Uzay hakkında bilmeniz gereken 50 terim

UZAY Space 🔹 Uzay Türkçe kökenli bir kelime olan uzay, 'bütün gök varlıklarının ve cisimlerinin içerisinde bulunduğu sınırsız ve sonsuz boşluk' manasına gelmektedir. EVREN Universe 🔹 Evren kelimesinin kökeni tam olarak bilinmese de Farsça olduğu tahmin edilmektedir. Aynı zamanda evren sözcüğü 'bütün gök cisimlerinin içinde yer aldığı, sınırsız ya da sınırları ancak insanın düşünme gücü ile çizilebilen gök bilimsel varlık.' manasına gelmektedir. GEZEGEN Planet 🔹 Gezegen kelimesi Türkçe bir kelimedir ve 'bağlı olduğu dizgenin merkezindeki yıldız çevresinde elips biçiminde bir yörüngeyle dolaşan gök cismi' manasını karşılamaktadır. YILDIZ Star 🔹 Yıldız, Eski Türkçe bir sözcüktür ve 'yultuz, yurduz' kelimelerinden evrilmiştir. Aynı zamanda 'etrafına yaydığı enerjiyi merkez bölgelerindeki nükleer kaynaşma tepkimeleriyle sağlayan, büyük oranda hidrostatik ve ısısal dengede bulunan gök cismi' anlamına gelmektedir. GÖK ADA Galaxy 🔹 Gök ve ada sözcükleri Eski Türkçe kökenlidir. Gök, 'kök' sözcüğünden evrilmiştir. Gök ada, 'kütle çekim kuvvetleri ile bir arada bulunan milyarlarca yıldız, yıldızlar arası gaz ve toz ile karanlık maddeden oluşan sistem' anlamını karşılamaktadır. ASTRONOT Astronaut 🔹 Fransızca kökenli astronot sözcüğü, 'uzaya gönderilen bir aracı kullanan veya böyle bir araçla uzaya giden kimseye veya elemana' verilen isimdir. GÜNEŞ SİSTEMİ Solar system 🔹 Güneş sistemi, 'güneş ve çekim gücü ile ona bağlı olarak çevresinde dolanan gezegenlerin tümü' anlamını karşılamaktadır. KARA DELİK Black hole 🔹 Birçok dizi ve filme de konu olan kara delik, 'büyük kütleli yıldızların süpernova patlamasıyla ölmesi sonucunda oluşan, bilinen en sıkışık (kompakt) gök cismi' anlamını karşılamaktadır. KUYRUKLU YILDIZ Comet 🔹 Kitapkara ve imlere konu olan kuyruklu yıldız, 'Güneş'in yakınından geçerken ısınarak gaz açığa çıkarmaya başlayan, buzlu, küçük Güneş sistemi cisimleri' manasına gelmektedir. ASTEROİT Asteroid 🔹 Kuyruklu yıldız, kara delik gibi film ve kitaplara konu olan bir diğer uzay terimi asteroittir. Bu kelime, 'büyük çoğunluğu Mars ile Jüpiter yörüngeleri arasında bulunan, Güneş etrafında dolanan gezegenlere göre çok daha küçük olan gök cisimlerinden her biri' anlamını karşılar. GÖKTAŞI Meteor 🔹 İki ismin birleşiminden meydana gelen göktaşı terimi, Türkçe kökenlidir. 'Hava küreye girdikten sonra parçalanarak gaza dönüşen akan yıldızların, çok az da olsa yeryüzüne düşebilen katı parçası' manasına gelmektedir. YER ÇEKİMİ Gravity 🔹 Uzay hakkında en çok merak edilen ve deneyimlenmek istenen husus muhakkak yer çekimidir. Bu kelime, 'cisimleri yer küresine doğru hareket etmeye zorlayan kuvvete' verilen isimdir. YÖRÜNGE Orbit 🔹 Yörünge kelimesi Türkçe kökenli bir sözcüktür ve 'bir gezegenin devinim sırasında izlediği yol' anlamına gelmektedir. UYDU Satellite 🔹 Yukarıdaki terimler gibi uydu sözcüğü de Türkçe kökenlidir ve 'bir gezegenin ya da genel olarak bir gökcisminin çevresinde bir yörüngede dolanan başka bir gökcismi' anlamını karşılar. UZAY ARACI Spacecraft 🔹 Uzay konulu filmlere konu olan ve yaygın olarak bilinen uzay aracı, 'uzayda seyahat etmek ya da bir görevi yerine getirmek için kullanılan araçlara' verilen isimdir. MİSYON Mission 🔹 Uzay aracıyla uzaya belli bir hedef doğrultusunda gitmeyi, kısacası uzay terminolojisinde görevi tanımlayan kelimedir. FIRLATMA Launch 🔹 Fırlatma sözcüğü, 'uydu, roket gibi bir hava aracını uzaya gönderme' manasında kullanılır. KEŞİF Exploration 🔹 Arapça kökenli keşif sözcüğü, 'bir arazide veya bölgede öz kaynak aramak veya bilgi toplamak için yapılan ayrıntılı gezi ve inceleme' anlamına gelmektedir. UZAYLI Extraterrestrial 🔹 Uzaylı, 'uzayda yaşadığı varsayılan canlılara' verilken bir isimdir. UZAY GİYSİSİ Spacesuit 🔹 Uzay giysisi, 'tepkili uçak pilotları ve özellikle astronotların vücutlarını dış etkilerden koruyarak çalışabilmeleri ve yaşayabilmelerini sağlayan kıyafet'tir. ROKET Rocket 🔹 Roket, sıcak gazların yüksek hızlarda püskürtülmesi sonucu itki oluşturabilen hava-uzay taşıtıdır. YÜK Payload 🔹 Yük ifadesi, 'uzayda roketin taşıdığı yük' manasına gelir. İTİCİ Thruster 🔹 İtici, jet yakıtını dışarı itme gücü meydana getiren jet motorudur. YENİDEN GİRİŞ Reentry 🔹 Yeniden giriş ifadesi uzayla ilgili kullanıldığında 'atmosfere giriş' manasını karşılar. YAŞANABİLİR BÖLGE Habitable zone 🔹 Yaşanabilir bölge, 'gezegendeki yaşama elverişli koşullara sahip bölge'dir. ASTRONOMİ Astronomy 🔹 Astronomi, 'evrende bulunan her çeşit maddenin dağılımını, hareketini, kimyasal bileşimini, evrimini, fiziksel özelliklerini ve etkileşimlerini inceleyen bilim dalı'dır. ASTROFİZİK Astrophysics 🔹 Astrofizik, 'özellikle yıldızlar, galaksiler ve yıldızlararası ortamın fiziksel özelliklerini ve aralarındaki etkileşmeleri çalışan, yani evrenin fiziği ile uğraşan bir astronomi alt dalı'dır. UZAY KEŞFİ Space exploration 🔹 Uzay keşfi, uzay teknolojisi kullanılarak uzayın keşfi ve incelenmesi manasına gelir. UZAKTAN ALGILAMA Remote sensing 🔹 Bir elektrik, mekanik, kimyasal vb. sistem, ortam ya da cisme ilişkin bilginin uzaktan yapılan gözlem ve ölçümlerle elde edilmesidir. GÖREV KONTROL MERKEZİ Mission control center 🔹 Görev kontrol merkezi, uzay uçuşlarını, genellikle kalkış noktasından inişe veya görevin sonuna kadar yöneten birimdir. UZAY YÜRÜYÜŞÜ Space walk 🔹 Astronotun uzayda yaptığı yürüyüşe verilen isimdir. YÜK ENTEGRASYONU Payload integration 🔹 Yük entegrasyonu, uzay araştırma cihazının takılmasıdır. ROKET İTİŞ SİSTEMİ Rocket propulsion 🔹 Roketin hareket etmesi için gereken itme kuvvetini üreten sistemdir. FIRLATMA ARACI Launch vehicle 🔹 Uydu ve roket gibi bir hava aracını uzaya fırlatmada kullanılan düzeneğe verilen addır. UZAY MEKİĞİ Space shuttle 🔹 Dünya'nın atmosferi dışında, özellikle dış uzayda çalışmak üzere tasarlanmış araç ya da makinedir. ULUSLARARASI UZAY İSTASYONU International Space Station 🔹 Uluslararası uzay istasyonu, alçak Dünya yörüngesine yerleştirilmiş bir uzay üssüdür. MARS KEŞİF PROGRAMI Mars Exploration Program 🔹 NASA tarafından finanse edilen ve yönetilen Mars gezegeninin araştırılması amacıyla başlatılmış uzun vadeli bir girişimdir. AY GÖREVİ Lunar Mission 🔹 Ay yüzeyine milli teknolojilerle geliştirilmiş gezen araç gönderme projesine verilen isimdir. HUBBLE UZAY TELESKOBU Hubble Space Telescope 🔹 Nisan 1990'da STS-31 Görevi esnasında Uzay Mekiği Discovery tarafından Dünya etrafındaki yörüngesine taşınmış bir uzay teleskobudur. INSİGHT MARS İNİŞ ARACI InSight Mars Lander 🔹 Insight Mars iniş aracı, Mars gezegeninin derin iç kısımlarını incelemek için tasarlanmış robotik bir iniş aracının adıdır. MERAKLILIK GEZGİNİ/MARS ARACI Curiosity Rover 🔹 NASA'nın Mars Bilim Laboratuvarı misyonunun bir parçası olarak Mars'ta Gale kraterinde keşifte bulunan otomobil büyüklüğündeki keşif aracı ve gezgin robottur. ÖTEGEZEGEN/GEZEGEN DIŞI GEZEGEN Exoplanet 🔹 Ötegezene, Güneş sistemi dışındaki gezegene denmektedir. UZAY ÇÖPÜ Space debris 🔹 Artık kullanılmayan ama hala uzayda dolanan uzay aracı ya da uzay aracından artakalan parçalardır. SIFIR YER ÇEKİMİ Zero gravity 🔹 Yer çekimsiz duruma verilen isimdir DÜNYA'YA YAKIN NESNE Near-Earth objeci 🔹 Yörüngeleri günberi noktasında Dünya'ya 1,3 astronomik birim mesafeden daha yakın olup Dünya'nın çok yakınına gelen gök cisimleridirler. ASTRONOMİK BİRİM Astronomical unit 🔹 Yer ile Güneş arası ortalama uzaklığı (149.597.870.700 kilometre) birim alan, çoğunlukla, Güneş sistemi ve diğer yıldız sistemlerinin üyeleri arası uzaklıkları ifade etmede kullanılan uzunluk birimidir. IŞIK YILI Light-year 🔹 Astronomik uzaklıkları ifade etmek için kullanılan ve yaklaşık 9,46 trilyon kilometreye karşılık gelen uzunluk birimidir. UZAY - ZAMAN Space-time 🔹 Uzay ile zamanı 'uzay-zaman sürekliliği' adı verilen yapıda birleştiren matematik modelidir. ATMOSFERİK SOĞURMA 🔹 Atmosferik soğurma, atmosferden geçen ışığın maddeyle etkileşmesi sonucu zayıflamasına verilen isimdir. BEYAZ CÜCE 🔹 Beyaz cüce terimi, giderek soğuyan küçük ve çok yoğun bir çökmüş yıldızın adıdır.