Edebiyatçıların kaleminden Ayasofya

🔳 Ayasofya ilk olarak ahşap çatılı bazilika tarzında bir kilise olarak I. Konstantin'in oğlu Konstantinus tarafından inşa edilmiş ve 360 yılında tamamlanmıştı. 🔳 Ayasofya'nın kaderi Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethetmesi ile değişti. Peygamber Efendimizin (SAV) hadislerinde müjdelediği o güzel komutan Fatih Sultan Mehmet'in ta kendisiydi. 🔳 Ayasofya, fethin en önemli sembolü haline gelmiş ve camiye çevrilmişti. Ancak, geçmişte 1204 yılında Latinler tarafından işgal edilen İstanbul, geniş çaplı yağma ve tahribatlara maruz kalmış, Ayasofya da bu yağmalardan nasibini almıştı. 🔳 Ayasofya minareleri, mimarbaşının yapıya yönelik yaklaşımın kalıplaşmış tasarımlardan ne kadar uzak olduğunu gösterir. Bu minareler, her yapıyı bânisine, işlevine, taşıdığı ruha, bulunduğu yere ve ihtiyaca uygun şekilde biçimlendiren usta mimarın, farklı yaklaşımlarının başarılı sonuçlarından biridir. 🔳 İstinat duvarlarıyla güçlendirdiği yapıya biçim çeşitliliği de sağlayan Mimar Sinan, kubbeyi taşıyan payelerle yan duvarlar arasındaki boşlukları kemerlerle besleyerek kubbeyi de iyice sağlamlaştırmıştır. Asırlar boyu dimdik ayakta kalan, ihtişamını nesilden nesile aktaran Ayasofya için yıllar öncesinden söylenen sözler, kaleme alınan satırlar böyle cevap veriyordu bugünlere... İşte Necip Fazıl'dan, Sezai Karakoç'a kadar bu davaya önderlik eden isimlerin tarihe not ettikleri satırlar...👇 🔳 'Ayasofya açılmalıdır. Türk'ün kapanış bahtıyla beraber açılmalıdır. Yalnız manayı anlasak yalnız onu yerine getirebilsek. Ayasofya'nın kapıları sabır taşı gibi çatlar kendi kendisine açılır.' Ayasofya cami olduğu dönemde nasıl görünüyordu? 🔳 'Şahzade, Laleli, Haseki Sultan... 🔳 'Ayasofya'nın cami olmaktan çıkarılması bir sebep değil bir sonuçtur. Tekrar cami olarak açılması da bir sebep değil bir sonuç olacaktır. İslam'ın Batı karşısında yenilgisinin, üstünlüğünü kaybetmesinin sonucu ve sembolik işareti olarak Ayasofya cami olmaktan çıkmıştır.' Sezai Karakoç kimdir? Sezai Karakoç'un hayatı... 🔳 Sosyal bilimler açısından dünyada ilim âlemine yön veren hocaların hocası merhum Prof. Dr. Halil İnalcık, Almanya'nın Münih şehrinde katıldığı Bizantinistler kongresinde; Almanya'nın Bavyera Bölgesi Kardinali'nin, 'Ayasofya'nın kubbesi üzerinde Hıristiyanlığın yıldızı parlayacak.' ifadesi üzerine salondakiler tarafından dakikalarca ayakta alkışladığını anlatmıştı. Prof. Dr. Halil İnalcık, Batı'nın gizlediği yüzü ve amaçları hakkında Türkiye'yi şu sözlerle uyarmıştı: 'İstanbul'u bugün hala Batı benimsemeye devam ediyor. Sizi uyarıyorum bir tarihçi olarak. Bütün bunlar bir oyundur. Batı hiçbir zaman vazgeçmedi.' Prof. Dr. Halil İnalcık'ın Batı ile ilgili uyarıları 🔳 'Ya Ayasofya'nın minarelerindeki ezan sesini kim susturdu? O minarelerde okunan ezân, Allah'ın adı yanında Peygamber'in adını göklere dağıtırken, ecdadına bağlı ruhlarda beni de düşündürüyordu da ondan mı? Bin haçlı ordusu bunları yapamazdı! Siz nasıl yaptınız?' Ahlâk davasıyla geçen bir ömür: Nurettin Topçu 🔳 'Burası bin yıl dünyanın en büyük kilisesiydi. Fetih sonrası beş asır cami kalmış. Fatih, Ayasofya Camii Vakfiyesi'nde de amaç dışı kullanmak isteyenler için 'Allah'ın gazabı onların üzerinde olsun' bedduası etmiş. İstanbul'un işgalinde bile kimse Ayasofya'da namazı engellemeyedi.' 🔳 'Gençler! Bugün mü, yarın mı, bilemem! Fakat Ayasofya açılacak!.. Türk'ün bu vatanda kalıp kalmayacağından şüphesi olanlar, Ayasofya'nın da açılıp açılmayacağından şüphe edebilirler.' Necip Fazıl Kısakürek'ten okuyabileceğiniz 20 e-kitap 🔳 Memduh Cumhur vefatından sonra şiirlerinin toplandığı Vuslat adlı kitabındaki bir 'Kıt'a'da Ayasofya'yı böyle yad etti: 'Ayasofya öyle mahzun, ulu kubbeler duâsız, / Seneler süren bu hasretle minâreler ezansız. / Bize zor gelen tecellî daha çok sürer mi Yârab? / Göğe yükselen niyazlar gibi secdeler mekânsız.' Fethin sembolü Ayasofya'ya yazılan 10 şiir 🔳 'Bizler, Fatih'in torunları, yakında putları devirip, yine seni (Ayasofya) camiye çevireceğiz.' Serden geçti, davasından vazgeçmedi: Osman Yüksel Serdengeçti Peki, günümüzde Ayasofya hakkında kimler ne dedi?👇 🔳 'Divan-ı Hümâyûn toplantıları bütün İslam dünyası için bir numaralı camii olan Ayasofya'da üyelerin sabah namazını kılmalarından sonra başlar. Zaten Osmanlılarda mesai başlangıcı her zaman sabah namazı sonrasıdır. Bedestenler, çarşılar da bu düzene göre açılır.' İlber Ortaylı'nın yaşam tecrübesinden öğütler 🔳 Kıymetli yazarımız İbrahim Tenekeci de kaleme aldığı yazısında Ayasofya için şöyle diyor: 'Kelimeler, isimler ve ezan gibi daha birçok şey zaman içinde aslına dönmüştür. Milletimiz her türlü baskıya ve zorluğa rağmen özünü muhafaza etmeyi başarmıştır. İnşallah Ayasofya da yakın bir vakitte şen günlerine kavuşacaktır. Ayasofya, sadece fethin değil, büyük tarihimizin de bir sembolüdür. Onu müzeye dönüştürenler, bin yıllık şanlı tarihimizden de kurtulmak istediler. Burada şahsi fikirlerden bahsetmiyor, bir iddiada bulunmuyoruz. Yirmili, otuzlu, hatta kırklı yılların yayınlarına ve çalışmalarına bakanlar, bu hakikati açık bir biçimde kavrayacaklardır.' Yazının tamamını okumak için tıklayın Editör: Esra İnci - Özge Özkul