Prof. Dr. İsmail Güleç'in anlatımıyla Kara Davud

Bekir Salih Yaman: Kitabın adı neden Kara Davud? Prof. Dr. İsmail Güleç: Kitabın tam adı şu: Tevfîku muvaffıkı'l-hayrât li-neyli'l-berekât fî hidmeti menbai's-saâdât şerhu Delâili'l-hayrât. Bu kadar uzun olunca akılda kalması zor. O yüzden müellifinin adı ile Kara Davud olarak anılmış. Şâzeliyye tarikatının Cezûliyye kolunun kurucusu olan Şeyh Cezûlî'nin bu risâlesi müridleri arasında tarikat evrâdı olarak okunan kitap. Bekir Salih Yaman: Kara Davud'un müellifi kim? Prof. Dr. İsmail Güleç: Bir ulema ailesine mensup birisi. Kanûnî Sultan Süleyman devri müderrislerinden Kara Dâvud İzmitî'nin (1541) neslinden geldiği tahmin edilen Karadâvudzâde Mehmed Efendi'dir (ö. 1756). Maalesef hakkında fazla bilgimiz yok. https://www.instagram.com/p/DFml2HIBplq/ Bekir Salih Yaman: Kitabın özelliği nedir? Prof. Dr. İsmail Güleç: Kitap Delâil-i Hayrât tercümesi ve şerhinden çok daha fazlasıdır. Mehmed Efendi eserinde klasik şerh yönteminden farklı. Salavat ve duaların naklederken farklı konulara geçer, bunları birbirinden farklı kıssa ve tasavvufî menkıbelerle zenginleştirir. Eserin hacmi genişler, şerhten öte telif eser mahiyetini alır. Ahlâk ve siyer konularını işleyen bir mev'iza kitabıdır. Klasikler'in yeni bölümünde 'Kara Davud'u konuşuyoruz. Bekir Salih Yaman: Kitabın muhtevası hakkında bilgi verir misiniz? Prof. Dr. İsmail Güleç: Kitap bir girişten sonra sekiz bölüme (hizib) ayırmak mümkündür. Girişte Cezûlî'nin eserini yazmasına vesile olan menkıbeler anlatılır. 1. Bölüm: Hz. Peygamber'e (SAV) salavat getirmenin fazileti, ebeveyni, doğumu, isimleri, isrâ ve mi'racı, arş, kürsî ve yedi gök tabakası, âlemlerin sayısı meselesi ve İblîs hakkındaki hikâyeler gibi konulara yer verilir. 2. Bölüm: Ehl-i abâ'nın sayısı ve Resûl-i Ekrem'in (SAV) hissî mûcizeleriyle ilgilidir. 3. Bölüm: Mukarrebîn ve hamele-i arş, cennet ehlinin ziyafet günleri, kevser, Resûlullah'ın hicreti, ayın yarılması (inşikāku'l-kamer) olayı ve Ebû Eyyûb el-Ensârî (RA) kıssası zikredilir. 4. Bölüm: Yahudi âlimlerine dair bazı menkıbeler, çocukların yaptıkları amellerin sevabının ebeveynlerine ulaşması ve namazın keyfiyeti gibi hususlarla ilgilidir. 5. Bölüm: Hızır ve İlyâs kıssaları, meleklerin tesbihi ve cuma namazının fazileti konularına temas edilir. 6. Bölüm: Hz. Mûsâ'ya (RA) Resûlullah'a (SAV) salavat getirmesinin emredilmesi, mîsak, Âdem'den Îsâ'ya kadar geçen peygamberlere ait menkıbeler ve Kur'an âyetlerinin sayısı gibi meseleler üzerinde durulur. 7. Bölüm: Bazı zikir metinlerini ve âyetleri okumanın fazileti, müminlerin meleklerden üstün konumda bulunuşu, nübüvvetin vehbî oluşu, hûrîler, Cebrâil'in Peygamber'e geliş sayısı, Resûl-i Ekrem'in (SAV) amcası Ebû Tâlib'le yaptığı Şam yolculuğu, Hz. Süleyman'ın (AS) kuşların zikrinden haber vermesi vb. konulardan bahsedilir. 8. Bölüm: Fakirliğin övünç vesilesi olduğunu belirten ve sûfîlerce Hz. Peygamber'e (SAV) atfedilen rivayetin mevzû oluşu, te'vil ve tefsirin açıklanması, ism-i a'zam duası, kalbin salâh ve fesadı üzerinde durulur. Firavun ve İblîs'le ilgili hikâyelere yer verilir. Eser Cezûlî'den nakledilen uzunca bir duanın tefsiriyle sona erer. Bekir Salih Yaman: Kitabın bu kadar çok okunmasının sebebi nedir? Prof. Dr. İsmail Güleç: Kitabın en önemli özelliği, tasvirlerde ve menkıbelerle dolu anlatımlarda halkın duygularına ve hayal dünyasına hitap edecek bir üslûbun kullanılmasıdır. Bundan dolayı eser halk arasında çok rağbet görmüştür. Kitapta zayıf, uydurma ve İsrâiliyat türü rivayetler çok. Meselâ ruhen mi bedenen mi vuku bulduğu tartışmalı olan mi'rac olayının bedenen vuku bulduğu kabul edilmekle birlikte mi'rac hayal ürünü birçok unsurla desteklenir. Prof. Dr. İsmail Güleç: Örnek olması bakımından miraç olayını aktarayım: Cebrail (AS) Hz. Peygamber'e (SAV) gelir. Peygamberimiz (SAV), Cebrail'in yakuttan bir ibrik içinde cennette kevser havuzundan getirdiği su ve zümrütten leğende abdest aldırır. Abdest aldıktan sonra nurdan bir hülle, başına da nurdan kavuk geçirir. Kavuk Hz. Âdem'in (AS) yaratılmasından sekiz bin yıl önce Rıdvân tarafından sarılmış ve o günden itibaren kırk bin melek tarafından tesbih ve salavatta bulunulmuş. Bu kavuğun kırk bin gözü ve her gözünde 'Muhammed Allah'ın resulüdür, nebîsidir, habîbidir, halîlidir' şeklinde dört satır yazılıdır. Daha sonra nurdan bir pelerin, beline yakuttan bir kemer, eline dört yüz inci ile süslenmiş bir kamçı verir ve Beytü'l-Haram'a götürür. Prof. Dr. İsmail Güleç: Bu tür hayalî ve mübalağalı ifadelere ve abartılmış sayılara dayanan tasvirlere yer verilen Kara Dâvud, halk eserleri arasında sağlam rivayetleri en az kullanan kitap olmasına rağmen çok okunan kitaplardan. Kara Dâvud'u, Mehmet Faruk Gürtuna Şerh-i Delâil-i Hayrât (I-III, İstanbul 1971) ve Abdülkadir Akçiçek Delâil-i Hayrât Şerhi Kara Davud (İstanbul 1975) adıyla sadeleştirerek yayımlamıştır.

AKADEMİK

İLAHİYAT

Kur'an

TARİH

EDEBİYAT

SİNEMA

MÜZİK

EĞİTİM

FELSEFE

SOSYOLOJİ

PSİKOLOJİ

GALERİ

LİSTELER

FİKRİYAT TV

ESMA-İ HÜSNA

İSLAM

MÜZİK

FİKRİYAT AKADEMİ

Prof. Dr. İsmail Güleç'in anlatımıyla Kara Davud

Prof. Dr. İsmail Güleç'in anlatımıyla Kara Davud