Kısa öykünün büyük ustalarından unutulmaz kitap ve alıntılar

Edgar Allan Poe, Amerikan gotik edebiyatın öncülerinden biridir. ABD'nin ilk kısa hikâye yazarlarından olan Poe, modern anlamda korku, gerilim ve polisiye türlerinin de öncüsüdür. Bugün birçok kimse tarafından ABD'nin ilk büyük yazarı kabul edilse de Poe hayattayken sık sık küçük düşürülmüş ve yanlış anlaşılmıştır. Poe'nun okuyucuda bıraktığı canlı etkinin en büyük nedeni, tarifi imkânsız bir hayal gücüne ve son derece keskin bir analiz yeteneğine sahip olmasıdır. Edgar Allan Poe'nun tarihteki en ünlü şiirlerden biri olan 'Kuzgun'u Charles Dickens'ın evcil kuzgunundan esinlenerek yazdığını biliyor muydunuz? Ya da 'Grip' adlı kuzgunun öldükten sonra doldurulduğunu ve günümüzde Philadelphia'daki Nadir Kitaplar Bölümü Halk Kütüphanesi'nde sergilendiğini? 'Bir teste ne dersiniz? İsterseniz bunu çözülmeyi bekleyen bir bilmece olarak da düşünebilirsiniz. Bu bilmecenin bir zamanlar beni çok zorladığını itiraf etmeliyim. Mevcut şartlar altında, işlenmesi imkânsız gibi görünen, son derece ürkütücü iki cinayetin, gerçek hikâyesidir bu. Uğursuz bir günün erken saatlerinde Morgue Sokağı'nda yaşananların sırrını çözebilir misiniz?' Başlamadan önce birkaç ipucu vereyim. İyi bir dedektifin becerileri, iyi bir poker oyuncusunun becerilerine benzer. Yalnızca bariz ipuçlarını değil, her bir ayrıntıyı göz önüne alıp incelemeniz gerekir. Bir insanın yüzündeki her bir değişikliği, tüm söylediklerini, tüm yaptıklarını gözlemlemeniz; beklenmedik olanı beklemeniz gerekir; üstelik bunların hepsini de aklınızda tutmalısınız. Bu şaşırtıcı ve tuhaf öyküde arkadaşımla beni iş başında göreceksiniz. Arkadaşımın müthiş bir analiz yeteneği var. Bizimle boy ölçüşmeye hazır mısınız? Morgue Sokağı'ndaki cinayetlerin sırrını çözebilir misiniz? Ölümün kaçınılmaz, nasıl geleceğininse bilinmez olduğu bu hikâyede, anlatıcının yaşadığı dehşete siz de tanık olacaksınız. Ona kim ya da ne yardım edebilir? Satın almak ve kitabı incelemek için tıklayınız... 'İnsanların nasıl akıl yürüttüğünü gösteren örneklere, tablolara ve çizelgelere bayıldım.' I Edgar Allan Poe Thomas Hardy, İngiliz yazar ve şairdir. Hardy, 1840'ta dünyaya geldi. İlk sanat duygularını babasının çalıştığı yapılar karşısındaki gözlemleriyle geliştirdi. Londra'da mimarlık eğitimi aldı ve mezuniyetinin ardından yazarlık hayatına atıldı. İngiltere'nin güneybatısındaki düşsel Wessex bölgesinde geçen romanlarıyla tanınan Thomas Hardy, 'Çılgın Kalabalıktan Uzak' yapıtıyla büyük ün kazandı. Güzel Bathsheba Everdene, kendisine miras kalan büyük ve bakımsız çiftliği çekip çevirmek için Weatherbury köyüne gelir. İçgüdülerine göre hareket eden Bathsheba, köydeki üç erkek, atılgan ama sorumsuz Çavuş Troy, saplantılarının tutsağı olan Çiftçi William Boldwood, sadık ve becerikli Gabriel Oak arasında bocalarken duygusal bir eğitimden geçecektir. İngiltere'nin güneybatısındaki düşsel Wessex bölgesinde geçen romanlarıyla tanınan Thomas Hardy, 'Çılgın Kalabalıktan Uzak' yapıtıyla büyük ün kazandı. Mizahi, melodramatik, pastoral ve trajik öğeleri ustaca harmanlayan roman, Hardy'nin her zamanki ihanet ve aşk acısı temalarını işlemesinin yanı sıra en sıcak, en eğlenceli yapıtlarından biridir. Satın almak ve kitabı incelemek için tıklayınız... 'Kimi zaman az konuşmak, çok konuşmaktan daha çok şey söylemektir.' I Thomas Hardy Mark Twain, 30 Kasım 1835'te Missouri eyaletinin Florida kentinde doğdu. Asıl adı Samuel Langhorne Clemens'tir. Çiftçi olan babası öldüğünde Mark Twain, 11 yaşındaydı. İlk gençlik yıllarında bir basımevinde çalıştı. 18 yaşına gelince New York'a gitti. Kentten kente dolaştı. Daha sonra Mississippi'de buharlı gemilerde çalıştı. İç savaştan sonra gazetelere mizah yazıları yazdı. Mark Twain adı altında gazete muhabirliği ve dergi yazarlığı yaptı. İlk romanı olan Tom Sawyer'ın Serüvenleri'nin 1876 yılında yayınlanmasına kadar yazarlık konusunda değişik çalışmaları oldu. İlk kitabı Mississippi'de Hayat ve Huckleberry Finn'in Serüvenleri izledi. Bu üçleme Mark Twain'in başyapıtını oluşturdu. Mark Twain 1890'larda Avrupa'da yaşadı. Birinci kızının ölümü, ikincisininse ağır hastalığı Mark Twain'in bu dönemde kaleme aldığı yazılarına da yansıdı. Yeniden Amerika'ya dönen Mark Twain, 21 Nisan 1910'da Connecticut'taki evinde öldü. Mark Twain'in en sevilen yapıtlarından biri olan Tom Sawyer'ın Maceraları çocukluğun masum, güvenli ve olağanüstü maceralarla dolu evrenine bir övgüdür. Roman Mississippi Nehri kıyısındaki küçük bir kasabada, belirtilmeyen bir dönemde geçer. Ancak okur evlerde siyahi kölelerin bulunmasından hikâyenin 1830'larda ya da 1840'larda geçtiği sonucuna varabilir. Herkesin herkesi tanıdığı, yetişkinlerin çocukları eğitmek ve disipline sokmak için birlikte çalıştıkları bu küçük kasabada, herkes göründüğü gibi midir? Roman insan doğasının ikiyüzlülüğünü, bencilliğini, maddi değerlere düşkünlüğünü ve Amerikan taşrasındaki küçük kasaba ruhunu mükemmel biçimde yansıtır. Twain, iyi kalpli, ancak her daim haylazlık peşindeki Tom ve arkadaşlarının maceralarını gerçekçi bir dille aktarırken, alışılmış terbiyeli ve örnek çocuk imgesini de yıkar. Yapıtın kuşaklar boyu her yaştan okura hitap etmesinin sırrı, belki de çocuk aklının nasıl işlediğini bize hatırlatmasında; yetişkin dünyasından ansızın çocukluğa ışınlanmanın paha biçilmez değerinde yatar. Satın almak ve kitabı incelemek için tıklayınız... 'Onun hatırasını rüzgara bırakıp unutmaya çalıştı, ama başaramadı.' I Mark Twain James Augustine Aloysius Joyce, getirdiği anlatım yenilikleri ile 20. yüzyıl edebiyatını derinden etkiledi. Joyce, 1882 yılında Dublin'de doğdu. Cizvit okullarında eğitim gördü; Dublin'deki University College'de felsefe ve modern diller okudu. 1900'de, henüz üniversite öğrencisiyken Ibsen'in bir oyunu üzerine kaleme aldığı uzunca yazı Fortnightly Review dergisinde yayımlandı. Joyce, Dublin'in yaramaz çocuklarının, sokak müzisyenlerinin, siyasetçilerinin, rahiplerinin ve bu şehirden kaçmak isteyenlerle kaçamayanların hikâyelerini anlatıyor. Dublinliler'de Joyce sarsılmayan bir gerçekçilikle, doğduğu ve büyüdüğü Dublin'de yüzyıl sonunda yaşamdan kesitleri bize sunuyor. 1905 yılında tamamladığı bu hikâye derlemesi konu aldığı hayatlar ve kullandığı dil yüzünden İrlanda'da ve İngiltere'de yayınevlerince aykırı bulunup kabul edilmemiş, yayımlanması, ilk romanı Sanatçının Bir Genç Adam Olarak Portresi'yle aynı zamanı bulmuştu. Joyce bir ölümle başlayan ve 'Ölüler' ile sona eren on beş hikâyesinde şehrin farklı katmanlarında gezinmekle kalmıyor, aynı zamanda şehrini ve İrlanda'yı özetleyen manevi felç, pişmanlık ve iki arada kalmışlık gibi hisleri de bu kitabın her bir satırına işliyor. Satın almak ve kitabı incelemek için tıklayınız... 'Duyguların ölümü, yaşarken ölümü beraberinde getirir.' I James Joyce Oscar Wilde, Dublin'de Trinity College'ta okudu, 1874'te Oxford'a girdi. 1881 yılında Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti orada estetik üzerine bir dizi konferans verdi. İlk tiyatro oyunu Vera New York'ta sergilendi. Bir süre Paris'te yaşadı, orada Verlaine ve öbür sembolist şairlerle tanıştı. İngiltere'ye dönünce Mutlu Prens'i yazdı. Oscar Wilde, 1884 yılında Constance Lloyd'la evlendi. Wilde, İngiltere'de estetizmin ve 'sanat sanat içindir' hareketinin başlıca temsilcisi oldu. Daha sonra Fransa'ya sürgün olarak gitti, 30 Kasım 1900 yılında yoksulluk içinde öldü. Yapıtları; Mutlu Prens, Sosyalizmde İnsan Ruhu, Yönelimler, Dorian Gray'in Portresi, Narlı Ev, Lady Windermere'in Yelpazesi, Ehemniyetsiz Bir Kadın, Salomé, İdeal Bir Koca, Ciddi Olmanın Önemi Üzerine. Oscar Wilde'ın 1888'de yayımlanan Mutlu Prens'teki masalları oğulları için yazdığı düşünülse de, yazar hedef kitlesini 'yediden yetmişe çocuk ruhlu insanlar, şaşırma ve sevinme gibi çocuksu yetilerini koruyanlar' olarak açıkladı. Wilde bu masallarda bencilliği ve duyarsızlığı gözler önüne serer ve eleştirir. Onun ana masal kişileri bazen hatalarını anlayarak pişmanlık duyarlar ve özgecil davranışlar sergilerler. Kimi zaman da gözlerini kör eden kibirden bir türlü kurtulamazlar. Mutlu Prens her ne kadar çıraklık döneminin ürünü olsa da, Wilde'ın masal ve alegori alanındaki ustalığını ortaya koyar. Satın almak ve kitabı incelemek için tıklayınız... 'Kimse görmese de zincirlerimiz var; bize özgür dense de köleyiz.' Oscar Wilde Melville, İngiliz ve Hollanda asıllı bir ailenin oğlu olarak New York'ta doğdu. Babası iflas etti ve Herman Melville on iki yaşındayken öldü. On beş yaşında okulu bırakıp çalışmaya başladı. Sırayla bankada memurluk, işçilik, ağabeyinin dükkanında tezgâhtarlık, öğretmenlik yaptı. 1839'da Liverpool'a giden bir gemiye miço olarak bindi. Dönüşte Acushnet balina gemisiyle güney denizlerine açıldı. 18 ay sonra balina avcılığından ve kaptandan bunalıp, Markiz adalarında gemiden kaçtı. Yamyamların eline düştü, zorlukla yakasını kurtarabildi. Tahiti'de tarlalarda çalıştı, başka bir balina gemisiyle Honolulu'ya gidip, Amerikan ordusuna denizci eri yazıldı. 1844'te New York'a dönüp deneyimlerini kağıda dökmeye başladı. Sonuç ona büyük ün sağlayacak beş eserdi: Typee, Omoo, Mardi, Redburn ve White Jacket. On dokuzuncu yüzyıl ortalarında, Wall Street'teki bir hukuk bürosunda çalışan az rastlanır kişilikteki bir kâtibin ağzından çıkan ve onun hayat felsefesini dile getiren bu ünlü cümle, o günden beri tekrarlanıp duruyor. 'Yoksulluğu büyüktü, ama yalnızlığı, çok korkunçtu!' Amerika'nın ikonik romancısı, kısa hikaye yazarı ve aktivist Jack London; en çok 1903 yılında yayımlanan 'Vahşetin Çağrısı' ve 1906 tarihli 'Beyaz Diş' adlı eserleriyle tanınmaktadır. Jack London, 12 Ocak 1876'da California eyaletinin San Francisco şehrinde dünyaya geldi. Jack London'ın annesi Flora Wellman'ın ve babası William Henry Chaney'nin evli olup olmadıkları kesin olarak bilinmemektedir. Chaney, Flora'yı terk ettiğinde Flora, John London'la evlendi ve Jack, onun soyadını aldı. Flora'nın ikinci evliliği Jack'e iki üvey kız kardeş getirdi. Kız kardeşlerinin adı Eliza ve Ida'ydı. Aile, Jack London'ın mezun olduğu ilkokulun bulunduğu Oakland'e yerleşene kadar birkaç kez taşındılar. Düşük gelirli bir işçi sınıfı ailesine mensup olan Jack London, ailesinin gelirine katkıda bulunmak için 10 yaşındayken 'gazeteci çocukluk' yapmak zorunda kaldı. Jack London, 1987 yılında Altına Hücum Dönemi'nde Londra'yı terk edip Klondike'ye gitti; fakat orada altın bulamayıp bu da yetmezmiş gibi hastalandı. Zorlu bir kış mevsiminin ardından London, Ateş Yakmak adlı öyküsünü kaleme aldı. Yazıları önemli aylık dergiler olan The Overland'de ve The Atlantic'te yayımlandı. Altına Hücum olayında yaşadığı deneyimleri anlatığı kitaplarla güzel gelir elde etti. Jack London'ın 1900 yılında yayımladığı Kurdun Oğlu adlı derlemenin içinde yer alan Bir Kuzey Macerası, Homeros'un Odysseia destanını andıran, zorlu engellerle dolu, çetin ve 'dönüştürücü' bir yolculuğun hikâyesidir. Aleut adalarındaki Akatan'da yaşayan kabile reisi Naass, evlendiği gün karısı Unga ile ayrılır. İki metreyi aşan boyuyla bir devi andıran, 'dünyanın ilk dönemlerindeki erkekleri örnek alarak kalıba döktükleri' bu adam, Unga'yı sırtına vurduğu gibi gemisine atlayıp oradan uzaklaşmıştır. Naass intikamını almak üzere azılı düşmanının peşinden yollara düşer. Onu, gezegeni dolaşıp bilgi ve görgüsünü artıracağı, macera dolu yıllar beklemektedir. Satın almak ve kitabı incelemek için tıklayınız... 'Sessizce oturmuş, bana bu kadar yabancı oluşuna şaşıyordum.' I Jack London Neredeyse tarihin derinliklerinde kaybolmaya yüz tutmuş pek çok Japon halk hikâyesini yeniden gün yüzüne çıkaran Lafcadio Hearn, 'Geleneksel Japonya'yı kendine özgü yaklaşımlarla dünyaya tanıtmış önemli bir Japonologdur. Bu çalışma Batılı bir toplumun dış görünümüne sahip, Batıya ait uygulamalı bilimlerden yararlanmayı tartışmasız bir şekilde başarmış, yüzlerce yılda gerçekleştirilebilecek bir başarıya inanılmaz bir çaba harcayarak otuz yılda imza atmakla birlikte aslında Avrupa'nın M.Ö ait yüzyıllardaki görünümüne sahip olmayı sürdüren şaşırtıcı bir Doğu toplumunun görüntüsünü sunuyor. 'Japonya'da, çok üst düzey kimi yetkililer dışında, bir adamın evi onun 'şatosu' değildir. Hiç kimse evinde yaşayanları kapı dışarı edemez. Herkesin evi ziyaretçilere açıktır. Gündüz ön kepenklerin kapatılması topluluğa hakaret olarak kabul edilir.' I Lafcadio Hearn Vincent Starrett Stephen Crane'in Dünya Savaşı hakkında, yaşasaydı ne yazmış olabileceği üzerinde kestirimlerde bulunmanın bize nerdeyse hiçbir yararı yoktur. Savaşı ya da kişisel bir serüveni anlatmak için ne kimse daha iyi bir yeteneğe sahiptir ne de bunu betimleyecek daha incelikli bir sanat vardır. Son zamanlarda çok az yazar savaşın gerilimi ve akışı içinde kendini dışa vurduğu şekliyle devinimin şiirini bu kadar güzel yazabildi ve katı sadeliği ve saldığı korkuyla kahramanlığın soyutlanmış işlevini bu kadar iyi tasvir edebildi. Henri Barbusse'nin muhteşem ve çarpıcı kitabı 'Ateş Altında' gibi ağırlıklı projeye Crane'in kazandıracağı şey, ancak bir kahinin kotarabileceği çözümlemeli bir yaratıcılık olacaktı. 1897'de Küba'daki ayaklanmaya ilişkin haberini geçmek için giriştiği ilk deneme neredeyse bir felakerle sonuçlandı; seyahat ettiği Commodore adlı gemi, 5.000 dolar değerindeki mühimmatıyla batmış ve tehlike dolu dalgalar arasına dalmadan hemen önce altın dolu para kemerini düşüren Cranei boğulduğu bildirilmişti. En sonunda, içinde kaptanı, aşçısı ve yağcısı olan bir patalyada kürek çekerek kıyıya ulaşmıştı. Satın almak ve kitabı incelemek için tıklayınız... 'Sanıyorum ki ondan geriye yaralanacak pek de bir şey kalmamış, değil mi? Sanırım yaralanabileceği kadar yaralanmış zaten.' I Stephen Crane Virginia 1882'de Adeline Virginia Stephen adıyla Viktoryen bir İngiliz ailenin üçüncü çocuğu olarak dünyaya geldi. Bizler onu evlilikle değişen soyadı Woolf ile tanıyoruz. Onun kalemi, çağının modern yazarlarının içine kapanık üstünlüğünden, gösterişsiz ve karanlıkta kalmış kişilerin yaşamına, özellikle de kadınların yaşamına doğru bir hareketti. Dışa Yolculuk, Virginia Woolf'un 1910-1915 yılları arasında yazdığı ilk romanıdır. Yazarın daha sonraki yapıtlarına ışık tuttuğu gibi o yapıtlarda öne çıkan pek çok özelliğin ve temanın da öncüsüdür. Londra'nın dış mahallelerinden birinde halalarının yanında kapalı bir yaşam süren genç ve masum Rachel Vinrace, babasının gemisiyle ve küçük bir grupla birlikte Güney Amerika'ya yolculuk eder. Siyaset dünyasına da toplum yaşamına da uzak olan genç kız, gemide tanıştığı yazar Terence Hewet'le nişanlanır; bu ilginç yolculuk Rachel için aynı zamanda bir içsel yolculuk da olacak, girdiği entelektüel ortamda özgürlüğü tanıyacaktır. Edward dönemindeki yaşam tarzını eleştiren ve satire eden Woolf'un sonraki romanı Mrs. Dalloway'in Clarissa Dalloway'i de ilk kez burada ortaya çıkar. Woolf'un başka hiçbir romanında olmadığı ölçüde gençliğin, hayatın heyecanını yansıtan, kadın bakış açısını güçlü bir şekilde öne çıkaran Dışa Yolculuk, İngiliz toplumunun yapısını, inançlarını ve ön yargılarını ve ölümü irdeler. Otobiyografik ögeler de taşıyan roman Woolf'un iç dünyasının inançlarının ve öz yaşamının izlerini görmek mümkündür. Dışa Yolculuk belli bir zamanda yer alsa da insanlar arasındaki ilişkileri ele alışı evrenseldir. Satın almak ve kitabı incelemek için tıklayınız... 'Sevdiğiniz biri hiç olmadı mı?' I Virginia Woolf