Gül Yetiştiren Adam'dan alıntılar

Roman, Cahit Zarifoğlu'nun da deyişiyle; Milli Mücadele'nin gayesini ve sonunda olanları ve insanlarımızın günümüzdeki psikolojilerine açıklama getiren ilk romandır. 'İçinizdeki İslam'ı gösterin. Çünkü İslam sizin üzerinizde görünmek ister. İman gizlidir, İslam açık. İman kalptedir, İslam zahirde.' Rasim Özdenören, hikâyelerinin pek çoğunda Anadolu'daki toplumsal yaşayışı ele alır. Uzun bir hikâyeden oluşan Gül Yetiştiren Adam isimli romanında da taşrada yaptığı gözlem ve edindiği izlenimlere yer verir. Romanda bir iç hesaplaşma vardır. Gül metafor olarak eserde dirilişi ifade eder. 'Hep yalana inanmaya alışmış olanlar doğruya inanmakta güçlük çeker.' Rasim Özdenören'den yazarlara tavsiyeler Gül Yetiştiren Adam'ın konusu, Batılı işgal kuvvetlerine karşı vatan savunmasında bulunanların Kurtuluş Savaşı sonrasında hayatlarını kurtardıkları insanlar tarafından asılmış olmaları ve bunun vicdanlarda yarattığı büyük acı ve şaşkınlık ile zihinlerde oluşturduğu hayal kırıklığıdır. 'Bizi aldatanlara karşı bir şeyler yapmamız gerekirdi, yapamadık. Bilmem, belki de bunun utancına katlanamadım, onun için eve kapandım.' Esere beklenmedik bu durumu protesto etmek için bir kasabadaki evine kapanarak elli yıl boyunca pasif direnişini sürdüren gelenekçi 'Gül Yetiştiren Adam'ın hikâyesi damgasını vurur: 'Bir şey yapmamanın da bir eylem olduğunu çoktan anlamıştı. Protesto için evinden dışarı çıkmıyordu. İnsanlar arasına katılmanın istemediği düzeni meşrulaştıracağı inancındaydı. Kur'an okuyarak, ibadet ederek yalvararak, havf ederek somut protestosunu sürdürüyordu.' Kitabı incelemek ve satın almak için tıklayın. 'Ölümü göze almakla elde etmek istediğimiz bir şey vardı savaşırken. Savaştan sonra baktık ki, onlar için savaşmamışız. İşte insanın zoruna giden bu oluyor. Bizi aldatanlara karşı bir şeyler yapmamız gerekirdi, yapamadık. Belki de bu utanca katlanamadım, onun için eve kapandım (...) Eve kapanıp kalmakla insan değiştirmek istediği bir dünyayı değiştiremez. Ama bunu anlamam için elli yılın geçmesi gerekiyormuş.' 'Biz hüzün peygamberinin ümmetiyiz. Ağlayabilenler ağlar, ağlayamayanlar ağlar gibi yapar.' Rasim Özdenören, 1940 yılında Kahramanmaraş'ta doğdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni ve İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsü'nü bitirdi. Fikir ve sanat dünyamızın önde gelen kalemleri arasında yer alan Özdenören'in hayatı, sanatı ve eserleri; lisans ve yüksek lisans tezlerine konu oldu. Sezai Karakoç ile Nuri Pakdil kitaplarında eserlerine geniş yer verdi. Necip Tosun, Türk Öykücülüğünde Rasim Özdenören kitabını yazdı. Biyografisi belli başlı kaynak eserlerde yer aldı. Öyküleri birçok antolojide yayımlandı. Edebiyat dergisi ile Mavera dergisi kurucuları arasında yer aldı. Rasim Özdenören'den insanlığa dair 70 alıntı 'Evet, kabul etsin artık, düpedüz korkaktı. Yüreğinin vicdanının en derinlerinden yükselen bu isyan dolu sese verecek bir cevabı yoktu. Herkes kendisini övebilir, saygıda kusur etmeyebilir, ama ne çıkar bundan? Gitgide kendisine olan saygısını yitiriyordu o. Başlangıçta protesto sandığı direncinin, şimdi gülünç bir korkaklık olduğunu kabul ediyordu.' Rasim Özdenören'i öyküleriyle tanıdık. İlk öyküsü 'Akarsu' Varlık dergisinin Ocak 1957 sayısında yer aldı. George Orwell'ın ünlü The Animal Farm (Hayvan Çiftliği) onun ilk göz ağrısı çevirilerindendir. Rasim Özdenören, öykülerinde bizim insanımızı ve onun iç dünyasını dile getirir. İki asırdır aslından uzaklaştırılan, bunalmış, tedirgin ve kültürel erozyona uğratılmış insanımızın toplumsal değişme ve çözülmesini, bunların sebep ve sonuçlarını ele alır. Onun öykülerindeki bu çileli insanlar bütün olumsuzluklara rağmen, tevekküllü kişilerdir. Rasim Özdenören'in kaleminden 20 alıntı ile 'Kafa Karıştıran Kelimeler' 'Gününü değerlendirmeye bakacaksın.. günün nasıl değerlenir, bak anlatayım: şimdi ömrünü bitmiş say, ömrün bitmiş de sen yalvarmış, yakarmışsın, sana göz yaşların için cabadan bir gün daha vermişler.. işte şu anda da o bir tek son günün içinde bulunuyorsun.. işte o son günde ne yapacaksan, her gün onu yapacaksın.' Yazarın eserlerine dil ve teknik bakımından zengin, akıcı ve canlı bir üslup hâkimdir. Sezai Karakoç'un deyişiyle, Rasim Özdenören'in hikâyeleri toplumuzun derinliğindeki tarihi - metafizik acıyı yansıtan örneklerdir. Uzun bir hikâyeden oluşan ve Rasim Özdenören'in yayımlanmış tek romanı olan Gül Yetiştiren Adam ise, Batı kültürünün baskısı ile çaresiz bırakılmış insanımızın bocalayışını, gizli protesto ve kabullenişlerini ele alır. Roman, Cahit Zarifoğlu'nun da deyişiyle; Milli Mücadele'nin gayesini ve sonunda olanları, Müslümanların geçirdiği devrim şokuyla anlatan ve insanlarımızın günümüzdeki psikolojilerine de açıklama getiren ilk romandır. 'Bazen öyle dik başlıydı ki, ancak böyle biri ölüme meydan okuyabilir diyordum. Belki de meydan okuduğunu göstermek için öldürdü kendini, dedi Tansel, tuhaf bir ironi var bu işte, tamamen özel bir şey, Sitare'ye mahsus.. Düpedüz umutsuzluk, dedim, şimdi düşünüyorum da gösteriş gibi duran tavırlarının altında yatan şey hep bu zavallı umutsuzlukmuş.. tutunmak istediği her şey sonunda bir sahtekarlık olarak görünmüş.' 'Kendimi bir nokta kadar hiç olarak gördüm. Bu durmadan akan, yürüyüp kaybolup giden girdap içinde, bu korkunç çağıltıda bir damla su gibi. Yalnız kendimi değil, yaptıklarımı da, yapmayı tasarladıklarımı da.' 'Aslında kimse düşüncelerini yaşamıyor, içinde bulunduğu bir hali sürdürmek ya da o halden kaçmak, çekip gitmek için can atıyor...' 'Allah'tan başkasına kulluk edeni Allah her şeye kul eder.' 'Ve susuyordu adil dememek için zalime.' 'Ölmek barış zamanında zor oluyor. Çünkü ölmeyi düşünmeye başlıyorsun o zaman.' 'Ölümü göze almakla elde etmek istediğimiz bir şey vardı bizim... Savaştan sonra baktık ki, onlar için savaşmamışız. İşte insanın zoruna giden bu oluyor.' 'Sessiz bir gülümseme yerleşiyor dudağının iki kenarına sessiz bir protesto olarak.' 'İncirleri kuşların gagasından kurtarmak için onlardan daha erken kalkmak gerekir.' 'Beklemek tüm anlamın kendisiydi, bekler ve düşünürdü, boşuna olamazdı, hiçbir şey boşuna olamazdı, boşuna değildi, sebepsiz, yersiz değildi, bekliyordu ve beklediği gelecekti.' 'Herkes her şeye hazırdır: ibadete ve isyana. İbadetteki isyana ve isyan edişteki ibadete. Bir tutamak bulamayanların heyheyleri böyle zamanlarda yükselir.' 'Kara gecede kara taşın üstündeki kara karıncanın kıpırtısı bile denetim altındayken som bilinç olan insanın kendini denetimden uzak sayması mümkün müydü?' 'Taş devri gibi, tunç devri gibi, insanların bir de gül devri geçirdiklerini düşünüyorum. Nasılsa o devirden kalma birtakım adamlar yaşıyor yeryüzünde…' 'Bizim için her şey çabuk trajikleşiyor. İğreti şeylere tutunuyoruz. Üstelik tutunduğumuz her şey bir an sonra elimizin altından kaymaya başlıyor. Daha ısınmamıştık bile, daha alışmamıştık bile ona. Böyleyken kayıp gidiyor. Tutunduğumuz şeyin iğretiliğinden çok, kendimize ait bir özellikten geliyor bu.' 'Değişme akla durgunluk verecek bir hızdaydı. Yenilikleri yadırgayan kimselerin olmasına rağmen, bir zaman sonra onlar da her yeniliği artık doğal bir olay halinde görmeye başlamışlardı.' 'Yaşlı adamın bahçedeki güllerinin birkaç tanesi daha taç yapraklarını parlatarak başlarını dışarıya uzattılar, şaşkın, kırmızı kırmızı dünyayı seyrettiler.' 'Şurda burda, kıyıda köşede gül yetiştiren üç beş adam vardı. Tuhaf insanlar. Zaman zaman, çarşılarda dükkânlarda bunlardan konuşulurdu. Bir saygıdan çok uğraştıkları işin tuhaflığına ilgi duyulurdu.'