İkinci Yeni şiirinin öncü şairi: Cemal Süreya

◼ Gerçek adı Cemalettin Seber olan Cemal Süreya, 1931'de Hüseyin ve Gülbeyaz çiftinin oğlu olarak Erzincan'da dünyaya geldi. Babasının 1938'de sürgün edilmesi nedeniyle ailesiyle birlikte küçük yaşta Bilecik'e gitmek zorunda kaldı. ◼ Amcasından ilkokula başlamadan önce okumayı ve yazmayı öğrenen Süreya, hastalığı sebebiyle okula bir yıl geç başladı. İKİNCİ YENİ'NİN ŞİİRİMİZE GETİRDİĞİ YENİLİKLER ◼ 1937'de, 23 yaşında olan annesini kaybeden Süreya, iyi bir eğitim almak için babası tarafından İstanbul'da yaşayan halasının yanına gönderildi. Halasının yanında yaşadığı bir yılın ardından babası, diğer kardeşlerini de alarak İstanbul'a geldi ve çalışmaya başladı. ◼ Annesinin ölümünün ardından babasının yaptığı yeni evlilik sonrasında üvey annesinden eziyet gördüğünü anılarında bahseden küçük Süreya, o yıllarda ailesinden gizlice parasız yatılı okumak için sınavlara başvurmuştu. ◼ Okul yıllarında edebiyat ve Türkçe derslerindeki başarısıyla öğretmenlerinin hemen dikkatini çekti. 1947'de parasız yatılı olarak girdiği Haydarpaşa Lisesi'nin ardından, 1950'de Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Bölümü'nden mezun oldu. ◼ Ortaokulun yıllarında Dostoyevski'yle tanışan Cemal Süreya, Karamazov Kardeşler romanının üzerindeki etkisini şöyle açıklar: 'Aslında ikinci bir doğum tarihim de var benim: 1943. Dostoyevski'yi okudum, ondan sonra hiç huzur kalmadı bende. Beni edebiyata, şiire iten şeylerde tuhaf bir şekilde en çok bir romancının, Dostoyevski'nin etkisini buluyorum.' İKİNCİ YENİ ŞİİRLERİNDEN 33 ETKİLEYİCİ ALINTI ◼ Cemal Süreya, üniversitede öğrenciyken 23 Kasım 1953'te Seniha Hanım ile evlendi. Çiftin 3 Ağustos 1955'te kızları Ayçe dünyaya geldi. ◼ Okuldan 1954'te mezun olan ve aynı yıl Eskişehir Vergi Dairesinde stajyer olarak göreve başlayan Süreya, Teftiş Kurulu sınavını kazanarak 11 Ağustos 1955'te maliye müfettiş yardımcısı olarak İstanbul'a gitti. Yaşamı boyunca darphane müdürlüğü, Kültür Bakanlığı'nda danışma kurulu üyeliği, 25 yılı aşkın Türk Dil Kurumu üyeliği gibi çeşitli işlerde çalıştı. Cemal Süreya ayrıca yayınevlerinde danışmanlık, ansiklopedilerde redaktörlük, çevirmenlik de yaptı. ◼ Süreya'nın ilk şiiri 'Şarkısı Beyaz', 1953'te 'Mülkiye' adlı okul dergisinde yayınlandı. Şair, 'İkinci Yeni' hareketinin öncülerinden biri olarak kabul edildi. ◼ 'Gül' şiiri, 23 yaşında iken Yeditepe dergisinde yayımlandı; bu dönemde Sezai Karakoç, Muzaffer Erdost, Nihat Kemal Eren ve Hasan Basri gibi isimlerle yakın arkadaşlık kurdu. TURGUT UYAR'IN BÜYÜK SAAT KİTABINDAN ALINTILAR ◼ 1 Ağustos 1960'ta 'Papirüs' dergisini kurdu ancak ilk etapta bu derginin ömrü uzun olmadı ve üçüncü sayıdan sonra Temmuz 1961'de dergiyi kapatmak zorunda kaldı. ◼ 1965'te arkadaşları Sezai Karakoç ve Doğan Yel ile birlikte Maliye Bakanlığı'ndan ayrılarak 1966'da 'Papirüs'ü tekrar okurla buluşturdu ve dergi 1970'e kadar düzenli olarak aylık yayınladı. Papirüs dergi, o dönemde şairler için bir okul görevini gördü. ◼ Türk edebiyatında şairliği ile şöhret olan Cemal Süreya, aynı zamanda çok iyi de bir çevirmen olarak da edebiyat dünyasına büyük katkılar sağladı. Üniversiteden mezun olduktan sonra birkaç yıl Fransa'da yaşayan Süreya, Fransızcayı iyi bir şekilde öğrendi. ◼ Fransızcadan çevirdiği 40'a yakın çeviri eseri bulunmaktadır. Bu çeviri eserler içerisinde dünyaca ünlü bir çocuk kitabı olan 'Küçük Prens' de vardır. İKİNCİ YENİ'NİN YALNIZ ŞAİRİ CEMAL SÜREYA'DAN 23 ALINTI ◼ Cemal Süreya, ilk şiir kitabı 'Üvercinka' ile 1958'de 'Yeditepe Şiir Ödülü'nü aldı. Bu ödülü Arif Damar ile paylaştılar. ◼ İkinci şiir kitabı 'Göçebe' ile 1966'da 'Türk Dil Kurumu Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü. Daha sonra 'Sıcak Nal' ve 'Güz Bitiği' şiir kitapları ile de 'Behçet Necatigil Ödülü'nü aldı. ◼ Şair, denemeci, çevirmen Cemal Süreya... Şiir anlayışını, şiire bakışını ve hayal dünyasını anlamak için okunması gereken 3 şiirini Cemal Süreya şöyle sıralar: 1- Üvercinka ◼ Cemal Süreya, Türk edebiyatında şiirleri geniş kitlelere ulaşan ve en çok okunan şairlerden birisidir. Şiirlerini topladığı ve en çok bilinen eserleri şunlardır: ▪ Üvercinka (1958)