İstanbul Fatih’ten önce kaç kez kuşatıldı?

İstanbul kuruluşundan itibaren onlarca kuşatma geçirdi. Tarihi kaynaklara göre M.Ö. 340'ta Makedonya Kralı Filip İstanbul'u kuşattı ancak alamadı. M.Ö. 194'te ise Roma İmparatoru Septim Sever'in kuşatmasına dayanamayarak, teslim oldu. Böylece İstanbul Roma İmparatorluğu'nun bir parçası oldu. Daha sonra 616 'da İran hükümdarı Heyhüsrev, 626'da ise İranlılar, Avar Türkleri ile birlikte şehri kuşattılarsa da hüsrana uğradılar. İslamiyet'in ortaya çıkışından kısa bir süre sonra hızla yayılmış ve Müslüman Arap orduları İstanbul kapılarına dayanmıştı. Müslümanların ilk İstanbul kuşatması Emevi halifesi Muaviye zamanında, 665'te oldu. Kuşatmadan bir netice alınamadı ancak iki yıl sonra 667'de tekrar kuşatıldı. Ebu Eyyüb el-Ensari, yani Eyüp Sultan bu sefere katılarak, kuşatma sırasında vefat etmişti. Şiddetli bir salgın hastalık yüzünden kuşatma yarım kaldı. Ancak Muaviye vazgeçmedi. 672'de üçüncü defa İstanbul kuşatıldı, fakat bundan da bir netice alınamadı. İstanbul'un Müslümanlar tarafından dördüncü defa kuşatılması 712'de, Emevi halifesi Birinci Velid zamanındaydı. 722'deki beşinci kuşatmada ise Galata fethedildi ve Arap Camii inşa edildi. 782'deki altıncı kuşatma Abbasiler tarafından yapıldı ve şehrin haraca bağlanması ile sonuçlandı. Bir netice alınamayan yedinci kuşatma ise 854'te Abbasi halifesi Mütevekkil zamanında oldu. 869'da dört ay süren sekizinci kuşatmada da sonuç aynıydı. Arapların dokuzuncu ve son kuşatması 970'te oldu ve sadece İstanbul'un haraca bağlanması sağlanabildi. İstanbul, Müslüman Araplar tarafından ardı ardına kuşatılırken, zaman zaman başka milletlerin saldırılarına da uğramıştı. 864'te Ruslar, İstanbul'a saldırdılar, ancak mağlup olarak geri döndüler. Ruslar daha sonra 936'da denizden kuşatmaya teşebbüs ettilerse de gemileri Rum ateşi ile yakıldı. 959'da ise İstanbul surlarının karşısında Macarlar vardı. Ancak onlar da bir sonuç alamadılar. 1203'te ise Latinlerden oluşan Haçlı ordusu İstanbul'a saldırdı. 1203 Haziran'ında İstanbul önlerine gelen Haçlılar, Kadıköy ve Üsküdar'ı kısa sürede zapt ettiler. Ardından Beşiktaş'ta karaya çıkıp, Galata ve civarını ele geçirdiler. Haliç'te bulunan zinciri kıran Haçlı donanması, bu bölgeden şehre saldırdı. Bizanslıların direnmesi üzerine Haçlılar, yangınlar çıkararak şehri harap ettiler. Bir süre ara verilen kuşatma Bizans'ta, Haçlılara karşı direnme taraftarı olan Morsufi Dukas'ın tahta geçmesi üzerine 9 Nisan 1204'te tekrar başladı. 12 Nisan'da Fener bölgesinden İstanbul'a giren Latinler, şehri işgal ederek yağmaladılar. Bu defa İstanbul direnememişti. İstanbul'u işgal eden Latinler, 1261'e kadar şehri ellerinde tuttular. 1261'de İznik Rum İmparatoru Mihail Paliologos, İstanbul'u Latinlerden aldı. 1302'de Venedik donanması İstanbul surlarının önündeydi. Ancak ne onların ne de 1348'de Cenevizlilerin hücumlarından bir netice çıkmadı. Cenevizliler, 1437'de ikinci defa şanslarını denedilerse de yine muvaffak olamadılar. Bizans, 1372'den itibaren Osmanlılara haraç ödemeye başlamıştı. Şehrin doğrudan Osmanlı hâkimiyeti altına sokulma teşebbüsü ise Yıldırım Bayezid zamanında oldu. Bursa'da rehin olarak tutulurken babasının ölümü üzerine kaçarak Bizans tahtına çıkan Manuel Paliologos, Yıldırım'ın İstanbul'da bir Türk mahallesi, cami ve mahkeme kurulması isteğini reddedince şehir uzun süren bir ablukaya alındı. 1391'de başlayan abluka 1396 yılına kadar devam etti. Avrupa'dan bir Haçlı ordusunun Bizans'ın yardımına gelmesi üzerine meydana gelen Niğbolu Muharebesi'nde Osmanlılar, büyük bir zafer kazandılar. Bunun üzerine Bizans, Osmanlıların bütün isteklerini kabul etmek zorunda kaldı. İleriki yıllarda tekrar kuşatılan İstanbul, Osmanlıların eline geçmek üzere iken Anadolu'ya girerek Yıldırım'ın üzerine yürüyen Timur şehri kurtardı. Bir müddet rahat nefes alan İstanbul, Fetret Devri'nde, 1412'de Musa Çelebi tarafından kuşatıldı. Ancak Bizans'ın onun karşısına Çelebi Mehmed'i çıkarması yüzünden kuşatma kaldırıldı. İstanbul'un fetihten önceki son kuşatması Sultan II. Murad tarafından 1422'de oldu. Ancak bir netice alınamadı. Bu dönemlerde topun yeterince gelişmemesi, İstanbul kuşatmaları sırasında devamlı olarak bir dış veya iç tehdidin meydana gelmesi şehrin Fatih'ten önce Osmanlıların eline geçmesini engellemişti. Halil İnalcık'a göre bu sorunun cevabı II. Mehmed'in ilk hükümdarlık döneminde saklıydı. II. Murad, 1444'te devamlı mücadele ile geçen yılların yıpratması ve oğlu Alaeddin'in ölümünün verdiği üzüntü nedeniyle tahttan ayrılarak yerine hayattaki tek oğlu Şehzâde Mehmed'i geçirdi. Tahttan ayrılmadan önce gerek Karamanlılara gerekse Haçlılara bazı tavizler vererek barışı sağlamıştı. Ancak tahta geçen II. Mehmed'in henüz 12 yaşında olması büyük bir buhrana sebep oldu. Halil İnalcık, 1444-1446 yılları arasındaki bu buhranlı yılların II. Mehmed'in hayat ve faaliyetlerinin yönünü çizdiğini belirtir. Daha sonra ordunun başına geçen II. Murad, Varna'da Haçlı kuvvetlerini büyük bir mağlubiyete uğrattı. Onun bu zaferi II. Mehmed'in hükümdarlığını gölgelemişti. II. Mehmed, üzerindeki bu gölgeyi kaldırabilmek için İstanbul'un fethine odaklanmış ve bu hedefini ikinci hükümdarlığı sırasında gerçekleştirmişti. Erhan Afyoncu'nun 'Sorularla Osmanlı İmparatorluğu' kitabından derlenmiştir.

İstanbul Fatih’ten önce kaç kez kuşatıldı?

İSTANBUL, MÜSLÜMANLARDAN ÖNCE KAÇ DEFA KUŞATILDI?