Abdurrahman bin Avf kimdir?

Peygamber Efendimize (sav) ilk iman eden ve cennetle müjdelenen on sahabiden biri olan Abdurrahman bin Avf, 571 yılında gerçekleşen Fil Vakası'ndan on yıl kadar sonra Mekke'de doğdu. Câhiliye döneminde Abdüamr veya Abdülkâ'be olan adı, Müslüman olduktan sonra Resul-i Ekrem (sav) tarafından Abdurrahman olarak değiştirildi. Genç yaşından itibaren ticaretle uğraştı. Câhiliye devrinde de içki içmeyen ve güzel ahlâka sahip biri olarak tanınırdı. Hz. Ebû Bekir ile olan eski dostluğu, onun vasıtasıyla Müslüman olmasını sağladı. İlk sekiz Müslümandan biri olan Abdurrahman, Mekke müşriklerinin baskı ve işkenceleri yüzünden önce Habeşistan'a, sonra da Medine'ye hicret etti. Hz. Peygamber onunla ensardan Sa'd b. Rebî' arasında kardeşlik bağı kurdu. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (sav) ile birlikte bütün savaşlara katıldı. Uhud'da yirmiden fazla yara aldı, hatta ayağındaki yaralar sebebiyle topal kaldı. Hicret'in altıncı yılında, yani 628'de Dûmetülcendel üzerine yapılan bir seferde, Hz. Peygamber (sav) onu seriyye kumandanlığına getirdi ve başına sarık bağladı. Tebük Seferi sırasında imamlık ettiği bir namaza Peygamberimiz (sav) de iştirak etti. Böylece Ebû Bekir gibi o da Resûlullah'a (sav) imamlık yapmış oldu. Vefatında Peygamber Efendimizi (sav) kabre indiren dört sahâbîden biri Abdurrahman idi. Hz. Ebû Bekir'in halifeliği sırasında ona müsteşarlık yaptı. Nitekim Ebû Bekir, ölümünden önceki hastalığı sırasında, Ömer bin Hattâb'ı yerine halife seçme düşüncesini ilk defa ona açmıştır. Abdurrahman bin Avf, Hz. Ömer'in hilâfetinde de bu görevine devam etti. Ashâb-ı kiram halifeye arz etmekten çekindikleri meseleleri onun vasıtasıyla intikal ettirirlerdi. Hz. Ömer'e bu derece yakınlığı sebebiyle zaman zaman geceleri Medine sokaklarında onunla birlikte dolaşarak asayişi kontrol ederlerdi. Bu dönemde Abdurrahman, hac emirliği ve beytülmâl muhafızlığı da yaptı. Halife Ömer, Mecûsî bir köle tarafından hançerlenince Abdurrahman'ı imamlığa geçirdi ve kendisinden sonra iş başına gelecek halifeyi belirlemek üzere tayin ettiği altı kişilik şûraya Abdurrahman'ı da dâhil etti. Hz. Osman ve Hz. Ali'den başka kendisi de aday olduğu halde, adaylıktan çekilerek halifeyi bizzat tayin etme yetkisini üzerine aldı. Daha sonra şûra üyeleriyle ayrı ayrı görüştüğü gibi, İbn Kesîr'in belirttiğine göre, üç gün süreyle, geceli gündüzlü, ekseriya uykusunu terk ederek ordu kumandanlarıyla, eşrafla, kadın erkek Medine halkıyla ve dışarıdan gelenlerle teker teker veya toplu halde, açık veya gizlice görüşerek bir çeşit 'kamuoyu yoklaması' yaptıktan sonra Osman bin Affân'ı halife ilân etti. Hz. Osman'ın halifeliğinde de müsteşarlık ve hac emirliği görevlerine devam eden Abdurrahman, halifeye zaman zaman çeşitli ikazlarda bulunmuştur. Abdurrahman bin Avf 75 yaşlarında Medine'de vefat etti; vasiyeti üzerine cenaze namazını Hz. Osman kıldırdı. Vefat yeriyle ilgili klasik kaynaklardaki bu bilgiler yanında, Siirt Pervari yöresindeki halk, öteden beri onun mezarının Pervari'ye bağlı Yukarı Balcılar köyünde olduğuna inanır. Yakın zamanlarda mermerle çevrilen mezar, bölgenin önemli ziyaret yerlerinden biridir. Bu inanış, aşere-i mübeşşere'den olan Abdurrahman bin Avf'a karşı yöre halkının beslediği sevginin bir nişânesi kabul edilmelidir. Abdurrahman bin Avf, hem Câhiliye döneminde, hem de İslam devrinde ticaretle meşgul olarak büyük bir servet kazanmış, servetini Allah yolunda harcamaktan çekinmemiştir. 500 deve yükü tutan büyük bir kervanı bir defada bağışlayacak, ayrıca bir günde 30 köleyi azat edecek derecede cömertti. Abdurrahman bin Avf, varlıklı oluşu nedeniyle korkar ve rahatlıkla imtihanın, sıkıntılarla imtihandan daha zor olduğunu düşünürdü. Bir defasında şöyle demişti: 'Hamza şehit edildi ve onu kefenleyecek bir şeyler bulamadık. Hâlbuki benden hayırlıydı o. Mus'ab bin Umeyr şehit edildi ve onu da kefenleyecek bir şey bulamadık. O da hayırlıydı benden. Bize gelince dünyadan alacağımızı aldık...' Resul-i Ekrem'den (sav) hadis rivayet etmekte son derece titiz davranmış, bu sebeple de pek fazla hadis nakletmemişti. Kaynaklarda ondan rivayet edilen 65 hadise rastlanır. Hz. Peygamber (sav), Hz. Ebû Bekir, Hz. Ömer ve Hz. Osman dönemlerinde fetvaya ehil görülen ve sayı bakımından, 'orta derecede fetva veren sahâbîler'den (mutavassıtûn) sayılan Abdurrahman bin Avf'ın fetvaları, küçük bir risâle oluşturacak hacimdedir.

Abdurrahman bin Avf kimdir?

ABDURRAHMAN BİN AVF KİMDİR?