Kanuni dönemine ayna tutan seyyah: Bedrüddin İbn Radıyyiddin El Gazzi

Bedrüddin İbn Radıyyiddin El Gazzi, seyahatnamesinde takdim ettiği gibi Şafî mezhebinden olan bir Gazzelidir. Kahire'de 1462 yılında doğan Gazzi, Mısır'da meşhur âlimlerden ders aldı. Hocalarının derslerinden ve eserlerinden icazeti olan Gazzi, devrinin uleması arasında sayılan bir isimdi. İstanbul'a gelip seyahatname de bırakan Arap Seyyah Mekkî, 1557 yılında yazdığı seyahatnamesinde onun yüksek bir ilim adamı olduğunu ve Osmaniye ve Mukaddemiyye medreselerinde 20 yıl müderrislik yaptığını kaydeder. Gazzi'nin tam olarak kaç yıl yaşadığı bilinmemekle birlikte, oğlunun bir öğrencisi olan Abdüllâtig-iş Şami onun seksen yaşına kadar yaşadığını belirtir. Seyahat sebebini açıkça söylemeyen Gazzi, 1529 senesinin Ramazan ayında yola çıkar. Suriye, Adana, Konya ve İznik üzerinden İstanbul'a varır. Seyahatnamesine El-Metâliu'l Bedriyye fi Menâzili'r-Rûmiyye adını veren seyyah bir yıl kadar kaldığı İstanbul'dan, bahsettiği işlerini başarıya ulaştırınca 22 Şevval 1530 tarihinde ayrıldı. İstanbul'da kaldığı sürece kendisi gibi âlim olan babasının tanıdıklarıyla bir araya gelir, onlardan hürmet ve iltifat görür. Bedrüddin İbn Radıyyiddin El Gazzi, kaleme aldığı seyahatnamesinde İstanbul'la ilgili şu sözleri yazmıştı: 'Gördüğüm abidelerin en büyüğü ve hepsinin üstünü yekdireğine yakın, birbirine bağlı, güzel ve suyu bol olanıdır ki Fatih Sultan Mehmed tarafından yaptırılmış Medaris-i Semaniye'dir.' 'Gerek bu medreseler, gerek müderrisleri Türk memleketlerinin en büyük medrese ve müderrisleridir. Dokuzuncusu, içinde ulemaya, fakirlere ve yolculara sabah akşam yemek pişen imarettir. Onuncusu ise içinde Cuma namazı kılınan ve tahminlerin fevkinde ihsan ve teberruları ile temayüz eden camidir.' 'On birincisi de birçok odaları, hasta koğuşlarını ihtiva eden ve imaretin bitişiğinde olan maristandır. İçindeki kemerleri, güzel kokulu sürmeleri tıbbın kaide ve formüllerine uygun olarak yapılan macun şeklindeki ilaçları nadirattandır.' 'Hele kokulu birçok ıtriyatı, sulu ilaçları takdire değer mükemmeliyettedir. Bütün bunlar, meşhur mütehassıs ve hazık hekimlerin müşahede ve nezareti altında imal edilmektedir.' 'Tedavilerine gelince: Yine bu hekimlerin nezaretinde, elinden iş gelen becerikli kimselerce yapılmaktadır. Burada, insanların muhtaç olabileceği her şey bulunduğu gibi, muhtelif kuş, koyun etleri de pek mebzuldür. Mükemmel yatak ve yorganları da cidden temizdir.' 'Söylediğim gibi burada da yapılan sarfiyat, pişirilip tevzi edilen yemekler hesaba kitaba sığmayacak derecede çoktur. Bu binaların mimari sanat ve tezyinatı dikkat celb eder. İçindeki altın yaldızlar ve sair tezyinatı gönlü çeken, akıllara hayret veren, kalem erbabını vasfına acz getirtecek birer şaheserdir.' 'Bize gelince; Esseyyid Abdurrahim'in tavsiyesi üzerine merhum Sultan Mehmed'in imaretine indik. İmarete bakan zat, yanımıza gelerek hal ve hatırımızı sorduktan sonra ihtiyaçlarımızın en iyi şekilde temin edileceğini vaat etti. Doğrusu, her şeyleri gibi yatak ve yorganları da temizdir. Burada bir eksiğimiz varsa o da vatan ve aileden uzak bulunuşumuzdur.' Kudbüddin Mekki, Osmanlı Devleti'nin 'Muhteşem Yüzyıl'ına tanıklık etmiş bir seyyah. Kanuni Sultan Süleyman'ın hükümdar olduğu dönemde, yolu iki defa İstanbul'a düşmüş; şahit olduğu olayları, seyahatnamesinde kaleme almıştı. Mekki, İstanbul'da olduğu dönemde yaşamını yitiren Hürrem Sultan'a ve onun cenazesine dair ilginç detaylar da vermişti. Haberimizi okumak için tıklayın.

Kanuni dönemine ayna tutan seyyah: Bedrüddin İbn Radıyyiddin El Gazzi

DEVRİNİN ULEMASI ARASINDA SAYILIRDI