40 ayette Kur'an-ı Kerim

Gerçekten bu Kur'an, en doğru yola iletir ve iyi işler yapan mü'minlere büyük bir mükâfat olduğunu müjdeler. İsra Suresi 9. Ayet İsra Suresi 9. Ayet Tefsiri Kur'an'ın asıl işlevi, insanlık için bir rehber olması, 'en doğru olan'a götürmesidir. 'En doğru olan'la ilgili açıklamalar genellikle şu noktada toplanmaktadır: En doğru olan, öncelikle İslâm dini, yani onun temel öğretisi olan doğru itikad, güzel ameldir. Bu ikisini gerçekleştiren de Allah tarafından ödüllendirileceği için Kur'an aynı zamanda bu büyük ecri kazanmaya vesiledir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN İşte sana da, tarafımızdan bir ruh (olarak kalplere hayat veren Kur'an'ı) vahy ettik. Oysa sen, kitap nedir, iman nedir bilmezdin. Fakat biz onu, kullarımızdan dilediğimizi, kendisiyle doğru yola eriştireceğimiz bir nur haline getirdik. Şüphesiz ki sen doğru bir yola; göklerdeki ve yerdeki her şeyin sahibi olan Allah'ın yoluna iletirsin. Şûrâ Suresi 52-53. Ayet Şûrâ Suresi 52-53. Ayet Tefsiri Müfessirlerin genel kanaatine göre 52. âyetin metninde geçen ruh kelimesi mecazi bir anlamda ve Kur'ân-ı Kerîm için kullanılmış olup, asıl anlamıyla bağlantılı olarak 'insana hayat veren ilâhî mesaj' şeklinde açıklanmıştır. Fakat bu kelimenin burada vahiy meleği Cebrâil veya peygamberlik anlamında kullanıldığı kanaatini taşıyanlar da vardır (Hâzin, V, 419); Derveze'nin 'Müfessirlerin büyük çoğunluğuna göre burada ruh kelimesiyle melek Cebrâil kastedilmiştir' şeklinde verdiği bilgi (V, 196) kaynaklardaki bilgiyle uyumlu görünmemektedir (bk. Taberî, XXV, 46; Zemahşerî, III, 409-410; İbn Atıyye, IV, 44). TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Bu Kur'an, bütün insanlığa yöneltilen açık bir mesaj, Allah'a karşı gelmekten sakınanları da doğru yola götüren bir rehber ve öğüttür. Âl-i İmran Suresi 138. Ayet Âl-i İmran Suresi 138. Ayet Tefsiri 'Bu' anlamına gelen işaret zamiriyle Kur'an'ın kastedildiği yorumu esas alınarak meâlinde 'bu Kur'an' denmiştir. Buna göre âyet, Kur'an'ın bütün insanlar için hak ile bâtılı, yanlışla doğruyu birbirinden ayırt eden, açıklayan ve doğru yola ileten bir kitap, özellikle takvâ sahipleri için bir ibret ve öğüt olduğunu ifade eder. Diğer bir yoruma göre ise burada, Allah'ın sünnetinin geçmiş milletlere de aynen uygulandığını haber veren bir önceki âyete işaret edilmekte yani 137. âyetteki ifadenin insanlara bir açıklama, takvâ sahipleri için de bir hidayet ve bir öğüt olduğu belirtilmektedir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Şüphesiz, Allah'ın kitabını okuyanlar, namazlarını (devamlı ve dikkatli) kılanlar, kendilerine rızık olarak verdiğimiz şeylerden (Allah yolunda) gizli-açık (başkaları için) harcayanlar, asla zarar etmeyecek bir kazanç umabilirler. Fâtır Suresi 29. Ayet Fâtır Suresi 29. Ayet Tefsiri Önceki âyette kalple ilgili bir durum olan Allah korkusu yani Allah'a saygı duygusundan söz edilmiş; burada da dil ve beden ile ortaya konan ve bu duyguyu pekiştiren davranışların önemine değinilmiştir (Râzî, XXVI, 22; bu bağlamda 'başkaları için harcama' anlamını verdiğimiz infak hakkında bilgi için bk. Bakara 2/245, 254, 261). TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Ey insanlar! Şüphesiz size rabbinizden kesin bir delil geldi ve size apaçık bir nur indirdik. Nisa Suresi 174. Ayet Nisa Suresi 174. Ayet Tefsiri Arapça karşılığı burhan olan 'kesin delil'den maksat akıldır ve aklın yürüyerek imanın ve hidayetin sınırına kadar gelmesini sağlayan işaret taşlarıdır; yani insanın kendi iç ve dış, maddî ve mânevî varlığı ile onu çepeçevre saran kâinatta sergilenmiş olan alâmetler, deliller, yol bulduran izlerdir. 'Apaçık nur' ise 'indirdik' yükleminin de delâletiyle Kur'an'dır (burhanın terim olarak anlamı için bk. Bakara 2/111). Burada tekrar bütün insanlara hitap edilmekte, akıllarını doğru kullanarak, kendilerini ve kainatı doğru gözlemleyip, okuyup yorumlayarak Allah'a inanmaları, bu imandan sonra Hz. Peygamber, onun gösterdiği mûcizeler ve özellikle getirip tebliğ ettiği kitap üzerinde doğru ve yeterli düşünerek Resûlullah'a ve Kur'an'a iman etmeleri; putlara, kendileri gibi beşer oldukları halde tanrılaştırdıkları insanlara, hayvanlara, hatta imanı dışlayan akla (sakat düşünce) sarılmak yerine Allah'a sarılmaları, O'nun gönderdiği dine sımsıkı tutunmaları istenmektedir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Bu (Kur'an) da bizim indirdiğimiz mübarek bir kitaptır. Ona uyun ve günahtan korunun ki size rahmet edilsin. En'am Suresi 155. Ayet En'am Suresi 155. Ayet Tefsiri Müşrikler, bir önceki âyette 'Allah'ın yolu' diye nitelenen İslâm'ı reddettikleri için 154. âyette Hz. Mûsâ'ya Tevrat'ın indirildiği belirtildikten sonra 155. âyette Kur'an'ın da Allah tarafından indirilmiş kutsal bir kitap olduğu hatırlatılmaktadır. Nitekim yine bu sûrede başka bir vesileyle böyle bir hatırlatmada daha bulunulmuştu (geniş bilgi için bk. 91. âyet). Ayrıca Tevrat ile Kur'an arasında böyle bir münasebetin kurulmasıyla 151-153. âyetlerde sıralanan hükümlerin Tevrat'ta da yer almış bulunan evrensel hükümler olduğuna işaret buyurulmaktadır. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Âlemlere uyarıcı olsun diye kuluna Furkān'ı indiren Allah aşkındır, cömerttir. Furkan Suresi 1. Ayet Furkan Suresi 1. Ayet Tefsiri 'Aşkındır, cömerttir' diye çevirdiğimiz tebâreke fiili, Türkçe'de bir kelimeyle karşılanması mümkün olmayan anlamlar içermektedir. Nitekim tefsirlerde bu kelimenin, 'yücelik, aşkınlık, kutsallık, süreklilik, değişmezlik; zâtı, nitelikleri ve fiilleri bakımından eşsizlik ve benzersizlik, başka hiçbir varlıkla mukayese edilemeyecek derecede geniş çaplı cömertlik' gibi sadece Allah hakkında düşünülmesi mümkün olan bütün üstünlükleri kapsadığını gösteren açıklamalar yapılmıştır (meselâ bk. Râzî, XXIV, 44-45; Kurtubî, XIII, 5-6; Elmalılı, V, 3559-3561). Tebâreke fiili, bu kapsamı dolayısıyla Kur'ân-ı Kerîm'de sadece Allah için kullanılmıştır. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Yine o gün her ümmetin içinden kendileri hakkında birer tanık çıkaracağız; seni de bu kimseler hakkında tanık yapacağız. Bu kitabı sana her konuda açıklama getiren bir rehber, bir hidayet ve rahmet kaynağı, Allah'a gönülden bağlananlar için bir müjde olarak indirdik. Nahl Suresi 89. Ayet Nahl Suresi 89. Ayet Tefsiri 'Seni de bu kimseler hakkında tanık yapacağız' ifadesindeki 'kimseler'den maksat, Hz. Peygamber'in mensubu bulunduğu toplumla onun evrensel bir peygamber olarak davetinin muhatabı konumunda bulunan, kendisinden sonra gelip geçen bütün insanlardır. Bu davetin ana kaynağı olan Kur'ân-ı Kerîm, insanlığın muhtaç olduğu ve ilâhî bir aydınlatma olmadan ulaşamayacağı helâl-haram, sevap-günah konularına dair bilgileri ana hatlarıyla açıklamıştır. Kur'an, hükümleriyle amel edenler için bir hidayet ve rahmet vesilesi, Allah'ın birliğini tanıyıp O'na saygıyla itaat edenler için Allah'ın cömertliğini ve lutufkârlığını bildiren bir müjdecidir TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN De ki: 'Bu (vahiy ile gelen) çok önemli bir bilgidir. Siz ise ona sırt çeviriyorsunuz. Sâd Suresi 67- 68. Ayet Sâd Suresi 67- 68. Ayet Tefsiri 'Büyük haber'in ne olduğu konusunda üç farklı yorum ileri sürülmüştür: a) Allah'ın birliğine ve Hz. Muhammed'in Allah tarafından görevlendirilmiş bir uyarıcı, bir elçisi olduğuna dair bilgiler; b) Bir önceki bölümde (49-64. âyetler) özetlenen âhiretle ilgili haberler, bilgiler; c) İnsanlara uyarıcı ve aydınlatıcı haberler, bilgiler aktaran Kur'an (Râzî, XXVI, 225). Bunların hepsinin kastedilmiş olması da mümkündür. Âyette bu bilgilerin 'büyük haber' olarak nitelenmesi, muhatabı, anılan konularla ilgili bilgileri ciddiye almaya, bunların önemini kavramaya teşvik gayesi taşımaktadır. Zira bu bilgilerin kabul veya reddedilmesi, insanoğlunun yalnız dünyasının değil, âhiret hayatının da yönünü ve mahiyetini belirleyecektir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Ey insanlar! Rabbinizden size bir öğüt, kalplerdeki hastalıklara bir şifa, inananlara bir rehber ve rahmet gelmiştir. Yunus Suresi 57. Ayet Yunus Suresi 57. Ayet Tefsiri Özellikle âhiretle ilgili açıklama ve uyarıların yer aldığı 45-56. âyetlerin ardından Kur'ân-ı Kerîm'in öğüt, şifa, rehber (hüdâ), rahmet olarak gösterilmesiyle, bir bakıma, bu açıklama ve uyarıların niçin yapıldığının cevabı da ortaya konmuş bulunmaktadır. Çünkü âhireti inkâr etmek ve bunun neticesinde âhiret sorumluluğunu hissetmeden yaşamak iman ve amelde sapma demektir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Kendilerine kitap verdiğimiz ve onu hakkını vererek okumakta olanlar var ya, işte kitaba iman edenler onlardır; ama her kim onu inkâr ederse işte asıl kaybedenler onlardır. Bakara Suresi 121. Ayet Bakara Suresi 121. Ayet Tefsiri 'Yetlûne' fiilinin masdarı olan tilâvet kelimesi sözlükte 'birine, bir şeye uymak, onu yakından takip etmek'; terim olarak ise 'hem okumak hem de emir ve yasaklarını, teşvik ve uyarılarını hayata geçirmek suretiyle Allah'ın kitabına uymak' anlamına gelir ve bu anlamıyla 'kıraat' kelimesinden daha özel bir mâna ifade eder. Buna göre her tilâvet bir kıraattir, fakat her kıraat tilâvet değildir. Bu sebeple tilâvet genellikle yalnızca ilâhî kitabın okunması için kullanılır; çünkü ilâhî kitaplar sadece okunmak için değil, aynı zamanda hükümlerinin uygulanması için gönderilmiş olup ancak bu uygulamanın yerine getirilmesi şartıyla tilâvet gerçekleştirilmiş olur (Râgıb el-İsfahânî, el-Müfredât, 'telâ' md.). TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Elif-lâm-râ. Bu, rablerinin izniyle insanları karanlıklardan aydınlığa, güçlü ve övgüye lâyık olan Allah'ın yoluna çıkarman için sana indirdiğimiz kitaptır. İbrahim Suresi 1. Ayet İbrahim Suresi 1. Ayet Tefsiri Bazı sûrelerin başında bulunan bu harflere 'hurûf-i mukattaa' denir (bilgi için bk. Bakara 2/1). Bu harflerden sonra genellikle kitaptan, âyetlerden veya vahiyden söz edilir. Burada da aynı üslûp kullanılmıştır. Hz. Peygamber'e indirilen kitaptan maksat Kur'an'dır. Allah Teâlâ cehalet, inkâr, bâtıl inanç gibi durumları zulumât (karanlık); bilgi, iman, hidayet gibi hasletleri de nûr (aydınlık) olarak nitelemiştir. 'Rablerinin izniyle' ifadesi Hz. Peygamber'in bu görevi kendiliğin-den değil, Allah'ın emri ve iradesiyle yerine getirdiğine işaret eder. Bir anlayışa göre de bu ifade peygamberin görevinin sadece tebliğ etmek olduğunu; hidayete erdirmenin ise Allah'ın izin ve iradesine bağlı bulun-duğunu gösterir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Kulumuza indirdiğimiz kitaptan dolayı bir şüphe içinde iseniz onun benzeri bir sûre de siz getirin, Allah'tan başka taptıklarınızı da yardıma çağırın; eğer iddianızda samimi iseniz! Bakara Suresi 23. Ayet Bakara Suresi 23. Ayet Tefsiri Önceki âyetlerde insanlar tevhide (bir tek Allah'a kul olmaya) çağırılmışlar, buna tefekkür yoluyla varabilmeleri için teşvik edilmişler, ayrıca deliller getirilerek onlara ışık tutulmuştu. İnsan kendi düşünce ve iradesiyle inanmaya karar verince; Allah, yaratılış, yaratılmışlar, gayb âlemi, dünya hayatının sonu; Allah, insanlar ve eşya ile ilişkilerde takip edilecek yol ve usul gibi konularda bilgilenmeye ihtiyaç duymaktadır. İnsanın kendi bilgilenme kapasitesi bu meçhulleri aydınlatmaya yeterli olmayınca, beşer üstü bir bilgi kaynağına başvurma ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN İşte kitap; onda asla şüphe yoktur. O, günahtan sakınanlar için bir rehberdir. Bakara Suresi 2. Ayet Bakara Suresi 2. Ayet Tefsiri Bakara sûresi Medine'de nâzil olduğuna göre daha önce birçok sûrenin gelmiş olması gerekir. Bu sûrelerle önemli bir kısmı tamamlanmış bulunan metne 'kitap' demek uygun görülmüştür. 'Şüphe yok' ifadesi, hem kitabın Allah'tan geldiği, anlatmak istediğini açıkça anlatabildiği hem de onun bir kılavuz, rehber, ışık olmasıyla ilgilidir; her iki konuda da şüpheye yer yoktur. 'Rehber' diye çevirdiğimiz hüdâ hidâyetle aynı kökten olup Allah'ın razı olduğu hayat tarzında, iman, ibadet ve ahlâk yolunda ilâhî rehberliği ifade etmektedir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Hamd Allah'a mahsustur. (O Allah ki, insanları) kendi tarafından gelecek çetin bir azap ile uyarmak, dünya ve âhiret için yararlı işler yapan müminlerin, içinde ebedî kalacakları güzel bir mükâfata (cennet) erişeceklerini müjdelemek için kuluna sağlam ve kusursuz kitabı indirmiş, onda hiçbir bozukluğa yer vermemiştir. Kehf Suresi 1-3. Ayet Kehf Suresi 1-3. Ayet Tefsiri Yüce Allah tarafından Hz. Peygamber'e indirilen Kur'an, nimetlerin en büyüğü olduğu için övgü ve saygıya başkasının değil, Kur'an'ı gönderen Allah Teâlâ'nın lâyık olduğu bildirilmiştir. Buradaki 'kul'dan maksat Hz. Muhammed, 'kitap'tan maksat da Kur'ân-ı Kerîm'dir. İnsanları zulmetten nura, dalâletten hidayete kavuşturan, iman ve İslâm'ı öğreten, dünya ve âhirette mutlu bir hayat sürdürebilmeleri için onlara Allah'ın emir ve yasaklarını, dinin hükümlerini, sevap ve cezayı bildiren; eğrisi büğrüsü, yanlışı ve çelişkisi bulunmayan dosdoğru bir kitabın indirilmesi, genelde bütün insanlık, özelde Hz. Muhammed için en büyük nimettir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN (Resulüm!) Sana da kendisinden önceki kitapları tasdik edici ve onları denetleyici olarak bu kitabı hak ile indirdik. Artık aralarında Allah'ın indirdiği ile hükmet. Sana gelen bu gerçeği bırakıp da onların isteklerine uyma. Her birinize bir şeriat ve bir yol yöntem verdik. Allah dileseydi sizi tek bir ümmet yapardı. Fakat size verdikleriyle sizi denemek istedi. Öyleyse hayırlı işlerde birbirinizle yarışın. Hepinizin dönüşü Allah'adır. Allah size hakkında ayrılığa düştüğünüz şeyleri haber verecektir. Maide Suresi 48. Ayet Maide Suresi 48. Ayet Tefsiri Kur'an'ın ve diğer semavî kitapların aynı kaynaktan geldiği, temel mesajlarının aynı olduğu, dolayısıyla Kur'an'ın daha önce gelmiş olan ilâhî kitapların hepsini tasdik ettiği belirtilmektedir. Kur'an ile diğer kitaplar arasındaki fark, dilde, ilk hedef kitlede, çeşitli kültürleri ve asırları kucaklama hedefinde görülmektedir. Meâlinde 'koruyucu olarak' diye tercüme edilen müheymin kelimesi sözlükte 'koruyan, gözeten, tanıklık eden, doğrulayıp destekleyen, barındıran' anlamlarında kullanılmaktadır. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN İşte bu, bütün insanlara, bununla hem uyarılsınlar hem Allah'ın ancak bir tek Tanrı olduğunu bilsinler hem de akıl sahipleri öğüt alsınlar diye yapılmış bir bildirimdir. İbrahim Suresi 52. Ayet İbrahim Suresi 52. Ayet Tefsiri Meâlinde 'bu' diye çevirdiğimiz işaret zamiri (hâzâ), son gruptaki âyetleri veya bu sûreyi yahut Kur'an'ın tamamını göstermektedir. Buna göre Kur'an, Allah'ın azabına karşı insanların uyarılması, insanların ondaki açık ve kesin deliller sayesinde Allah'tan başka ilâh olmadığını anlamaları ve aklıselim sahiplerinin düşünüp öğüt almaları için insanlara gönderilmiş bir bildirimdir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Biz bu kitabı sana gerçeğin bilgisi olarak indirdik; öyleyse içten bir inanç ve bağlılık göstererek sadece Allah'a ibadet et. Zümer Suresi 2. Ayet Zümer Suresi 2. Ayet Tefsiri Müfessirlerin çoğuna göre her iki âyette geçen 'kitap' ile Kur'ân-ı Kerîm kastedilmiştir; ilk âyetteki kitapla bu sûrenin, ikincisiyle Kur'an'ın kastedildiğini düşünenler de vardır (Zemahşerî, III, 337). İbn Atıyye'nin tercih ettiği (IV, 517), bize de daha isabetli görünen diğer bir görüşe göre ilk âyetteki kitapla başlangıçtan itibaren bütün peygamberlere indirilen kitaplara, ikincisiyle de Kur'ân-ı Kerîm'e işaret edilmiş; yüce Allah'ın, önceki peygamberlere, insanlık için yol gösterici olan ve yasalar koyan kitaplar indirdiği gibi Hz. Muhammed'e de bu kitabı, Kur'an'ı indirdiği belirtilmiştir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Biz sana, insanlar için gerçeği ortaya koymak üzere kitabı indirdik; artık kim doğru yolu izlerse kendi iyiliği için izlemiş olur, kim de yoldan saparsa kendi aleyhine sapmış olur; sen onlardan sorumlu değilsin. Zümer Suresi 41. Ayet Zümer Suresi 41. Ayet Tefsiri Kitaptan maksat Kur'ân-ı Kerîm'dir. Kur'an, Resûlullah'a Allah tarafından gönderilmiştir; gönderiliş amacı ise gerçeğin ortaya konması, insanların bâtıl inançlara ve yanlış davranışlara sapmalarının önlenmesidir. Bundan sonra Kur'an'ın aydınlığından yararlanarak doğru yolu tutmak veya ona sırt çevirip yanlış yollara sapmak insanların kendi seçimlerine kalmıştır. Peygamber de insanların vekili değildir; yani insanların sorumluluğunu kendisi yüklenmek veya onları ilâhî hükümlere zorla inandırmak gibi bir görevi yoktur. 'Çünkü yükümlülük zorlamaya değil, insanın kendi seçimine dayanır.' TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Asılsız bir şey ona ne önünden ne arkasından yaklaşabilir. O, hikmet sahibi, övgüye lâyık olan Allah katından indirilmiştir. Fussilet Suresi 42. Ayet Fussilet Suresi 42. Ayet Tefsiri Vahyin temel amacı insanlara inanç ve yaşayış konularında doğruyu ve yanlışı, faydalıyı ve zararlıyı göstererek onları aydınlatmak olduğu için âyette Kur'ân-ı Kerîm 'uyarıcı kitap' (zikir) diye anılmıştır. Bu kullanımı sebebiyle Kur'an'ın isimlerinden biri olarak gösterilen zikir kelimesi, 'değerli hâtıra' anlamına da gelir. Kur'an, ona inanan ve yolundan giden ilk neslin dilleri, inançları, erdemli yaşayışları ve mücadeleleriyle saygın bir topluluk olarak daima yâdedilmelerine vesile olacağı için bu isimle anılmıştır. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Elif-lâm-râ. Bu, hikmet sahibi ve her şeyden haberdar olan Allah tarafından âyetleri sağlam kılınmış, sonra da şu şekilde açıklanmış bir kitaptır: Hud Suresi 1. Ayet Hud Suresi 1. Ayet Tefsiri Bazı sûrelerin başında bulunan 'elif-lâm-râ' ve benzeri harflere 'hurûf-ı mukattaa' adı verilmektedir (bu harfler hakkında bilgi için bk. Bakara 2/1). Âyet, bu kitabın yani Kur'ân-ı Kerîm'in herhangi bir insan tarafından ortaya konmuş bir eser olmadığını, bilâkis hikmetiyle her şeyi yerli yerinde yapan ve ilmiyle her şeyden haberdar olan yüce Allah tarafından sağlam bir şekilde tanzim edilmiş ve açıklanmış bir kitap olduğunu ifade etmektedir. Âyetlerin sağlam kılınmasından maksat, onların hem lafız hem de anlam bakımından bozukluk, eksiklik, noksanlık ve çelişkiden uzak olmasıdır. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Allah, kendi içinde uyumlu, gerçekleri tekrar tekrar dile getiren bir kitap olarak sözlerin en güzelini indirdi. Rablerinden korkanların onun etkisiyle tüyleri ürperir, sonra yine Allah'ı anmaya yönelerek bedenleri ve kalpleri huzura kavuşur. İşte bu kitap, Allah'ın bir rehberi olup dilediği kimseyi onunla doğruya yönlendirir; ama Allah kimi şaşırtırsa artık ona doğru yolu gösterecek yoktur. Zümer Suresi 23. Ayet Zümer Suresi 23. Ayet Tefsiri 'Gerçekleri tekrar tekrar dile getiren' diye çevirdiğimiz mesânî kelimesi, sözlükte 'ikili ikili' anlamına gelen mesnâ veya müsennâ kelimesinin çoğulu olup burada 'tekrar tekrar söylenen, okunan veya bildirilmesi gerekeni sık sık dile getiren sözler, açıklamalar' anlamında olmak üzere Kur'an hakkında kullanılmıştır. Âyette Kur'an'ın başlıca özelliklerinin şu şekilde sıralandığı görülmektedir: a) Kur'an'ı Allah indirmiştir, o ilâhî kelâmdır; vahiy meleği ve peygamber ise bu kelâmın insanlığa ileticileridir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Kur'an'ı inceleyip düşünmüyorlar mı? Eğer Allah'tan başka birinden gelmiş olsaydı onda birçok tutarsızlık ve çelişki bulurlardı! Nisa Suresi 82. Ayet Nisa Suresi 82. Ayet Tefsiri Kur'an'a inanmayan, Allah ve resulüne itaat etmeyen gayri müslimlerin Kur'an üzerinde düşünmeye davet edilmeleri iki önemli gerçeğe dayanmaktadır: a) Kur'an'ın eşsizliği (i'câz) inancı, bir bilgi ve hidayet kaynağı olarak öneminin anlaşılıp tasdik edilmesi yalnızca müminlerin –imana dayalı– sübjektif değerlendirmelerine bağlı ve bunların sonucu değildir. Normal, akla ve mantığa sahip her insan düzgün düşündüğü ve Kur'an'ı peşin hükümsüz incelediği zaman bu sonuca varacaktır. b) Kur'an'ı Allah'tan alıp tebliğ eden Resûlullah ona güvenmektedir. Yâre ve ağyâre onu sunarak incelemelerini, onun Allah'tan olduğuna aklen hükmettikten ve vicdanen kanaat getirdikten sonra inanmalarını istemektedir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Anlayabilesiniz diye biz onu Arapça bir Kur'an olarak indirdik. Yusuf Suresi 2. Ayet Yusuf Suresi 2. Ayet Tefsiri 'Niçin Yûsuf hakkında bize güvenmiyorsun?' şeklindeki sorularından anlaşılıyor ki kardeşleri daha önce de Yûsuf'un kendileriyle beraber kıra çıkmasını istemişler fakat, babaları bu konuda onlara güvenmediği için buna izin vermemişti. Ya'kub aleyhisselâm aslında oğullarına güvenmediği halde, bunu hissettirmeme nezaketini göstermiş, gerekçe olarak, onlar farkında olmadan Yûsuf'u kurtların kapıp yiyebileceğinden korktuğunu ifade etmiştir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Bu bir mübarek kitaptır ki onu sana, insanlar âyetleri üzerinde iyice düşünsünler, akıl iz'an sahipleri ondan dersler, öğütler alsınlar diye indirdik. Sad Suresi 29. Ayet Sad Suresi 29. Ayet Tefsiri Göğü, yeri ve ikisi arasındakileri boş yere yaratmadık. Bu, inkâr edenlerin zannıdır. Cehennem ateşinden vay o inkârcıların başına geleceklere! Yoksa iman edip dünya ve âhirete yararlı işler yapanları yeryüzünde fesat çıkaranlarla bir mi tutacaktık? Yahut günah işlemekten sakınanları günaha batanlar gibi mi sayacaktık? Bu bir mübarek kitaptır ki onu sana, insanlar âyetleri üzerinde iyice düşünsünler, akıl iz'an sahipleri ondan dersler, öğütler alsınlar diye indirdik. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Andolsun ki Kur'an'ı düşünülsün diye kolaylaştırdık. Düşünecek yok mu? Kamer Suresi 17. Ayet Kamer Suresi 17. Ayet Tefsiri Peygamberlerin yalancılıkla itham edilip türlü eziyetlere mâruz bırakıldıkları konusunda Hz. Nûh'un hayatı önemli bir örnek teşkil etmektedir ve Kur'an onun verdiği mücadeleyi oldukça ayrıntılı biçimde değişik vesilelerle gözler önüne sermiştir (Hz. Nûh ve tûfan hakkında bk. Yûnus 10/71-73; Hûd 11/25-49; Nûh 71/1-28). 12. âyetin son kısmında Nûh kavminin tûfan ile helâk edileceği yönündeki ilâhî takdire veya gökten inen sularla yerden fışkıranların birbirine denk olduğuna değinildiği yorumları yapılmıştır. Sonuncu yoruma göre bu kısmı, 'Böylece sular önceden belirlenmiş ölçüye göre birleşti' şeklinde çevirmek mümkündür (Şevkânî, V, 142; Elmalılı, VII, 4641). TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Kur'an'ı okuyup düşünmezler mi? Yoksa kalpler üzerinde kilitleri mi var? Muhammed Suresi 24. Ayet Muhammed Suresi 24. Ayet Tefsiri Kalp kelimesi Kur'an'da 'akıl ve sağduyu' mânalarında da kullanılmaktadır. Kur'an insanlara doğru yolu gösteriyor, ancak ondan yararlanabilmek için peşin hükümlerden, kökleşmiş inançlardan, dengeyi bozan kin ve nefret gibi duygulardan kurtularak Kur'an'ı okumak, dinlemek ve üzerinde düşünmek gerekiyor. Kalplerinin üzerinde kilitler bulunan kimselerden maksat, şartlanmışlık ve peşin hükümler yüzünden akıllarını doğru kullanamaz hale gelmiş olanlardır. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Kur'an okunduğu zaman onu dinleyin ve sessiz durun ki rahmete nâil olasınız. A'raf Suresi 204. Ayet A'raf Suresi 204. Ayet Tefsiri Yukarıda Kur'an'ın insanlık için hangi bakımlardan ve ne kadar büyük bir değer ifade ettiği belirtildikten sonra burada da özetle kelâmullahı dinlemenin edep ve erkânı gösterilmektedir. Buna göre Kur'an okunduğu sırada müslüman ona ilgisiz kalmayacak, kulak verip dikkat kesilecek, saygıyla ve ilgiyle dinleyecektir; çünkü o, her şeyden önce Allah'ın sözüdür, onda konuşan Allah'tır. Bu sebeple Kur'an'a kulak vermemek Allah'ın konuşmasına kulak vermemek ve dolayısıyla bir bakıma Allah'a karşı edepsizlikte bulunmak anlamına gelir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Biz Kur'an'ı işte böyle Arapça bir hüküm ve hikmet olarak indirdik. Sana bu ilim geldikten sonra, eğer onların arzularına uyarsan, (bil ki) Allah tarafından senin ne bir dostun ne de bir koruyucun olur. Ra'd Suresi 37. Ayet Ra'd Suresi 37. Ayet Tefsiri Hz. Peygamber ve yakın çevresinin Arap olması Kur'an'ın Arapça olarak indirilmesinin başlıca sebeplerindendir (bilgi için bk. Yûsuf12/2); Allah her peygambere kendi kavminin diliyle hitap etmiş, vahyini onların diliyle göndermiştir ki peygamber Allah'ın emir ve yasaklarını kavmine rahatça anlatsın (İbrâhim 14/4). Kur'an'ın Arap dili ile indirilmiş olması onun sadece Araplar'a indirilmiş olduğunu ifade etmez. Nitekim bazı âyetler onun, bütün insanlığa hitap eden evrensel bir mesaj olduğunu göstermektedir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN İşte, sakınsınlar yahut hatırlamalarını sağlasın diye onu Arapça bir Kur'an olarak indirdik ve onda uyarılarımıza tekrar tekrar yer verdik. Tâhâ Suresi 113. Ayet Tâhâ Suresi 113. Ayet Tefsiri Kur'ân-ı Kerîm'in ilk hitap ettiği çevrenin Araplar olması dolayısıyla onun Arap dilinde indirilmiş olması tabii olmakla beraber son ilâhî mesajın bu ortamda ve bu dille tebliğ edilmesi de kuşkusuz birçok hikmet taşımaktadır (bu konuda bk. Yûsuf 12/2; Ra'd 13/37; Nahl 16/103). Konuya ilişkin rivayetler ışığında 114. âyet genellikle, Hz. Peygamber'in vahyi alırken onu gerektiği gibi koruyamama endişesi taşıdığı ve ezberlemek için hemen tekrar etmeye yöneldiği biçiminde açıklanmıştır. M. Esed bu âyetin öncelikle Hz. Muhammed'e hitap etmekle birlikte, bütün çağlarda Kur'an okuyan herkesi ilgilendirdiğini belirterek şöyle bir yorum yapmaktadır: Kur'an Allah'ın sözü olduğuna göre, onu oluşturan parçaların hepsi –ibareler, cümleler, âyet ve sûreler– bir arada ve birbiriyle tutarlı ve bağlantılı tam bir bütün meydana getirmektedir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Biz Kur'an'ı senin dilinle kolay anlaşılır kıldık ki günahtan sakınanları onunla müjdeleyesin ve inatla direnenleri de onunla uyarasın! Meryem Suresi 97. Ayet Meryem Suresi 97. Ayet Tefsiri Allah Teâlâ, gönderdiği peygamber hangi kavimden ise onlara iyice açıklasın diye mesajını o kavmin diliyle göndermiştir. Kur'an'ı da Arap olan Hz. Peygamber'e Arapça olarak indirmek ve anlaşılır kılmak suretiyle kolaylaştırmıştır ki hem Peygamber kitabı iyi anlasın hem de halkına kolaylıkla tebliğ ederek müjdeleme ve uyarma görevini tam mânasıyla yerine getirebilsin. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Kesin olarak bilesiniz ki bu kitabı kuşkusuz biz indirdik ve onu mutlaka koruyan da yine biziz. Hicr Suresi 9. Ayet Hicr Suresi 9. Ayet Tefsiri Zikir kelimesi, sûrenin ilk âyetinde geçen ve ikisi de özellikle Hz. Peygamber'in muhatap olduğu ilâhî vahiy için kullanılan Kur'an ve kitabı ifade etmektedir. Bu sebeple burada zikir kelimesini vahiy diye çevirmeyi uygun bulduk. Yukarıda 6. âyette müşrikler alaylı bir ifadeyle, Hz. Muhammed'e vahiy diye bir şey gelmediğini ima etmişler ve onun bir mecnun olduğunu, dolayısıyla vahiy dediği sözlerin Allah'tan değil cinlerden geldiğini veya söylediklerinin hakikatle ilgisi bulunmayan deli saçması olduğunu ileri sürmüşlerdi. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN De ki: 'Yemin ederim, bu Kur'an'ın bir benzerini ortaya koymak için insanlar ve cinler bir araya gelip birbirine destek olsa dahi onun benzerini ortaya koyamazlar.' İsra Suresi 88. Ayet İsra Suresi 88. Ayet Tefsiri Kur'ân-ı Kerîm'in Allah tarafından gönderilmediğini, Hz. Muhammed'in sözü olduğunu iddia edenlere bir cevap olan bu âyetlerde, insanların görünmez varlıklardan da destek alarak Kur'an'ın bir benzerini ortaya koymaya kalkışsalar da bunu başaramayacakları, çünkü Kur'an'ın, gerek ifade güzelliği, gerekse içeriğinin zenginliği ve kusursuzluğu dolayısıyla Allah'tan başkasının ortaya koyması mümkün olmayacak derecede mükemmel ve ulaşılamaz bir kitap olduğu anlatılmaktadır. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Sonra biz kullarımızdan seçtiklerimizi o kitaba mirasçı kıldık. Onlardan kimi kendine kötülük eder, kimi orta bir durumdadır, kimi de Allah'ın izniyle hayır işlerinde yarışır; işte büyük lütuf budur. Fatır Suresi 32. Ayet Fatır Suresi 32. Ayet Tefsiri İlk âyette Kur'an'ın kendinden önceki ilâhî kitapların aslî durumlarını onaylayan ve Allah katından geldiğinde kuşku bulunmayan bir kitap olduğu belirtilmektedir (bu konuda bilgi için bk. Âl-i İmrân3/3-4). Müfessirlerin çoğunluğu 32. âyette geçen 'kitap'tan maksadın Kur'ân-ı Kerîm ve 'mirasçı kılınanlar'dan maksadın da müminler olduğu kanaatindedirler. Buna göre âyette zikri geçen üç grup insan da hep müminler olmaktadır. Allah'ın, kendilerine peygamberler aracılığı ile kitabını göndermek için seçtiği kulların tamamı ondan eşit derecede yararlanmış değillerdir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Biz onu mübarek bir gecede indirdik; biz daima uyarmaktayız. Duhan Suresi 3. Ayet Duhan Suresi 3. Ayet Tefsiri Bazı sûrelerin başında bulunan bu tür harflere 'hurûf-ı mukattaa' denir (bilgi için bk. Bakara 2/1). Üzerine yemin edilen şey değerli, önemli ve bazan kutsaldır. Burada yemin eden Allah, üzerine yemin edilen de Kur'an'dır; maksat bu kitabın ne kadar önemli ve değerli olduğunu bildirmektir. Mübarek 'uğurlu, hayırlı, bereketli, değerli' demektir. Allah'ın, yarattığı mekânlar ve zamanlardan bir kısmına, bazı önemli işlerin ve ibadetlerin yapılacağı yer ve zaman olma özelliği vermesi, o yerde ve zamanda bulunan, üzerine düşeni yapan kullarına bu yüzden sevaplar, ödüller verip çeşitli lutuflarda bulunması normaldir, bunlarda yadırganacak bir taraf yoktur. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Kuşkusuz bu Kur'an en doğru olana iletir; dünya ve âhiret için yararlı işler yapan müminlere, kendileri için büyük bir mükâfat olduğunu müjdeler. İsra Suresi 9. Ayet İsra Suresi 9. Ayet Tefsiri Kur'an'ın asıl işlevi, insanlık için bir rehber olması, 'en doğru olan'a götürmesidir. 'En doğru olan'la ilgili açıklamalar genellikle şu noktada toplanmaktadır: En doğru olan, öncelikle İslâm dini, yani onun temel öğretisi olan doğru itikad, güzel ameldir. Bu ikisini gerçekleştiren de Allah tarafından ödüllendirileceği için Kur'an aynı zamanda bu büyük ecri kazanmaya vesiledir. Öte yandan Kur'an âhirete inanmayanlara Allah'ın ağır bir azap hazırladığını da haber vermektedir ki, insanların doğruyu bulması için Kur'an'ın dikkat çektiği hususlardan biri de budur. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Kuşkusuz o, değeri çok yüce Kur'an'dır. (Aslı) korunmuş bir kitaptadır. Ona ancak tertemiz olanlar (melekler) dokunabilir. O, âlemlerin rabbinden indirilmiştir. Vakıa Suresi 77- 80. Ayet Vakıa Suresi 77- 80. Ayet Tefsiri İlk âyette 'yıldızların yerleri' diye çevrilen tamlama müfessirlerce daha çok 'yıldızların doğduğu veya battığı yerler, dolaştığı menziller yani yörüngeler' ve özellikle 'kıyamet sırasında yıldızların düşeceği yerler' mânalarıyla açıklanmıştır. Bazı ilk dönem müfessirlerinden, burada 'Kur'an'ın parça parça indirilişi veya indirilmiş kısımları'nın veya 'Kur'an'ın muhkem âyetleri'nin yahut 'Kur'an'ın başı ve sonu arasındaki uyumun, tutarlılığı'nın kastedildiği yorumları nakledilmiştir (Taberî, XXVII, 203-204). Râzî, maksadın 'Kur'an'ın girdiği kalpler' olabileceği yorumunu da zikreder (XXIX, 188). TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Biz onu, insanlara aralıklarla okuyasın diye okumaya elverişli bölümlere ayırdık, peyderpey indirdik. İsra Suresi 106. Ayet İsra Suresi 106. Ayet Tefsiri Kur'an'ın 'gerçeğin bilgisi' olmasından maksat, onun yalnızca gerçeği, doğruyu içermesi; Allah'ın varlığı, birliği, aşkın sıfatları, peygamberlik ve âhiret hayatı gibi temel dinî akîdeleri, bütün ilâhî dinlerde ortak olan evrensel hakikatleri bildirmesidir. Âyet aynı zamanda Kur'an'ın da hak olduğunu, yani hem Allah'ın kelâmı olduğunda kuşku bulunmadığını, hem de ebedî olarak kalacak olan değişmez hakikat olduğunu, gerçeğin ortaya konması dışında başka bir amaçla indirilmediğini dile getirmektedir (Râzî, XXI, 67-68). TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN Bu Kur'an Allah'tandır, başkası tarafından uydurulmuş değildir; o, kendisinden önceki kitapları (asıllarını) doğrulamakta ve konulmuş olan hükümleri açıklamaktadır; bunda kuşku yoktur, O âlemlerin rabbindendir. Yunus Suresi 37. Ayet Yunus Suresi 37. Ayet Tefsiri İlk âyetlerinden de anlaşılacağı üzere sûrenin asıl maksadı, inkârcıların Kur'an'a itirazlarını cevaplamak, onun vahiy eseri olduğunu ortaya koymaktır. Bunun için –diğer bazı konular yanında– özellikle yüce Allah'ın nelere muktedir olduğunu anlatan açıklamalar yapıldıktan, hatta bu hususu bizzat putperestlerin de kabul ettikleri hatırlatıldıktan sonra, aynı yüce kudretin, olağan üstü bir yolla peygamberine Kur'an'ı göndermesinin de imkânsız olmadığını anlatmak üzere tekrar vahiy konusuna dönülmüş; konumuz olan âyette, vahiy fikrine bir türlü akılları yatmayan veya statülerini ve menfaatlerini korumak için öyle davranan müşriklerin, Kur'an'ı Hz. Muhammed'in uydurduğu şeklindeki iddialarına cevap verilmiştir. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN İşte, sakınsınlar yahut hatırlamalarını sağlasın diye onu Arapça bir Kur'an olarak indirdik ve onda uyarılarımıza tekrar tekrar yer verdik. Tâhâ Suresi 113. Ayet Tâhâ Suresi 113. Ayet Tefsiri Kur'ân-ı Kerîm'in ilk hitap ettiği çevrenin Araplar olması dolayısıyla onun Arap dilinde indirilmiş olması tabii olmakla beraber son ilâhî mesajın bu ortamda ve bu dille tebliğ edilmesi de kuşkusuz birçok hikmet taşımaktadır (bu konuda bk. Yûsuf 12/2; Ra'd 13/37; Nahl 16/103). Konuya ilişkin rivayetler ışığında 114. âyet genellikle, Hz. Peygamber'in vahyi alırken onu gerektiği gibi koruyamama endişesi taşıdığı ve ezberlemek için hemen tekrar etmeye yöneldiği biçiminde açıklanmıştır. TEFSİRİN DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN

AKADEMİK

İLAHİYAT

Kur'an

TARİH

EDEBİYAT

SİNEMA

MÜZİK

EĞİTİM

FELSEFE

SOSYOLOJİ

PSİKOLOJİ

GALERİ

LİSTELER

FİKRİYAT TV

ESMA-İ HÜSNA

İSLAM

MÜZİK

FİKRİYAT AKADEMİ

40 ayette Kur'an-ı Kerim