 'ındenâ.' Anlamı: 'Allah'ım! Günahlarımızı, yaptığımız haksızlıkları, saçmalıklarımızı, bilerek ve ciddi olarak yaptıklarımızı bağışla, bunların hepsi bizde mevcuttur.' (Hâkim, De'avât, No:1916) Peygamber Efendimiz (sav) bu duasında yüce Allah'tan beş şeyi; günahları, zulmü, dine uygun olmayan söz, eylem ve davranışları, bilerek yapılan kötü eylemleri bağışlamasını istemektedir. Aslında Peygamberimiz için bu tür günahlar söz konusu değildir; ancak Peygamberimiz, bizlere örnek olması için, bizim böyle dua etmemiz, günahımızın bağışlanması için önce o günahı samimi bir şekilde Allah'a itiraf edip sonra af dilememiz gerektiğini öğretmektedir. Okunuşu:'Allâhümme innî es'elüke sıhhaten fî îmâniv ve îmânen fî husni hulikıvve necâhayyetbe'uhû felâhuv ve rahmetüm-minke ve âfiyetüv ve mağfiratülli-emnike ve rıdvânâ.' Anlamı: 'Allah'ım! Senden iman içinde sağlık, güzel ahlâk içinde iman, peşinden rahmet, âfiyet, mağfiret ve rıza gelen bir kurtuluş istiyorum.' (Hâkim, De'avât, No: 1919) Bu duasında Peygamberimiz (sav), sağlıklı bir iman, imanın gerektirdiği güzel ahlâk, sonra rahmet, âfiyet, mağfiret ve rızasını istemektedir. Okunuşu: 'Allâhümmehfaznî bil-İslâmi kâ'ıden Vahfaznî bil-İslâmi kâimen vahfaznî bil-İslâmi râkıdev velâ tütı' fiyye 'adüvven hâsidev ve e'ûzü bike min şerri mâ ente âhızün bi-nâsıyetihî ve es'elüke minel-hayril-lezî hüve biyed-ike küllihî.' Anlamı: 'Allah'ım! Ayakta iken beni İslâm ile koru, otururken beni İslâm ile koru, uyurken beni İslâm ile koru, hakkımda hiçbir düşman ve hasetçinin isteğini yerine getirme. Perçeminden tuttuğun şeylerin şerrinden Sana sığınırım. Her türlü hayrı Senden isterim ki bütün hayırlar Senin elindedir.' (İbn Hıbbân, Ed'ıye, No: 934) Kendisine isabet eden bir musibet sonrasında gelip şikayette bulunması üzerine Peygamberimiz (sav), Hz. Ömer'e bu duayı tavsiye etmişti. Bu duada Efendimiz (sav), yüce Allah'tan şu isteklerde bulunulmasını tavsiye etmektedir: İman ve İslam üzere sebat etmede yardımcı olması, düşmanlara ve haset edenlere fırsat vermemesi, iyilik, güzellik ve nimet (hayır) ihsan etmesi, insanların, şeytanların, cinlerin ve bütün varlıkların şerrinden koruması. Okunuşu: 'Allâhümmehdinî fîmen hedeyte ve 'âfinî fîmen 'âfeyte ve tevellenî fîmen tevelleyte ve bâriklî fîmâ a'tayte ve kınî şerra mâ kadayte inneke takdî ve lâ yükdâ 'aleyke innehû lâ yezillü mev vâleyte tebârakte ve te'âleyte. Anlamı: 'Allah'ım! Hidayet ettiğin kimselerle birlikte bana da hidayet et, âfiyet verdiğin kimselerle birlikte bana da âfiyet ver, yüz çevirdiğin kimselerden benim de yüz çevirmemi nasip et, bana verdiğin nimetleri bereketli kıl, hükmettiğin şeylerin şerrinden beni koru, şüphesiz hükmü Sen veriyorsun, Sana karşı hüküm verilemez. Şüphesiz ki Senin dost edindiğin kimseler rezil olmaz. Sen, eksikliklerden münezzehsin ve şanı yüce olansın.' (İbn Hıbbân, Ed'ıye, No: 945) Bu duasında Peygamber Efendimiz (sav); yüce Allah'tan; iman, hidayet ve mümin kimselerle birlikte olabilmeyi, afiyet, dünya ve ahiret nimetlerini, Allah'ın razı olmadığı kimselerle birlikte olmamayı, her türlü şerden korunmayı istemektedir. Okunuşu: 'Allâhümmeğfirlî verhamnî ve tecâvez 'annî va'fü 'annî fe-inneke ğafûrur-rahîm.' Anlamı: 'Allah'ım! Beni bağışla, bana merhamet et, beni cezalandırmaktan vazgeç ve beni affet, şüphesiz Sen çok bağışlayan, çok merhametli olansın.' (İbn Ebî Şeybe, Dua, 1, No: 29148) Okunuşu: 'Allâhümme innî zalemtü nefsî zulmen kesîrâ. Ve lâ yeğfiruz-zünûbe illâ ente feğfirlî meğfiratemmin 'ındike verhamnî inneke entel-ğafûrur-rahîm.' Anlamı: 'Allah'ım! Ben gerçekten nefsime çok zulmettim, günahları ancak Sen bağışlarsın, beni katından bir mağfiret ile bağışla, bana merhamet et, şüphesiz Sen çok bağışlayansın, çok merhametli olansın.' (Tirmizî, De'avât, 98; İbn Ebî Şeybe, Dua, 35, No: 29345) Okunuşu: 'Rabbiğfirlî hatîetî ve cehlî ve isrâfî fî emrî küllihî ve mâ ente a'lemü bihî minnî. Allâhümmeğfirlî hatâyâye ve 'amdî ve cehlî ve hezlî ve küllü zâlike 'ındî. Allâhümmeğfirlî mâ kaddemtü ve mâ ahhartü ve mâ esrartü ve mâ a'lentü entel-mükaddimü ve entel-müe'hhıru ve ente 'alâ külli şey'in kadîr.' Anlamı: 'Rabbim! Bütün işlerimdeki ölçüsüzlüğümü, cahilliğimi ve hatamı bağışla. Sen bunları benden daha iyi biliyorsun. Allah'ım! Hatalarımı, bilerek, cahillikle ve dalgınlıkla yaptığım kusurlarımı bağışla. Bunların hepsi bende mevcuttur. Okunuşu: 'Allâhümmeğsil hatâyâye bi-mâisselci velberadi ve enkı kalbî minel-hatâyâ kemâ enkaytes-sevbelebyada mined-denesi ve bâ'ıd beynî ve beyne hatâyâye kemâ bâ'adte beynel-meşrikı vel-meğribi.' Anlamı: 'Allah'ım! Hatalarımı kar ve soğuk su ile temizle, kalbimi hatalardan beyaz elbiseleri kirlerden temizlediğin gibi temizle, benimle günahlarımın arasını doğu ile batı arası kadar uzaklaştır.' (Buhârî, De'avât, 38, 43–45; Müslim, Dua, 49;Tirmizî, De'avât, 77; Nesâî, İsti'aze, 17; İbn Hıbbân, Ed'ıye, No: 955–956) Okunuşu: 'Allâhümmeğsil hatâyâye bi-mâisselci velberadi ve enkı kalbî minel-hatâyâ kemâ enkaytes-sevbelebyada mined-denesi ve bâ'ıd beynî ve beyne hatâyâye kemâ bâ'adte beynel-meşrikı vel-meğribi.' Anlamı: 'Allah'ım! Hatalarımı kar ve soğuk su ile temizle, kalbimi hatalardan beyaz elbiseleri kirlerden temizlediğin gibi temizle, benimle günahlarımın arasını doğu ile batı arası kadar uzaklaştır.' (Buhârî, De'avât, 38, 43–45; Müslim, Dua, 49;Tirmizî, De'avât, 77; Nesâî, İsti'aze, 17; İbn Hıbbân, Ed'ıye, No: 955–956) Efendimiz, Allah'ın af, mağfiret ve rahmeti için duada O'nun güzel isimlerini; çok merhametli (rahîm), çok bağışlayan (ğafûr) ve her şeye gücü yeten (kadîr) olduğunu zikretmiştir. DUADA VESİLENİN DİNÎ DAYANAĞI VAR MIDIR? Okunuşu: 'Allâhümmeslıhlî dînî ellezî hüve 'ısmetü emrî. Ve aslıhlî dünyâyelletî fîhâ me'âşî. Ve aslıhlî âhıratilletî fîhâ me'âdî. Vec'alil-hayâte ziyâdetel-lî fî külli hayrin. Vec'alil-mevte râhatellî min külli şerrin.' Anlamı: 'Allah'ım! Her işimin koruyucusu olan dinim ile beni ıslah eyle, kurtuluşa erdir. İçinde yaşadığım, geçimimi sağladığım dünyamı benim için ıslah eyle, hayırlı kıl. Gidip ebedî yaşayacağım ahiret hayatımı benim için hayırlı eyle. Hayatımda her türlü hayrı ziyadesiyle ihsan eyle. Ölümümü de her türlü şerlerden muhafaza eyle.' (Müslim, Dua, 71) Bu duasında Peygamber Efendimiz yüce Allah'tan, maddî ve manevî bütün istekleri veciz bir şekilde eder. Efendimiz ayrıca bu dinin, dünya ve ahiret hayatının birlikte kazanılmasının önemine de vurgu yapar. Okunuşu: 'Allâhümme innî es'elüke hubbeke ve hubbe mey yühıbbüke vel-amelellezî yübelliğunî hubbeke. Allâhümmec'al hubbeke ehabbe ileyye min nefsî ve ehlî ve minel-mâil-bâridi.' Anlamı: 'Allah'ım! Sevgini, Seni seven kimsenin sevgisini ve sevgine ulaştıracak ameli istiyorum. Allah'ım! Sevgini, bana canımdan, ailemden ve soğuk sudan daha sevimli eyle.' (Tirmizî, De'avât, 74) Okunuşu: 'Allâhümmerzüknî hubbeke ve hubbe meyyenfe'unî hubbühû 'ındeke. Allâhümme mâ razektenî mimmâ ühıbbü fec'alhü kuvvetel-lî fîmâ tühıbbü. Allâhümme mâ zeveyte 'annî mimmâ ühıbbü fec'alhü ferâğal-lî fîmâ tühıbbü.' Anlamı: 'Allah'ım! Bana sevgini, Senin katında sevgisi bana fayda verecek kimsenin sevgisini ihsan eyle. Allah'ım! Sevdiklerimden bana verdiğin nimetleri sevdiğin şeyler için bana kuvvet kıl. Allah'ım! Sevdiklerimden geri aldığın şeyleri, sevdiğin şeyleri (yapmam) için bana boş zaman kıl.' (Tirmizî, De'avât, 75) Peygamber Efendimiz (sav), bu dualarında yüce Allah'tan; sevgisini, Allah'ı her şeyden çok sevebilmeyi, Allah'ı sevenlerin sevgisini, Allah sevgisini kazanmaya sebep olacak amelleri işleyebilmesi istemektedir.