Necip Fazıl'ın kaleminden çocukluk anıları

Çemberlitaş'ta Sultanahmet'e doğru inen sokaklardan birinde, kocaman bir konakta doğmuşum. Harem ve selamlık halinde iki kapılı, dört katlı ve bilmem kaç odalı bu konak, içinde yakıcı hatıraların kaynaştığı tütsü çanağıdır. Renk renk, şekil şekil, fısıltı hatıralar... Bazen de çığlık çığlık... Çocuk denecek kadar gençken yazdığım 'Bir Yalnızlık Gecesinin Vehimleri' isimli hikâyemdeki mekan işte bu konak... Selamlık kapısının önünde, bodrum katının üstünde, birkaç merdivenle çıkılan, köşeleme mermer gibi bir sahanlık ve yanında küçücük bir bahçe... Mermer sahanlığa, üst katın çıkıntısından iki sütun iniyor. Ve giriş kapısı... Asıl bahçe, büyük bahçe, konağın arkasında... Bahçenin iki ucunda, uşak odası ve çamaşırhane, iki ayrı binacık... Ortada, yakın bir bildik gibi suratının bütün çizgileriyle tanıdığım bir dut ağacı. Bahçenin konak tarafında, dikine batırılmış çakıl taşlarından daracık bir yol. Bahçeye, komşu konakların arka cepheleri bakıyor. Şu esvapçıbaşının, şu bilmem kimin evi… Konağın içi müthiş girift. Kocaman salon... Sofalar üzerinde, büyüklü küçüklü odalar ve odalardan geçtikçe oradan ve buradan sağa sola kıvrılan dehlizler, geçitler, aralıklar, merdivenler, bölükler... Her taraf loş, her köşede her an akşam havası... Rutubet kokuyor her taraf... Büyük babamı görüyorum; aşağıdaki katta yemek salonunda, büyük sofranın başında... Etrafında haremi, kızları, gelini ve torunları... Solunda ve yanı başında ben varım... Hava soğuksa muhakkak onun kürküne bürülüyüm... Büyük babam her an bana bitişik yaşar. O, sofraya gelen sıcak yemeklerden hiç hoşlanmaz. İşte, cici annemi ve hizmetçileri haşlıyor. Herkes başı önünde susuyor; bir benim başım dik… İstersem avaz avaz haykırabilirim, büyük babamı da susturabilirim. Bana izin sonsuz. Büyüklerin çocuklar yedikten sonra sofraya oturduğu zamanlarda da ben, hem küçüklerin hem de büyüklerin masasında hep başköşedeyim... Anlaşılıyor ki konağın ruhu büyük babam; ben de onun ruhuyum... Çünkü biricik oğlunun biricik oğluyum; babadan oğula içinde yaşattığı soy idealinin onca en mükemmel numunesiyim. Sağ kolumu açar ve orada gördüğü 'ben'i babasındakine benzetir ve öper; elimin parmaklarını kendi el ayalarına yerleştirir ve mafsal yerlerindeki kırışıklıkları tıpkı babasındakilere eş bularak öper, öper. Babasının ismi Ahmet Necip. Bana o ismi vermiş. Zekâma gelince bu noktadan mesuttur. Her vesileyle haykırır: - Gel bakalım, akl-ı evvel torunum! Sonra tercihindeki hakikati göstermek için torunlarını önüne dizer, herhangi bir Divandan bir beyit okur kimse onu tekrarlayamaz ve ben bülbül gibi başta ve sonda tekrar edince de 'Gördünüz mü?' der; 'Nasıl sevmeyeyim akl-ı evvel torunumu?' Ve bana altın, öbürlerine çil kuruşlar... Misafirlerine de her defa tiyatro perdesi gibi benim zekâ sahnemi açmaktan daha büyük haz tanımaz. Misafirler gittikten sonra tütsüler üstünden atlatılırdım. Hala kokuları burnumda... Alnımda hala sirkeye batırılmış soğuk bezler hissetmekteyim. Keskin bir sirke ve hasta odası kokusu... Evet, alnımda sirkeli bezler... Ateşimi alsın diye... Bütün çocukluğum, ilk çocukluğum hastalıkla geçti. On- on beş yaşıma kadar bir çocuğun çekmesi mümkün ne kadar hastalık varsa hemen hepsini çektim. Kaç kere hayatımdan ümit kesilmiş ve ben -Allah öyle istediği için - her defasında kefeni yırtmıştım... Oğlunun dünyaya gelişinden sonra Mekteb-i Hukuk'u bitiren babamın bir baltaya sap olması için büyük babamın zoru altında tayin edilip gittiği ve bizi götürdüğü Bursa'da az kalsın ölüyormuşum. Irmak kenarındaki evimizin odasında, mangal başında eldiven çıkarır gibi şerit şerit derilerimi yüzdüğümü biliyorum. Kızıl hastalığından kurtulduktan sonra. Hala kulağımda ırmağın şırıltıları ve kırk derece ateş içerisinde seyredilen dünya... Derken Mudanya'ya kadar yaylı araba ve İstanbul'a dönüş... Zaten benim Bursa'ya götürülmeme razı olmayan büyük babam, bu kurtuluştan sonra babamı hemen İstanbul'a aldırmış ve beni yanından hiç ayırmamış. Büyük babam bana en küçük yaşlarda okuyup yazmayı öğretti. Bilmem ki dört beş yaşında su gibi okuyup yazıyordum desem inanır mısınız? O zamanın ağdalı diliyle günlük gazeteleri, dört beş yaşında okuyor, anlıyor hatta anlatıyordum. Daima hastalıktan hastalığa geçtiğim için doktorum meşhur Kadri Reşit Paşa, sık sık konağa gelir ve bu erken ruhi inkişafımı bildiği için de ben salona girince şöyle derdi: - Gel bakalım, benim büyük küçüğüm! Ve bana sual sorup cevap aldıkça dört-beş yaşındaki çocukta bu vaktinden evvelki gelişmeye hayret ederdi.

Necip Fazıl'ın kaleminden çocukluk anıları

KONAK