Mehmet Akif'in Bursa'nın işgali üzerine yazdığı şiir: Bülbül

Bilimin ışığında, arkeolojik kaynaklar, Bursa ili ve çevresini 8 bin 500 yıl ile tarihlendirir. Türkler Bursa bölgesine ilk olarak 1080 yılında geldi. 1087-1097 yılları arasında Selçuklular tarafından ele geçirilen İznik, bu yıllar arasında Anadolu Selçuklu Devleti'nin başkenti oldu. Osmanlı arşivinden tarihi Bursa fotoğrafları 1299 yılında Söğüt'te kurulan Osmanlı Beyliği, toprakları arasına İnegöl, Bilecik, Yenişehir ve İznik civarını kattı. Osmanlıların bölgedeki etkisi 1302 yılından itibaren görülmeye başlandı. Osmanlı'nın ilk başkenti olan Bursa, başkent Edirne ve İstanbul'a taşındıktan sonra da 'manevi başkent' olarak etkisini sürdürdü. Bursa'da Osmanlı'yı kuran altı padişahın türbesi bulunur. Osman Gazi kimdir? Osmanlı ne zaman kuruldu? Kurtuluş Savaşı yıllarında 8 Temmuz 1920 tarihinde Yunanlılar tarafından işgal edilen Bursa, iki yıl Yunanlıların işgalinde kaldı. Bursa'nın işgali tüm ülkede büyük üzüntü oluşturdu, TBMM'de kürsünün üzerine Bursa'nın düşman işgalinden kurtuluşuna kadar kalmak üzere siyah bir örtü örtüldü. Osman Gazi Orhan Gazi'ye ne öğüt verdi? Mehmet Akif Ersoy Bursa'nın işgal altında olmasından duyduğu üzüntü ile 'Bülbül' şiirini yazdı. 11 Eylül 1922 tarihinde büyük mücadeleler sonucunda işgalden kurtarılan Bursa, bağımsızlık yolunda atılmış en önemli adım olan Mudanya Mütarekesine ev sahipliği yaptı. Mudanya Mütarekesi zaferle sonuçlanan Kurtuluş Savaşı'nın bağımsızlık yolunda atılan önemli adımlarından oldu. Torununun dilinden bilinmeyenleriyle Mehmet Akif 8 Temmuz 1920'de Ankara üzerine saldırıya hazırlanan Yunan kuvvetleri, Bursa'ya girmişlerdi. Ordularımız ve ordu birliklerimiz Sakarya'nın doğusuna çekilmeye başlamışlardı. Yunan yanlısı Batı basınında hemen her gün manşetten verilen savaş haberleri ile bütün dünyanın gözleri Ankara önlerine çevrilmişti. Bu acı olayların haberi bütün vatan sathında bir alev dalgası gibi dolaştığı sıralarda Ankara'da TBMM'de Burdur mebusu olarak vazifesine devam eden Mehmet Akif, Bülbül adlı şiirini bu kederli ortamda bir gece içinde tamamladı. Akif'in oğlu Emin Ersoy, bu şiir yazılırken çekilen çileleri sonraları yayınlanan hatıralarında nakletti. Akif'in şiiri, bütün gece ağlayarak yazdığını söyler. Mehmet Akif'in Sırat-ı Müstakim'de kaleme aldığı ilk şiiri Bülbül şiiri, Yunanlıların Bursa'yı işgal edişleri üzerine yazıldı. Yurdun bir bölümünün işgal edilişini tasvir ve hikâye eden şiir, Safahat'ın VII. Kitabı 'Gölgeler'de yer alır. *Taceddin Dergâhı'nda yazılan şiir, Sebilürreşad mecmuasının 7 Mayıs 1921 tarihli nüshasında yayınlanır. *Taceddin Dergâhı: Ankara'da 17. yüzyılda Şeyh Tâceddinzâde Mustafa Efendi tarafından yaptırılan ve Mehmed Âkif Ersoy'un içinde İstiklâl Marşı'nı yazdığı dergâhtır. — Basri Bey oğlumuza — Bütün dünyâya küskündüm, dün akşam pek bunalmıştım; — Eşin var, âşiyânın var, bahârın var, ki beklerdin; Bugün bir hânümansız serserîyim öz diyârımda! Şiirlerinde milli ve manevi duyguları ön plana çıkaran Mehmet Akif, Buhara'dan Anadolu'ya gelen bir ailenin kızı olan Emine Şerif Hanım ile Fatih Camisi medrese hocalarından Kosova doğumlu Mehmet Tahir Efendi'nin çocuğu olarak 20 Aralık 1873'te İstanbul Fatih'te dünyaya geldi. Babasının ebced hesabıyla doğum tarihine karşılık gelen 'Ragif' adını verdiği Ersoy, arkadaşlarının ve annesinin daha kolay telaffuz edildiği için kendisine seslendiği 'Akif' ismini benimsedi. Mehmet Akif Ersoy kimdir? Mehmet Akif Ersoy'un hayatı Mehmet Akif, ilk öğrenimine Fatih'te Emir Buhari Mahalle Mektebi'nde başladı, 1882'de Fatih Merkez Rüştiyesi'nde orta öğrenimine devam etti. Babasından Arapça dersi alan, aynı zamanda Fatih Camisi'nde Farsça derslerini de takip eden Ersoy, rüştiyedeki eğitimi boyunca Türkçe, Arapça, Farsça ve Fransızca dillerinde sürekli birinci oldu. Rüştiye yıllarında şiire merak duymaya başlayan ve şiir kitaplarına yönelen Ersoy'un okuduğu ilk manzum eser ise Fuzuli'nin 'Leyla ve Mecnun'u oldu. Fuzuli'nin Leyla ile Mecnun'undan 25 alıntı Ersoy, rüştiyeyi bitirdikten sonra 1885'te dönemin gözde okullarından Mülkiye İdadisi'ne kaydoldu. Babasını 1888'de kaybeden Ersoy'un ailesi, ertesi yıl büyük Fatih yangınında evlerinin yanmasıyla yoksulluğa düştü. Usta şair, öncelikle meslek sahibi olmak ve yatılı okulda okumak istediği için Mülkiye İdadisi'ni bıraktı. Yeni açılan veteriner yüksekokulunda 'Ziraat ve Baytar Mektebi'ne başlayan Ersoy, 1893'te mektebin baytarlık bölümünü birincilikle bitirdi. Okul yıllarında spora da ilgi gösteren Ersoy, başta güreş ve yüzücülük olmak üzere uzun yürüyüş, koşma ve gülle atma yarışlarına katıldı. Mehmet Akif Ersoy'un şiire olan ilgisi, okulun son iki yılında giderek artarken, çeşitli gazete ve dergilerde şiirleri yayımlandı, bilinen ilk matbu eseri ise 'Hazine-i Fünun' mecmuasında 1893'te yayımlanan bir gazel oldu. Şiir yazarak ve öğretmenlik yaparak edebiyat alanındaki çalışmalarına devam eden Ersoy'un neşriyat alemine girişi, daha çok 1908'de 'İkinci Meşrutiyet'in ilanıyla başladı. Ersoy, arkadaşları Eşref Edip ve Ebül'ula Mardin tarafından çıkarılan ve ilk sayısı 27 Ağustos 1908'de yayımlanan 'Sırat-ı Müstakim' dergisinin başyazarı oldu. Şiirlerini 7 kitaptan oluşan 'Safahat' adlı eserinde toplayan Ersoy, 1911'de yazdığı ilk bölümde Osmanlı toplumunun meşrutiyet dönemini, 1912'de yazdığı 'Süleymaniye Kürsüsünde' adlı ikinci kitapta da Osmanlı aydınlarını anlattı. 'Halkın Sesleri' adlı üçüncü bölümü 1913'te kaleme alan Ersoy, 'Fatih Kürsüsünde'yi ise 1914'te yazdı. Yazar ve şair Ersoy, 1917 tarihli 'Hatıralar' ile I. Dünya Savaşı hakkında görüşlerinin yer aldığı 1924 tarihli 'Asım'ın ardından 7. bölüm olan 'Gölgeler'i 1933'te tamamladı. Yoğun ısrarlar sonucu Kur'an-ı Kerim'i Türkçe'ye tercüme etmeyi kabul eden Ersoy, 6-7 sene üzerinde çalışmasına rağmen sonuçtan memnun kalmayarak imzaladığı anlaşmayı feshetti. Mehmet Akif Ersoy, 'İstiklal Marşı'nı Türk milletine armağan ettiği için Safahat eserine koymadı. Vefatının ardından 'Safahat' eseri Ömer Ziya Doğrul ve M. Ertuğrul Düzdağ tarafından yeniden basılan Ersoy'un, 'Kur'an'dan Ayet ve Hadisler' ile 'Mehmet Akif Ersoy'un Makaleleri' adlı çalışmaları da hayatını kaybettikten sonra okuyucuyla buluştu. Burdur Mebusu olarak Birinci Büyük Millet Meclisi'ne seçilen Ersoy, 1921'de Ankara Taceddin Dergahı'na yerleşti. İstiklal Marşı yarışmasına 500 lira ödül verileceği için katılmayan şair, Milli Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Bey'in ricası ve arkadaşı Hasan Basri Bey'in teşvikiyle ikna olarak yazmaya başladı. Mehmet Akif Ersoy'un İstiklal Marşı, 17 Şubat günü Sırat-ı Müstakim ve Hakimiyet-i Milliye'de yayımlandı. Hamdullah Suphi Bey tarafından Meclis'te okunup ayakta dinlenen İstiklal Marşı, 12 Mart 1921'de 'Milli Marş' olarak kabul edildi. Ersoy, ödül olarak verilen 500 lirayı hayır kurumuna bağışladı. Kurtuluş Savaşı ve zafer sonrası uzunca bir süre Mısır'da yaşayan ve orada Türkçe dersleri veren usta şair, 17 Haziran 1936'da tedavi için İstanbul'a döndü. Mısır'dan hasta ve yorgun olarak dönen Ersoy, hayatını kaybettiği 27 Aralık 1936'ya kadar Abbas Halim Paşa'ya ait Beyoğlu'ndaki Mısır Apartmanı'nın dördüncü katındaki dairede kaldı. İstiklal Şairi Mehmet Akif Ersoy'un her yıl binlerce kişi tarafından ziyaret edilen kabri Edirnekapı Şehitliği'nde bulunuyor.

Mehmet Akif'in Bursa'nın işgali üzerine yazdığı şiir: Bülbül

Bursa hakkında bilgiler