Kime göre, ne, nedir?

Hoşlandığımız eserleri mutlaka tekrar okumalıyız. Çünkü ikinci, hatta üçüncü okuyuşumuzda evvelce dikkat etmediğimiz güzellikler buluruz. Kitap bir şehir gibidir. Onu anlamak için turistler gibi içinden otomobille geçmek, hatta sokaklarından bir defa ağır ağır yürüyerek geçmek elvermez... Dikkate layık yerlerde tekrar tekrar dolaşmak, şehrin içinde bir müddet yaşamak lazımdır. Gençlik adaletsizliğe doğru yöneldiği zaman vicdanımın aynasına bakmayı göze alamaz. Oysa olgunluk çağı kendisini bu aynada görür, yaşamın bu iki evresi arasındaki bütün ayrım buradadır zaten. Elisabeth Noelle-Neumann tarafından geliştirilen bir siyaset bilimi ve kitle iletişim teorisidir. Bir kişinin ya da grubun savunduğu fikir, mensubu olduğu toplumun genel-geçer kabul ettiği görüşlere uygun değilse bu kişi toplumdan dışlanma korkusu nedeniyle konuşurken kendini kısıtlar veya fikrini söylemekten vazgeçer. Aynı kişi fikrinin toplum nezdinde yaygınlaşmaya başladığını sezerse bu kez fikrini yüksek sesle söylemeye başlar. Edep kelimesi e (eline), de (diline) ve b (beline) harflerinden müteşekkildir ve tam manasıyla insanın uyması gereken düsturların remzidir. Erenlerin 'Elin tek, dilin pek, belin berk tut!' demesi de bunun dervişçesidir. İskender Pala'nın Kitab-ı Aşk'ından 20 çarpıcı alıntı Yerini vaktinde terk etmeyi bilmek gerçek olgunluktur. Sadece acizler kalmakta ısrar eder. Geleneksel kitle iletişim araçları ya da sosyal medyada kullanıcıların yalnızca kendi görüşlerini destekleyen fikirleri takip etmeleri sonucunda karşıt görüşlerden haberdar olamamalarıdır. İlkbahar gibi bir mevsimi olan bu dünya, üzerinde yaşanmaya değer... Ne olursa olsun... Sabahattin Ali'ye dair az bilinen 15 ilginç bilgi Satrancın çekiciliği tek bir şeyden kaynaklanır; stratejinin farklı beyinlerde farklı biçimlerde gelişmesinden. Tıp literatüründe procrastination olarak adlandırılan hastalık, 'erteleme hastalığı'dır. Uzmanlara göre, 'ertelemek' dediğimiz zamanı ötelemekle çoğu zaman 'zehirli birikim' olarak karşımıza çıkacak sorunların temelini oluştururuz. İnsanlara kaptırma kendini, durmadan koşuşma, onlara uyma, insan bir makinedir, bir yerde bozulur. 'Okurunu arayan' Oğuz Atay'ın hikayeci yönü Yok etmek sadece zorbaların ve cahillerin işidir. Bir insan zekâsıyla yenemeyeceğini anladığı anda ya şiddete başvurur ya paranın gücüne. Birisi sizinle aynı fikirde değil diye onu yok edemezsiniz. Medeni ve erdem sahibi insanlar böyle yapmaz. Bir insanın önceden hiç duymadığı ya da dikkat etmediği bir şeyi bir kere duyduktan sonra tekrar tekrar birkaç kere daha duyması ve bu durumu şaşkınlıkla karşılaması durumudur. Ruh, sürekli olarak, Allah'ı bilme, Allah huzurunda olma savaşı içinde olacaktır. Buna engel olmaya çalışan benlik içi veya ben ötesi bütün yâd varlıklarla savaşacaktır sürekli olarak ruh. Diriliş, ruhun açtığı bu sürekli savaşı sürdürme ve bu savaştan sürekli olarak başarılı çıkmak demektir. Sezai Karakoç'un kaleminden 'Diriliş Neslinin Amentüsü' Göz, belki de insan bedeninin içinde ruh barındıran tek kısımdır. Algoritma diktatörlüğü, dijital sistemlerin topladıkları verilerin analizi vasıtasıyla kişisel ve toplumsal hayatı, belirli amaçlar doğrultusunda programlamalarını ve yönlendirmelerini ifade eder. Dijital dünyada, mevcut teknik ve potansiyel kabiliyetleri ile birlikte düşünüldüğünde algoritmalar bizi gözetler, kodlar, kaydeder, arşivler, disipline eder ve denetler. Algoritma diktatörlüğü, kişisel ve toplumsal hayatla ilgili büyük verinin işlenmesi ve yönetilmesiyle mümkün olur. Değişiklik olmayan yerde hayat yoktur. Konu yalnızca unutmak değil, çok daha ötesi. Çünkü insan unuttuğuyla yeniden tanışabilir. Dil bilgisi hatalarından aşırı derecede rahatsız olup her birini tek tek düzeltme ihtiyacı hissetme durumu. İnsanlar da kuyuya benzer. İçlerinde boğulabiliriz. Yalan söyleyerek dünyanın öbür ucuna gidersin ama geri dönemezsin.

Kime göre, ne, nedir?

Peyami Safa’ya göre ‘kitap’ nedir?