Rasim Özdenören'in kaleminden "Yazı, İmge ve Gerçeklik"

🔷 Uslûbu beyan aynıyla kişidir, denir: üslûp kişiyi yansıtır. Rasim Özdenören 🔷 Yazarın çapı yaşadıklarıyla değil, fakat anlattıklarını tanıyıp tanımamasıyla, nazarının nüfuzuyla ortaya çıkar diyorum. Rasim Özdenören 🔷 Acaba bir şeyi yok saymakla onu yok etmiş olabilir miydik? Yoksa, yok saydığımız şeyi gene de vurgulamak zorunda mı bulunuyorduk? Yok sayılan şey, ancak ve ancak dile getirilmek zorunda mıydı? Rasim Özdenören 🔷 İnsanın bir kalbi bulundukça ve insan, kalbinin öyküsünü yazmaya durmuşsa, bitirilemeyecek bir öykü, durmadan ve fakat her seferinde yeni bir kalıba girerek tekrarlanıp gidecektir. Rasim Özdenören 🔷 Bir yazarın yazma gerekçesi, yazdığı yazıların toplamında içkindir. Rasim Özdenören 🔷 Bir bakıma, kaynağından kopmuş bir kültür ve kültüründen kopmuş bir edebiyatın, kendi aslî egemenlik referansını da yitirmiş olması bakımından, bir köle edebiyatı derekesine indirgenmiş olacağını ifade ediyoruz. Rasim Özdenören 🔷 Yazının, hayatla aramızı açtığını kabul ediyorum. Çünkü kavramların önümüze serdiği dünya, bizim içinde yaşadığımız dünya ile aramıza bir astar seriyor. Böylece dünyanın dehşetli oradalığı ile doğrudan bir temas kurma imkânım elimden alınıyor. Rasim Özdenören 🔷 İlim adamları, sanatçılar Doğuda da, Batıda da, işlerini dünyevî çıkarları için icra etmezlerdi. Yazarlığın meslek haline gelmesi modern zamanlara mahsus vukuattandır! Rasim Özdenören 🔷 Kelimeyle ifade edilmemiş bir imge, aslında bir imge olarak varbulunamaz. Rasim Özdenören 🔷 Geçmiş, muhtemele yer bırakmayan bir veridir. Rasim Özdenören 🔷 Ama bir öykü, bir kez meydana getirilince, bırakıldığı yerde de durmuyor. Rasim Özdenören 🔷 Bir korkunun üstesinden gelebilmek korkuya rağmen mümkün kılınabiliyorsa, orada bir başarının sözü edilmelidir. Rasim Özdenören 🔷 Her şeye rağmen vahim sayılabilecek olaylarla karşılaşmak mümkündür. Ama vahim olayların olağan sayıldığı veya tersine olağan sayılması gereken olayların vahim telakki edilebildiği bir ülkede yaşıyorsanız, orada, artık başka çeşitten bir durumla karşı karşıya bulunduğumuza hükmetmek gerekir: orada artık vahametin anlamını yitirdiğini, ölçülerin alt üst ya da ters yüz edilmiş olduğunu bizi kabule zorlayan farklı gerçeklikler var demektir. Rasim Özdenören 🔷 İnsanın temel ırasının hayvandan farklılığı da burada yoğunlaşmıyor mu: insan, kendini olduğu gibi doğaya teslim etmiyor: ya kendini değiştiriyor (giyiniyor) veya doğayı değiştiriyor (barınak yapıyor) veya hem kendini, hem doğayı değiştirerek (yiyecek istihsali) hayatını sürdürüyor. Kendini doğaya olduğu gibi teslim etmek ve sonuna kadar olduğu gibi kalmak yalnızca hayvan yaşantısına mahsus bir özelliktir. Rasim Özdenören 🔷 Şimdiki Türk edebiyatı geçmiş bütün mazmunlarını yitirmiş, yeni mazmunlar oluşturmayı da henüz başaramamıştır. Çünkü mazmunların oluşması, yerleşik bir kültürel ortamın varlığını gerektirir. Rasim Özdenören 🔷 Bir kez yazmaya karar verildikten sonra, arkasından ne yazılacağına dair olan karar geliyor. Rasim Özdenören 🔷 Lafı çoğaltmadan söylemek, o lafın içindeki anlamın çoğaltılmasına yol açıyor. Rasim Özdenören 🔷 Bir meselesi olmak, dünya karşısında bir tavrı olma anlamını da içeriyor olmalıdır. Rasim Özdenören 🔷 Kişilerin özgül birikimi gerçekliğin algılanmasında farklılıklar meydana getirdiği gibi, ulusların kendilerine özgü birikimleri de gerçekliğin o ulusa göre algılanmasında farklılıklar meydana getirir. Rasim Özdenören