Allah'ın mümin kuluna verdiği ilham: Muvafakat-ı Ömer

Cennetle müjdelenen on kişiden biri olan Hz. Ömer, aynı zamanda vahiy kâtiplerinden ve Resûlullah'a en yakın sahabilerdendi. Peygamber Efendimiz ile yakın bir dostluğu vardı. Gerçekleştirdiği fetihlerle birçok toprak ve kabileyi İslam'a kazandırdı; idari, iktisat, hukuk ve eğitim gibi birçok alana İslam'ın emirlerini uygulayarak tüm insanlara kıymetli bir miras bıraktı. Bazı düşüncelerini Peygamber Efendimize, açarak bu konuda bir ayetin ya da hükmün olup olmadığını danışmıştı. Onun bu görüşlerinin ilerleyen zamanlarda nazil olan ayetlerle de teyit edildiği görülür. Bu ayetlere 'Muvâfakat-ı Ömer' denilir. (x) Hz. Ömer nasıl Müslüman oldu? Peygamber Efendimiz, Hz. Ömer'in hakkında, 'Allah, gerçeği Ömer'in lisanı ve kalbi üzere yarattı'; 'Allah'ın emirleri konusunda ümmetimin en kuvvetlisi Ömer'dir'; 'Muhakkak ki şeytan senden korkar, yâ Ömer!' demiş, 'Ey Allahım! Ömer'in kalbinden haset ve hastalıkları çıkar ve onu imana tebdil et' şeklinde dua etmiştir. Muvafakat-ı Ömer olarak anılan ayetler kimi zaman 'keramet' olarak anılmış; ancak İslam âlimleri bu olayı müminin alametlerden hareketle hüküm çıkarması anlamına gelen 'firaset' olarak nitelemişlerdir. Zira Hz. Osman'ın yanına gelen bir kişinin gelmeden önce mahreme baktığını anlaması üzerine o şahsın, 'Hz. Peygamber vefat ettikten sonra vahiy ile mi karşılaşıyorum!' diye hayret etmesini ve Hz. Osman'ın 'Bu vahiy değil firasettir' demesini firasetin mümkün ve meşru olduğuna delil saymışlardır. (x) 'Bir mucize: Fil Vakası' videomuzu izlemek için tıklayın. Abdullah bin Ömer, babasının faziletini anlatırken 'Babam Ömer bin Hattab, bir konuda 'Ben onu şöyle zannediyorum' desin de, aynen çıkmadığı vaki olmasın, mutlaka çıkar' şeklinde ferasetine işaret eder. Bu açıdan ilham ile firaset, müminin vasıflarındandır. Nitekim Hz. Ömer'in 'Üç şey hakkındaki dileğim Allah'ın vahyine uygun geldi' (ben Rabbime muvafakât ettim) sözü bunu destekler. Bu rivayette Hz. Ömer şu üç hususu anlatır: 'Ya Resulallah! Kâbede'ki 'Makam-i İbrahim'i namazgâh (tavaftan sonra iki rekât namazın burada kılınmasını veya dua edilmesini) kabul etseniz, dedim. Bunun üzerine Bakara suresinin 125. ayeti 'Siz de İbrahim'in makamından bir namaz yeri edinin, orada namaz kılın' şeklinde ayet nazil oldu.' (x) Hz. Ömer'in veba salgını karşısındaki tutumu neydi? 'Ya Resulallah! Huzurunuza iyi niyetli veya fasık kişiler gelip sizlerle (veya hanımlarınızla) görüşebiliyorlar. Hanımlarınıza söyleseniz de (ihtiyaten) örtünseler dedim. Bunun üzerine Ahzâb suresinin 59. ayeti 'Ey Peygamber! Hanımlarına, kızlarına ve müminlerin kadınlarına söyle örtülerini üzerlerine alsınlar' şeklinde hicab ayeti nazil oldu.' Peygamberimizin hanımları bir defasında kendisine kıskançlık göstermede ittifak etmişler ve megafir koktuğunu belirterek nereden geldiğini sormuşlardı. Peygamberimiz, Zeyneb bin Cahş'ın yanında bal yediğini belirtmişti. Hz. Ömer ben bu hadiseyi duyunca kadınların yanına giderek: 'Ey kadınlar! Ya bu hırçınlığınızdan vazgeçin yahut Allah, sizin yerinize daha hayırlı hanımlar verir' demiş ve Tahrim suresinin 5. ayeti olan 'Eğer o sizi boşayacak olursa belki de Rabbi ona sizden daha hayırlısını verir' hükmü nazil olmuştu. İbn Hacer'in 15, Suyûti'nin 20 civarında belirttiği diğer muvafakatların bazıları şu şekildedir: Bedir'de alınan 70 esirin çoğunluk tarafından fidye karşılığı serbest bırakılması istenmişti. Hz. Ömer ise bunların öldürülmesi gerektiğini söylemişti. Enfal suresinin 68. ayeti 'Allah'tan bir yazı geçmemiş olsaydı aldığınız fidyeden dolayı azap dokunurdu...' şeklinde Hz. Ömer'i destekler mahiyette nazil olmuştu. (x) Hz. Ömer nasıl şehit edildi? Münafıklardan Abdullah bin Übey öldüğünde, onun Müslüman oğlu Abdullah Peygamberimizi cenaze namazına çağırmış, Hz. Ömer ise karşı çıkmıştı. Bunun üzerine Tevbe suresinin 84. ayeti 'Onlardan (Münafıklardan) ölen hiçbirine asla namaz kılma, kabri başında da durma' hükmü nazil oldu. İslam'ın ilk dönemlerinde içki haram değildi. Birden yasaklama da gelmedi. Hz. Ömer ise içkinin yasaklanmasını istiyordu. Hicret'in 4'üncü yılında Maide suresi 90 ve 91. ayetleri ile 'Şarap, kumar, dikili taşlar, fal ve şans okları birer şeytan işi pisliktir...' hükmü bunların haramlığını kesin olarak bildirdi. Hz. Ayşe'ye atılan iftiradaki 'ifk olayında' Hz. Ömer, Peygamberimize 'Allah'ın işaretiyle (rızasıyla) evlendiğin bir kadın hakkında seni aldatması mümkün değildir. Haşa! Bu büyük bir iftiradır!' demişti. Ardından Nur suresi 16. ayeti 'Onu duyduğunuzda 'bunu konuşup yaymamız bize yakışmaz Haşa bu çok büyük bir iftiradır' demeli değil miydiniz!' şeklinde ikaz olarak aynı manada ayet nazil oldu. (x) Kadir suresi ve manası adlı videoyu izlemek için tıklayın. Bir Yahudi Hz. Ömer'e gelip size vahiy getiren Cebrail bizim düşmanımızdır dedi. Hz. Ömer de onlara karşı 'Kim Allah'a, meleklerine, peygamberlerine Cebrail ile Mikail'e düşmansa Allah'da o kâfirlere düşmandır' şeklinde mukabelede bulundu. Bunun üzerine aynı lafızlarla Bakara suresinin 98. ayeti nazil oldu. Peygamberimizin huzurunda davalaşan iki kimseden (Yahudi ve münafık) davayı kaybeden (münafık) hükme razı olmayınca, Hz. Ömer'e gitmek ister. Hz. Ömer bunu öğrenince Peygamberin hükmüne razı olmayanın cezası kılıçtır diyerek adamı öldürür. Bunun üzerine Nisa suresi 65. ayet olan 'Hayır, öyle değil. Rabbine andolsun ki aralarında çıkan anlaşmazlık hususunda seni hakem kılıp sonra da verdiğin hükmü kabullenmeyenler (hükme razı olmayanlar) iman etmiş olmazlar' beyanı nazil olmuştur. Hz. Ömer Mü'minûn suresinin 12. ayetinden itibaren 'Andolsun biz insanı, çamurdan bir özden yarattık. Sonra onu emin ve sağlam bir yerde (rahimde) nutfe haline getirdik...' ayetini dinliyordu. İnsanın yaratılışıyla alakalı devreleri beliğ bir surette işitince, daha ayet bitmeden hayretinden 'Suret yapanların en güzeli olan Allah'ın şanı bak ne yücedir!' demiş, ayetin sonu da (14. ayet) bu şekilde bitmiştir. Hristiyan bir kölenin sabah namazında saldırısı sonucu 3 Kasım 644'te şehit olan, müminlerin ikinci emiri Hazreti Ömer, Müslüman ve gayri müslimlere yönelik icraat ve kararlarındaki adalet anlayışıyla bütün insanlığa örnek oldu. Fetihleri yönetip yönlendirmesi, ortaya çıkan çeşitli sorunları çözümü, icraat ve kararları hem kendi hem de sonraki dönemlerde etkili olan Hazreti Ömer, halifeliği döneminde İslam cemaatinde birlik ve beraberliğin kuvvetlendirilmesi, idari kadroda disiplin sağlanması, imar ve iskan politikası tesis edilmesi, vergi usullerinin ve güvenlik tedbirlerinin düzene sokulması gibi birçok konuda ilk uygulamaları gerçekleştirdi.

Allah'ın mümin kuluna verdiği ilham: Muvafakat-ı Ömer

HZ. ÖMER PEYGAMBERİMİZE EN YAKIN SAHABİLERDENDİ