Hayatın gerçek yönünü yansıtan ilk sanatçı

Velázquez ismi annesinin soyadıdır. Sanatçının tüm adı ise Diego Rodriguez de Silva y Velazquez'dir. 6 Haziran 1599'da dünyaya gelen Diego Velazquez, on bir yaşında iken Francesco Pacheco'nun atölyesine girdi. 1617 yılında buradan diploma aldıktan bir yıl sonra hocasının kızı Juana Miranda Pacheco ile evlendi. Bu arada Sevilla'da ilk eserlerini vermeye başladı. Ancak, kiliseler ve manastırlarla dolu olan Sevilla'daki temaların yetersizliği onu Madrit'e gitmeye zorunlu kıldı. SARAY RESSAMLIĞINA ATANAN VELÁZQUEZ 1622'de Madrit'e giden Velázquez, buradaki asil hayatı gördü. Ertesi yıl Madrit'e ikinci gelişinde ise Kral portreleri yapmaya başladı. Bir müddet sonra Kral Felipe IV, Velazquez'i saray ressamlığına atadı. Böylece Velazquez, ailesiyle birlikte İspanya'nın başkentine yerleşti. Bu arada kendisine çeşitli ünvanlar verildi. 1627'de Ujier de Camera ünvanına sahip oldu. Artık Kral Felipe IV'ün gözbebeği sayılıyordu. Sanatçının Sevilla'da verdiği ilk eserleri de dâhil olmak üzere bütün yapıtlarında tam bir doğacılık görülmektedir. O yıllarda her sanatçının en büyük ideali İtalya'ya gidebilmek, bu memleketi tanımaktı. 1628 yılı Ağustos ayında Madrid'e giden Rubens'e mihmandar olmak şerefi Velazquez'e verildi. Böylece iki sanatçı arasında kuvvetli bir dostluk kuruldu. Rubens de İspanyol meslektaşına İtalya'ya gitmesini tavsiye etti. 19 Eylül 1629'da Cenova'ya giden Velazquez, birkaç yıl süre ile İtalya'nın önemli sanat merkezlerini dolaştı ve 1631 yılının Ocak ayında Napoli'ye gitti. Bir yıl kadar da Roma'da kaldıktan sonra memleketine döndü. İtalya'da geçirdiği günlerde İtalyan resim sanatından çok şeyler öğrendi. Bu arada Tiziano'nun yapıtlarından etkilendi. Yirmi yıl sonra IV Felipe'nin nişanlısı Avusturya Arşidüşesi Marianne'yi almakla görevlendirilen heyetle birlikte Trentoya gönderilen Velazquez, 1649 Eylülünden 1651 Haziranına kadar geçen süreyi Kral koleksiyonları için tablolar satın alarak İtalya'da geçirdi. Bu arada Roma'da geçen, seferkinden daha fazla kalmak imkânını bulduğu gibi San Luca Akademisi'nde bir yıl kadar öğretim üyeliği de yaptı. Aynı zamanda İtalyan sanatı hakkında kapsamlı araştırma yapmıştı. Roma'dayken yaptığı birçok portreyle kendi yeteneğini sergileme fırsatı da bulmuştu. Atölyesindeki çırağı Juan de Pareja'nın da gösterişli bir portresini yapmıştı. Roma'da gerçekleştirdiği birçok tablonun arasında en çok dikkat çekeni 1649-1650'de bitirdiği başyapıtlarından biri olan Papa X. Innocentius portresiydi. Bu arada Velázquez 1650'de Roma Akademisi'ne kabul edilmişti. 1651 yılında ise Madrid'e döndü. Yeni görevi IV. Felipe'nin ikinci eşi Kraliçe Mariana'nın portresini yapmaktı. 1640'ların ortalarından beri yürüttüğü mimari danışmanlık görevinden dolayı 1652'de başmabeyinciliğe atanmıştı. 1656'da ise sayısız biçimde yeniden ele alınıp yorumlanan sanat tarihinin en muammalı tablolarından birini, en büyük başyapıtını 'Nedimeler (Las Meninas)'i yaptı. YAPITLARININ ÇOĞUNDA İNSAN SEVGİSİ GÖRÜLMEKTEDİR İspanya'ya dönünce 1652'de kendisine Apodentador Mayor ünvanı verildi. Bu ünvanla birlikte kendisine ve ailesine Saray'ın bir bölümünde ikamet etme izni de veriliyordu. Bu devrede Velazquez, eserlerinin tümünü tam bir tarafsızlık içinde vermeyi başardı. Resim sanatına yeni duygular getiren sanatçının yapıtlarının çoğunda insan sevgisi görülmektedir. 1657 yılında tekrar İtalya'ya gitmek isteyen Velazquez'i kral yollamadı. Velazquez, artık başarının ve şöhretin doruğuna erişmişti. Sanatçı, bu arada sanatı ile birlikte bazı saray memuriyetlerini de beraber yürütüyordu. Aynı yıllarda Alkazar Sarayı ile bazı Kraliyet binalarını restore etti. 28 Kasım 1659'da Santiago nişanının en büyük rütbesini aldı. Velazquez böylece asalet ünvanına da sahip olmuş bulunuyordu. Bu rütbe ve ünvan büyük sanatçı Velazquez'in elde ettiği başarılarının en büyüğü fakat sonuncusu oldu. 6 Ağustos 1660'da Madrit'te hayata gözlerini yumdu. HAYATIN GERÇEK YÖNÜNÜ YANSITAN İLK SANATÇI Velázquez'in Sevilla'da 1617'den 1622'ye kadar yaptığı tarihli ve imzalı yirmiye yakın ilk dönem eserlerinden dokuzu bodegón tarzındadır. İleride yapacağı tüm resimler tarihsiz ve imzasız olmuştur. 17. yüzyıl başlarında doğrudan ve ayrıntılı betimlemelerle Avrupalı özellikle İspanyol ressamları etkileyen bodegón akımı İtalyan ressam Caravaggio eserleriyle doğmuştu. Velazquez, boya ve resim sanatını kiliseden çıkararak, hayatın gerçek yönünü canlandıran ilk sanatçılardan biridir. Görüşü ve canlandırışıyla milli olan Velazquez, dünyanın büyük ressamlarından biridir. Eserlerinin çoğu bugün Madrid'deki Prado Müzesi'ndedir. Velázquez'in ilk eserleri İspanya'da bodegón tarzda resimlerdi. Bodegón meyhanede içki içenler, ocak başında yemek pişiren kadınlar, sokak satıcıları, çalgıcılar gibi sıradan insanların betimlendiği bir türdü. Simgesel anlatımla gizlenmiş ahlaksal ve dinsel alt anlamlar taşıyan eserlerdi. İlk resimlerinde Caravaggio'ya özgü ışık-gölge anlayışına fazlasıyla yer verdi. 1618-1622 yılları arasındaki ilk başyapıtı 'Sevillalı Su Satıcısı' bu yaklaşımın bir örneğiydi. Velázquez bu bağlamda değişik türleri ilk kez 1618'de, 'Marta ile Meryem'in Evinde İsa' tablosunda bir araya getirdi. Velazquez muhakkak ki değerli bir ressamdı. Ünlü ressamların içinde parmakla sayılanlardan biri idi. Fakat asıl daha mühimi çok talihli oluşu idi. Rembrandt ve Frans Hals başta olmak üzere Avrupa'nın birçok ünlü ressamı sefalet içinde yüzerken o debdebe ve saltanat içinde yaşamaktaydı. Bunun için de eserlerinde daima rahatlık, parlaklık, canlılık vardı. Eserlerindeki en hüzünlü konularda bile kahramanlarının yüzünde bir yumuşaklık, bir iyilik ifadesi bulmak mümkündür.