2020 Berat Kandili... Berat kandili nasıl geçirilir? Berat Kandili neden kutlanır?

Şaban ayının on beşinci gecesi Berat gecesi, Ramazan'ın 27'nci gecesi de mübarek Kadir gecesidir. Bu sene Şaban ayının 14. gününü 15. gününe bağlayan gece 7 Nisan'a denk geliyor. Bu aylarda ibadet yapmak müminler için oldukça faziletlidir. Peygamber Efendimiz 'Şaban, Recep ile Ramazan arasında insanların kendisinden gafil oldukları bir aydır. Hâlbuki o, içerisinde amellerin Allah'a sunulduğu bir aydır.' (6 Şevkanî, Neylü'l-evtâr, IV, 276.) buyurmuştur. Berat, Arapça berâe-berâet kelimesinin Türkçeleşmiş halidir. Kur'an'da 'Berae' kökünden 25 kelime bulunmakta olup, bunlardan sadece iki tanesi 'Beraet' şeklinde geçmektedir. Berâet, iki şey arasında ilişki olmaması; kişinin herhangi bir yükümlülükten kurtulması veya yükümlülüğün bulunmaması anlamındadır. Istılah olarak berat ise, Allah'ın affı ve bağışlaması, günah, borç ve cezadan kurtulmak gibi anlamlara gelmektedir. Beratın özünde, günahlardan arınma ve Yüce Allah'ın rahmet ve mağfiretine ulaşma amacı vardır. Bu gecede Allah'ın affı ve bağışlamasının çok olacağı müjdelendiğinden, bu geceye 'Berat Gecesi' denilmiştir. Berat gecesi hicri aylardan Şaban ayının on beşinci gecesidir. Şaban ayının 14. gününü 15. güne bağlayan gece Rahmet-i İlâhî'nin, sağnak sağnak yeryüzüne yağdığı, müminlerden neredeyse çok az bir kısmının bu rahmetten, af ve bağışlanmadan mahrum kaldığı geri kalanının ise affedilmişler olarak sabahladıkları ve manevi beratlar aldıkları bilinmektedir. Resûl-i Ekrem (sav) Efendimiz hicretin ardından on sekiz ay boyunca Kudüs'teki Beyt-i Makdis'e dönerek namaz kıldırmıştı. Aslında ashabıyla birlikte Efendimiz, kıblenin Hz. İbrahim tarafından inşa edilen Kâbe olmasını istiyordu. Nihâyet Şaban ayının yarısına denk gelen bir Salı günü kıble yönü Kâbe olarak belirlendi. (Bkz. Bakara, 144) İşte İslam alimlerinin çoğunluğu Şaban ayının ortasındaki bu gecenin 'Berat gecesi' olarak kutlanmasını bu olaya bağlamaktadırlar. Zira Mekke'de iken Mirac hadisesi, nasıl ki inanan ile inanmayan arasında bir ayrım yapılmasına vesile kılınan bir sınav olmuşsa, Medine'de de kıblenin dönüştürülmesi böyle bir sınav aracı olmuştu. Berat Kandili, Allah'ın rahmet, lütuf ve mağfiretiyle tecelli ederek, kullarına bağışlanma kapılarını ardına kadar araladığı bunun yanında müminlerin dualarına icabet ettiği, günahlarını affettiği, yapılan ibadetleri normal zamanlardan kat kat fazla mükâfatlandırdığı Müslümanlar için çok özel bir zaman dilimidir. Hz. Peygamber'in -sallâllâhu aleyhi ve sellem- 'Allah Teâlâ -rahmetiyle- Şâban'ın on beşinci gecesi dünya semasında tecelli eder ve Kelb kabilesi koyunlarının kılları sayısından daha fazla kişiyi bağışlar' buyurduğu rivayet edilmiştir. (Tirmizî, 'Savm', 39; İbn Mâce, 'İkāme', 191) Berat kandilinde ne oldu? Berat gecesine ait beş haslet vardır: 1) Her önemli iş bu gecede ayırdedilir. 2) O gecedeki ibadetin fazileti büyüktür. 3) İlâhi rahmet yayılır. 4) Mağfiret gecesidir. 5) O gece, Rasûlüllah (s.a.v.)'a şefaat hakkının tamamı verilmiştir. Çünkü, Hz. Muhammed (s.a.v.), Şaban'ın on üçüncü gecesi ümmeti hakkında şefaat istemiş, bu şefaatin üçte biri verilmiş, on dördüncü gecesi yine istemiş, üçte biri daha verilmiş, on beşinci gece yine talep etmiş, bu gece şefaatın tamamı ihsan edilmiştir. Bu şefaatten mahrum olanlar, devenin ürküp kaçtığı gibi Allah'tan kaçanlardır. (bk. er-Râzî ve Ebussuud Efendi Tefsirleri, ed-Duhân Sûresi 3. ve 4. âyetlerin tefsiri) Berat gecesi, Kur'an-ı Kerim'in Levh-i Mahfûz'dan Dünya semasına toptan indirildiği gecedir. Buna 'inzâl' denir. Kadir Gecesi'nde ise Peygamber'e ilk kez ve parça parça indirilmeye başlanmıştır. Buna da 'tenzîl' denir. Berat Gecesi İslam alemi için en hayırlı gecelerden biridir. Zira bu gece amel defterine yazılır. Kandiller ve benzeri geceler; iman, ibadet ve düşünce hayatımız bakımından kendimizi yenilememiz, geçmişimizi muhasebe etmemiz, geleceğimizi planlama ve ümitlerimizi tazelememiz için büyük bir fırsattır. Bu gece münasebetiyle, içimizdeki manevi duyguların sesine kulak vererek günahlarımıza tövbe etmeli, tüm Müslümanlar ve insanlık için Allah'a dua ve niyazda bulunmalıyız. Peygamber Efendimiz bu gecenin önemi ile ilgili şöyle buyurur: 'Beş gece vardır ki onlarda yapılan dualar geriye çevrilmez. Bunlar Recebin ilk (cuma) gecesi, Şabanın ortasında bulunan gece, Cuma gecesi, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı geceleridir.' Beyhaki, Sünen, Şuabül-İman, 3/342 (Daru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1990) Bu önemli günlerde Müslümanlar, makbul dua ve zikirleri daha çok okuyabilir. Aynı zamanda, sabaha karşı seher vakitlerinde uyanık bulunmaya çalışarak İslam âlemi ve Müslüman kardeşlerimiz için dualar edilmelidir. Peygamber Efendimizin okuduğu ve okunmasını tavsiye ettiği dualar: Okunuşu: Allâhümme Rabbenâ âtinâ fid-dünyâ hasenetevve fil-âhırati haseneh. Ve kınâ azâben-nâr. Anlamı: Ey Allah'ım! Ey Rabbimiz! Bize dünyada iyilik, güzellik ve nimet ver, ahirette de iyilik, güzellik ve nimet ver ve bizi ateş azabından koru. (Buhârî, De'avât, 55) Okunuşu: Allâhümme innî es'elükel-hüdâ vet-tükâ vel- 'afâfe vel-ğınâ. Anlamı: Allah'ım! Senden hidayet, takva, iffet ve gönül zenginliği istiyorum. (Müslim, Dua, 72; İbn Hıbbân, Ed'ıye, No: 900) Okunuşu: Allâhümmeğfirlî verhamnî vehdinî ve 'âfinî verzüknî. Anlamı: Allah'ım! Beni bağışla, bana hidayet nasip eyle, bana rızık ver, beni âfiyette daim eyle ve bana merhamet et. (Müslim, Zikir ve Dua, 35) Bu gecede, bir yıl içinde olacak bütün işler hükme bağlanıp ifası için Allah tarafından meleklere verilir. Gecesini ibadet ve dua ile gündüzünü oruçlu geçirmek faziletlidir. Berat Kandili'nde nasıl ibadet etmeliyiz? Peygamber Efendimiz Berat gecesinde şu duayı ederdi: 'Bismillâhirrahmanirrahim. Eûzu bi-afvike min ikâbike ve eûzu bi-ridâke min sahatike ve eûzu bike minke celle vechuke lâ-uhsî senâen aleyke ente kemâ esneyte alâ nefsike.' Anlamı: 'Ya Rabbi, cezandan affına sığınırım, gazabından rızana sığınırım, senden sana sığınırım, zatın yücedir, seni övmek için kelime bulamıyorum, sen kendini övdüğün gibisin.' Berat gecesi hangi dualar edilir? En mühim hususlardan biri, namazdır. Hak dostları bu gecede namaz kılmanın ehemmiyetine dikkat çekmişler ve namaz borcu olanların kaza namazı kılmalarını tavsiye etmişlerdir. 100 rekatlık Berat Kandili namazı kılan kimse o sene ölürse şehitlik mertebesine nâil olur. Berat Kandili namazına şöyle niyet edilir; 'Ya rabbi, niyet ettim rızâ-yı şerifin için namaza. Beni afv-ı ilâhîne , feyz-i ilâhîne mazhar eyle. Kasvet-i kalbden, dünya ve ahiret sıkıntılarından halas eyleyip, süedâ defterine kaydeyle' Yüce Allah, bu gecede ilahi rahmetini bol bol indirmekte, rızık ve şifâ kapılarını sonuna kadar açarak, bizleri sonsuz ikramlarına davet etmektedir. Allah, şirke düşmeyenlerin büyük günahlarını affedeceğini bu gecede müjdelemiştir. Nafile namaz kıldıktan sonra okunabildiği kadar salavât-ı şerîfe çekilmeli, tövbe ve istiğfar edilmelidir. Tövbe istiğfar duası 'Estağfirullah. Estağfirullah. Estağfirullahe'l-azîm el-kerîm, ellezî lâ ilâhe illâ hüve'l-hayyü'l-kayyûmü ve etûbü ileyhi, tevbete abdin zâlimin li-nefsihî, lâ yemlikü li-nefsihî mevten velâ hayâten velâ nüşûrâ. Ve es-elühü't-tevbete ve'l-mağfirete ve'l-hidâyete lenâ, innehû, hüve't-tevvâbü'r-rahîm.' Berat Kandili'nde çekilecek tesbihler ve zikirler Tefekkürde bulunulmalı, 'Ben kimim, nereden geldim, nereye gidiyorum, Allah'ın benden istekleri nelerdir' gibi konular başta olmak üzere hayatî meselelerde derin düşüncelere girmeli. Berat Kandili ile ilgili ayet ve hadisler Resûlullah'a salavat getirmeyi Allah Teâlâ emretmiştir. Ayrıca hadis-i şeriflerde salavat getirenin bütün sıkıntılarının giderileceği bildirilmiştir. Ayet-i kerimede buyrulur: 'Şüphesiz ki Allah ve melekleri, Peygamber'e çokça salât ederler. Ey müminler! Siz de O'na salavât getirin ve tam bir teslimiyetle selâm verin!' (el-Ahzâb, 56) Salât ve selam kelimelerinden oluşan 'salât-u selam' terkibi, Hz. Peygamber için okunan ve Allah'ın rahmet ve selamının onun üzerine olması dileğini ifade eden dualara denir. Hz. Peygambere en kısa şekilde, 'Allahümme salli alâ Muhammed' veya 'Sallallahü aleyhi ve sellem' ya da 'Allahümme salli alâ Seyyidinâ Muhammedin ve alâ âlihî ve sahbihî ve bârik ve sellim' diye salât-u selam getirilir. 'Allahümme salli alâ Muhammed' 'Allahümme salli ala seyyidina Muhammedin ve ala ali seyyidina Muhammed' 'Sallallahü aleyhi ve sellem' 'Essalâtü vesselâmü aleyke yâ Rasulallah' Duhân sûresinde (44/3) Kur'an'ın 'mübarek bir gecede' nâzil olduğu ifade edilmektedir. Kurʼan-ı Kerim'in indirilmesiyle ilgili mübarek iki gece vardır. Bunlar; Berat Kandili ve Kadir gecesi. Kur'an'ın tamamının Berat gecesi levh-i mahfûzdan dünya semasına indiği, Kadir gecesinde de ayetlerin peyderpey inmeye başladı. Bu mübarek gecelerde çokça Kur'an-ı Kerim okunmasını tavsiye edilir: İbni Mesut'tan (r.a.) rivayet edildiğine göre, Resûlullah, şöyle buyurdu: 'Kim Kur'an-ı Kerîm'den bir harf okursa, onun için bir iyilik sevabı vardır. Her bir iyiliğin karşılığı da on sevaptır. Ben, elif lâm mîm bir harftir demiyorum; bilâkis elif bir harftir, lâm bir harftir, mîm de bir harftir.' (Tirmizî, Fezâilü'l-Kur'ân 16) Fikriyat'ın Kur'an-ı Kerim uygulamasında yer alan seçkin hafızlarda Kur'an-ı Kerim'i dinlemek ve okumak için tıklayın. Peygamber Efendimiz Ramazan dışında en çok Şaban ayında oruç tutardı. Hz. Ayşe (ra) şöyle dedi: 'Resulullah hiçbir ayda, Şaban ayında tuttuğu oruçtan daha fazla oruç tutmazdı. Şaban ayının tamamını oruçlu geçirirdi.' (Müslim, Sıyâm 176; İbni Mâce, Sıyâm 30) Başka bir rivayette; 'Pek az bir kısmı hariç, Şaban ayını baştan sona oruçlu geçirirdi.' denilmektedir. (Buhârî, Savm 52; Müslim, Sıyâm 177. Ayrıca bk. İbni Mâce, Sıyâm 30)

2020 Berat Kandili... Berat kandili nasıl geçirilir? Berat Kandili neden kutlanır?

BERAT KANDİLİ NE ZAMAN?