Edebiyatımızdaki yazar ve şairlerin lakapları

Fatih Sultan Mehmet, şiirlerinde Avnî mahlasını kullanmıştır. Fatih, II. Murat'ın oğlu olup 1432'de Edirne'de doğmuş, 1481'de İzmit/Gebze'de (49 yaşında) vefat etmiştir. Osmanlı Devleti'nin yedinci padişahıdır. II. Mehmet şeklinde de anılır. 'Aşk ve ıstırap şairi' Fuzuli, şiirlerinde lirizmin esasını, aşkın elemlerini ve yalnızlığın acılarını dile getirdi. Doğu'nun en büyük aşk efsanelerinden biri olan 'Leyla ile Mecnun'un hikayesini mesnevi olarak kaleme alan, 16'ncı yüzyıl divan şairi Fuzuli, edebiyat tarihçileri tarafından divan şiirinin edasını dönüştüren şair olarak nitelendiriliyor. Türkçe sevgisi ve bilinciyle şiir dünyasını yoğuran Fuzuli, nesilden nesile aktarılan ve beşeri aşktan ilahi aşka uzanan tasavvuf yolculuğunun en önemli hikayesi olan Leyla ile Mecnun'un, yüzyıllar boyunca Türkçe okunmasını sağladı. Yalın ve berrak bir Türkçe ile yazdığı şiirler ve eserleri günümüzde de Türkçe konuşulan coğrafyalarda ezberlenip okunmaya devam eden şair, Türkçe'nin yanı sıra Farsça ve Arapça'da da divanlar kaleme aldı. Günümüzde insanların dilinde olup, sürekli okunan 'Âvâzeyi bu âleme Davud gibi sal / Bâkî kalan bu kubbede bir hoş sadâ imiş' mısralarının şairi Bâkî, Osmanlı Divan Edebiyatı'nda şiire şekil ve muhteva açısından birçok yenilik getirdiği için, hayattayken 'Şairlerin Sultanı' anlamına gelen 'Sultanü'ş Şuarâ' unvanını aldı. Nefî, 17. yüzyıl Türk şâirlerindendir. Kasidede gerçek bir varlık göstermiş ve gerek kendi zamanında, gerekse sonraki yüzyıllarda kaside yazan bütün şairlere etki eden şâir ve edebiyatçıdır. Çok genç yaşlarda şiir yazmaya başlayan Nefi gelmiş geçmiş en yetkin kaside üstadı olarak kabul edilir. Ayrıca bir kaside türü olan hiciv konusunda oldukça önemli bir isim olup, en güzel ve önemli hicivleri yazan da yine Nefi'dir. 18. yüzyılda, mahallileşme akımının temsilcilerinden olan Osmanlı dönemindeki Lale Devri'nin en ünlü şairi Nedim'dir. Nedîm Osmanlı'nın en meşhur divan edebiyatı şairlerinden birinin mahlası. Şöhretini Osmanlı Devleti'nin 1718 – 1730 yılları arasındaki Lâle Devri'nde kazanmıştır. Yaşamı ve eserleri ile o devrin ruhunun temsilcisi olarak kabul görmektedir. Kâtip Çelebi ya da Hacı Halife, tarih, coğrafya, bibliyografya ve biyografya ile ilgili çalışmalar yapmış Türk-Osmanlı bilim insanı ve aydınıdır. 17. yüzyılda yaşamış ünlü Türk bilim ve fikir adamlarından biri olan Katip Çelebi, Hacı Halife (Hacı Kalfa) adıyla bilinir. Asıl adı Mustafa'dır. Recaizade Mahmud Ekrem, Türk şair ve yazar. 19. yüzyıl Osmanlı dönemi Türk edebiyatının önde gelen isimlerindendir. Recaizade Mahmut Ekrem'i en çok etkileyen olaylardan biri üç oğlunu da genç yaşta kaybetmesi oldu. 1870lerden sonra kendini tamamen yazmaya verdi, batı edebiyatından çeviriler yaptı. 'Sanat için sanat' görüşünü savunan yazar, sanatta güzellik ilkesine bağlı kaldı. Eserlerinde genellikle aşk ve ölüm temalarını işledi. Ahmet Mithat, Türk yazar, gazeteci ve yayıncıdır. Tanzimat dönemi yazarlarındandır. Eserleriyle toplum için 'hace-i evvel' olmuştur. Türk edebiyatında onun kadar eser veren başka bir sanatçı yoktur; bu nedenle 'yazı makinesi' olarak tanınır. Ahmet Necip Fazıl Kısakürek, Türk şair, romancı, oyun yazarı ve İslamcı ideolog. Necip Fazıl, 24 yaşındayken yayımladığı ikinci şiir kitabı Kaldırımlar ile tanınmıştır. 1934 yılına kadar sadece şair olarak tanınmış ve o devirde Türk basınının merkezi olan Bâb-ı Âli'nin önde gelen isimleri arasında yer almıştır. Necip Fazıl hayatını üç safhaya ayırır: 1920-1934 genç bunalımlı şair, 1934-1945- mistik şair, 1945-1983 sabık şair. Necip Fazıl, 1934 yılından itibaren daha çok mistik ve tasavvufi bir şair kimliğini kazanır. Neşet Ertaş, Türk halk ozanı ve halk müziği şarkıcısı. Abdallık geleneğinin son büyük temsilcisi. Yaşar Kemal, Ertaş'ı 'Bozkırın Tezenesi' olarak adlandırmıştır. Senaryo yazarken kullandığı takma isim. Attila İlhan, Türk şair, romancı, düşünür, deneme yazarı, gazeteci, senarist ve eleştirmen. Aydın çalışmalarıyla Türk edebiyat ve düşünce dünyasına önemli katkıları olmuştur. Tiyatro ve sinema sanatçısı Çolpan İlhan'ın ağabeyidir. Arif Nihat Asya, Türk şair, öğretmen, siyasetçi. Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin önemli temsilcilerindendir. Sade bir üslupla millî değerleri ve dini heyecanları işleyen şiirler yazmıştır. Bayrak, Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor, Fetih Davulları, Selimler, Kubbeler, Süleymaniye en tanınmış şiirleridir. Faruk Nafiz Çamlıbel, Türk şair, siyasetçi, öğretmen. Hecenin Beş Şairi'nden biridir. En ünlü eseri, Han Duvarları adlı şiiridir. Behçet Kemal Çağlar ile birlikte Onuncu Yıl Marşı'nın sözlerini yazmıştır. Yusuf Ziya Ortaç, Türk şair, yazar, edebiyat öğretmeni, yayımcı ve siyasetçi. Türk şiirinde Beş Hececiler olarak adlandırılan gruptan olup, Türk Edebiyatı'nın önemli mizah yazarlarındandır. Behçet Necatigil, Türk şair, öğretmen, çevirmen. Modern Türk şiirinin önde gelen şairlerindendir. Herhangi bir edebi akıma katılmamış; bağımsız bir şair ve fikir adamıdır. Şiir dışında, tiyatrodan mitolojiye, sözlük biliminden roman çevirilerine ve radyo oyunlarına kadar kadar birçok edebiyat alanında eser vermiştir. Namık Kemal, Türk milliyetçiliğine ilham kaynağı olmuş, Genç Osmanlı hareketi mensubu yazar, gazeteci, devlet adamı ve şairdir. Yurtseverlik, hürriyet, millet kavramlarına bağlı bir Tanzimat Devri aydınıdır. Bu kavramları Türk fikir hayatına ve edebiyatına sokan kişi kabul edilir. Abdülhak Hamit Tarhan, Türk şair, oyun yazarı, diplomat. Osmanlı son döneminde ve Cumhuriyet Türkiye'sinin ilk yıllarında eserler vermiş, modern edebiyatın doğuşunda etkin bir isimdir. Hüseyin Cahit Tarancı veya bilinen adıyla Cahit Sıtkı Tarancı; Türk şair, yazar ve çevirmendir. Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin önde gelen şairlerinden biridir. Edip Cansever, Türk şair. 8 Ağustos 1928'de İstanbul'da doğdu. İstanbul Erkek Lisesi'ni bitirdi. Kapalıçarşı'da turistik eşya ve halı ticareti yapmaya başladı. 1976'dan sonra yalnızca şiirle uğraştı. Bodrum'da tatildeyken beyin kanaması geçirdi, tedavi için getirildiği İstanbul'da 28 Mayıs 1986'da yaşamını yitirdi. Peyami Safa, Türk yazar ve gazeteci. Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, Matmazel Noraliya'nın Koltuğu ve Yalnızız gibi psikolojik türdeki eserleriyle Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında ön plana çıktı. Yaşamı ve fikrî hayatındaki değişimlerini eserlerine de yansıttı. Server Bedi takma adıyla birçok roman kaleme aldı. Sait Faik Abasıyanık, Türk öykü ve roman yazarı, şair. Türk hikâyeciliğinin önde gelen yazarlarından olan Abasıyanık, çağdaş hikâyeciliğe yaptığı katkılarla Türk edebiyatında bir dönüm noktası sayılır. Cevat Şakir Kabaağaçlı veya tanınan adıyla Halikarnas Balıkçısı, Bodrum'a olan aşkı ile tanınan ünlü roman ve hikâye yazarıdır. Mehmet Rıfat Ilgaz, Türk şiir, roman ve öykü yazarı. Özellikle Hababam Sınıfı romanıyla tanındı. Hem yazılarında hem de kişisel hayatında toplumcu bir çizgi devam ettirdi.