İsfahan Gözlemevi’nde mekanik bilimine yön veren İsfizari
Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah'ın hükümdarlık döneminde bilim merkezi olan İsfahan'da bir rasathane yani gözlemevi kuruldu. Ömer Hayyam'ın başkanlığını üstlendiği gözlemevinin sekiz bilim insanından oluşan bir heyeti vardı. Mekanik bilimiyle ilgili çalışmalar yapan İsfizari, heyetteki en önemli isimlerden biriydi. Nizamülmülk'ün desteklediği rasathanede pek çok başarıya imza atan Müslüman alim, altın ve gümüş metallerinin gerçeği ile sahtesi arasındaki farkı ayırt edebilecek bir terazi icat etti. Peki, icat ettiği terazi ile ölümü arasındaki bağlantı neydi? İşte İsfahan Gözlemevi'nin mekanik bilimcisi İsfizari hakkında detaylar...
BİLİM MERKEZİ: İSFAHAN GÖZLEMEVİ
📌Mekanik bir çağda yaşıyoruz ve çağımızı mekanikleşmeye götüren düzen elbette son yüzyıllarda oluşmadı. Teknolojinin bu denli gelişmesinde büyük katkı sağlayan Müslüman alimler, yaptıkları mekanik icatlarla modern bilim ve teknolojinin temellerini attılar.
Bugünkü teknolojinin temelleri, yüzlerce yıl önce Doğu'nun saraylarında, rasathanelerinde ve medreselerinde Müslüman bilim adamları tarafından atıldı. Teknolojinin gelişimine katkı sağlayan en önemli merkezlerden biri de Sultan Melikşah döneminde başkent İsfahan'da kurulan gözlemeviydi.
💡Rasathane(Gözlemevi) nedir?
Rasat "gözlem", "hane" ise ev anlamına gelir. Uzaydaki her çeşit değişikliği gözlemlemek, veriler toplamak, incelemek için kurulabilirler. Rasathaneler ayrıca yıldızların hareketlerini gözlemek için kurulmuşlardır. Osmanlı'da ilk gözlemevi Takiyüddin Mehmet tarafından 1577 yılında İstanbul'da kurulmuş, ancak birkaç yıl sonra yıkılmıştır.