Ara Güler'in vizöründeki önemli simalar

Recep Tayyip Erdoğan – Türkiye Cumhuriyeti Devlet Başkanı Kısıklı, 2015 Amerikalı bir gazetecinin yanında yetiştiğini dile getiren Güler, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın fotoğraflarını çekmesine ilişkin, 'Bir gün bir yere gittik. Bir şey alıyordum. Orada bana yakın oldu. Bir süre evine gittim. Resimlerini çektim. Bugüne kadar kaç cumhurbaşkanı geçti bizden, 20 tane, 30 tane geçti. Bir tanesi de kafa tutmadı ya kimseye. Yani onun o tarafı hoşuma gidiyor. Niye çekinsin ki biz devletiz be, Osmanlı'dan geliyoruz biz. Uygur yazılarını Moğolistan'da çektim. Bütün bunlar var. Onların nesi var? Zavallı Amerika'nın nesi var?' demişti. Picasso – Ressam Notre Dame De Vie, Cannes, 1971 'Picasso'yu çekene kadar neler çektim.' Cannes Film Festivali'ni izlemeye gönderilen Ara Güler, kapıda fotoğraf çeker. Birden herkesin yere düştüğünü, lambaların devrildiğini görür. Biri geliyordu ama kimdi? 'Çelimsiz, küçük boylu, sıradan bir adam geliyordu. Bu adam Picasso'ydu' der. Picasso'nun sadece 2 kare fotoğrafını çekmiştir. Picasso'nun kitabının yapılacağını duyunca yayınevine gider. 'Ben de sizinle gelip günlük yaşamını çekeyim' der. Böylece Picasso'yla buluşma gerçekleştir. Dünyanın en ünlü ressamı korka korka gittiği dişçi dönüşünde Ara ile buluşur ve 'Sen Fransız ressam Cezanne'a benziyorsun. Dur senin bir resmini çizeyim' der. Ara donar kalır. Picasso onu çizer. Altına da imzasını atar. Ara Güler, 'Türkiye'de bir adet orijinal Picasso var, o da benim evde.' der. Salvador Dali - Ressam 'Dali'nin Paris'te oteline gittim, 101 numarada kalıyormuş. Kapısını açtım, bana bakıyor; 'Niye benim fotoğrafımı çekmek istiyorsun?' dedi. 'Çok meşhursun da onun için.' dedim. 'Benim dakikam 25 bin dolardır.' dedi. 'Güzel ama ben bir dakikada fotoğraf çekemem ki!' dedim. Beni tuttuğu gibi dışarı attı. O akşam bir Yahudi arkadaşımla yemeğe gittim. 'Dali beni dışarı attı.' dedim, 'O benim vaftiz babam.' dedi. 'Ama sen Yahudi'sin o Hıristiyan nasıl olur?' dedim. 'Sen karışma.' dedi, gitti konuştu. Ertesi sabah saat 11'de gittik. Dali bana bakıyor ben ona. 'Senin fotoğrafını çekmeliyim. Adamakıllı bir fotoğrafın yok.' dedim. 'Kimse yokken gel.' dedi. Ertesi gün saat onda gittim, üç gazeteci daha geldi. 'Hani benden başka kimse olmayacaktı.' dedim. 'Dur ben onları hemen salarım.' dedi. Elinde de gümüş saplı bir baston var. 'Bilin bakalım, ziftin formülü nedir?' dedi. Kimse bilemedi. Formülü kafadan attı. 'Benim adım Salvador Dali, bu bastonu ziftin içine sokar çıkarırım. Beş kuruşluk baston olur 50 bin dolar. Sen bunu yaparsan deli derler. Şimdi dediğimden ne anladınsa git onu yaz.' dedi. Üçünü birden toplayıp dışarı attı. O fotoğrafları o gün çektim.' İndira Ghandi – Hindistan Başbakanı Yeni Delhi, 1975 'Yeni Delhi'deki evinde kendisi ile röportaj yapıyordum. Aynı gece akşam uçağıyla Bangkog'a uçtum. Otel odama girerken gazeteleri gördüm, iç sayfalarında bir haber vardı: Indira Gandhi tevkif edilmişti. Bu demektir ki Gandhi'nin son resmi şu anda benim elimdeydi.' Imogen Cunningham - Amerika'nın en yaşlı fotoğrafçısı San Francisco, 1974 'Mecmua'nın kapağındaki, bir kadın fotoğrafçının portresi idi. Altında Imogen Cunningham yazıyordu. Amerika'nın yaşlı fotoğrafçısıydı ve ben onun resmini çekmek için San Francisco'daydım. Amerika'nın iki yüzüncü yıl dönümü için Yaratıcı Amerikan adlı sergimi hazırlıyordum. O benim fotoğraflarımı çekti ben de onun fotoğraflarını çektim.' Alfred Hitchcock - Film Yönetmeni California, 1974 'Alfred Hitchcock ile yaptığımız çalışmayı unutamam. Onun çekimi biraz sıkıntılı olmuştu. Ayaklarını ön plana alarak bir fotoğraf çekmek istedim. Hitchcock da rejisör falan olduğu için, fotoğraf işlerini de iyi biliyor. Karşımda kurnazca hareketler yapıyor. Sabah 11.00'de başladığımız çalışma hiç unutmuyorum akşam 5'te bitti. Bana kızdı başlarda, sevmedi ama sonra alıştık birbirimize. Şakalaşmaya başladık. Baktı ki, ben ondan daha matrak biriyim, rahat rahat çalıştık sonra. Ben de içimden: 'Yahu ben, Picasso'larla falan çalışıyorum. Sen de kim oluyorsun? Sen Hitchcock isen ben de Ara Güler'im.' diyorum.' Abidin Dino - Ressam Paris, 1974 Adnan Menderes - Eski Başbakan Ahmet Hamdi Tanpınar - Edebiyatçı İstanbul, 1956 Alexander Calder – Heykeltıraş ve ressam Sachee, Fransa, 1974 André Kertész - Fotoğrafçı New York, 1974 Ansel Adams – Fotoğrafçı Ansel Adams, Carmel'deki evinin bahçesinde, San Francisco, 1974 Aram Khachaturian – Kompozitör Moskova 1971 Arnold Toynbee – Tarihçi Ankara, 1960 Arthur Rubinstein - Piyanist Cannes, 1970 Aşık Veysel – Türk Halk Şairi Sivrialan'daki köy evinde, Sivas, 1956 Bill Brandt - Fotoğrafçı Londra'daki evinde, 1962 Sophia Loren – Sinema Oyuncusu Cannes, 1957 Dustin Hoffman – Sinema Oyuncusu New York, 1974 Ünlü oyuncu Dustin Hoffman'ı New York'taki bürosunda üzerine gazete kâğıdı serdiği masasında peynir, zeytin, ekmek yerken yakaladı... 'Dustin Hoffman'a gittim. Dedi ki ofisime gel. Gittim birkaç fotoğraf çektim ama yer hoşuma gitmedi. 'Yahu' dedim 'Başka yerde çeksem olmaz mı?' New York sokaklarında yürümeye başladık. Dedi ki 'Benim bir randevum var istiyorsan sen de gel.' Güler'in röportaj boyunca burnuna takıldığını fark eden Dustin Hoffman, 2 yıl sonra karşılaştığı gazeteci Leyla Umar aracılığıyla 'Sizin meşhur bir fotoğrafçınız var. Adı Ara Güler. Geçen yıl benim resimlerimi çekerken burnumun azametini belirtmek için çok uğraştı ama onun burnu benimkinden daha hürmetliceydi. Sevdim o adamı lütfen selamlarımı söyleyin' mesajını gönderdi. Elia Kazan – Yönetmen New York, 1974 Prof. Dr. Necmettin Erbakan- Eski Başbakan Fahrelnisa Zeid - Ressam İstanbul, 1968 Federico Fellini – Film Yönetmeni 'Ben Fellini'yi çektiğimde o kadar da meşhur değildi. Onu meşhur eden filmleri çekmemişti daha... Fellini haline gelmemişti. Sokakta yürürken yanına üç beş kişi ancak yaklaşırdı,' diyor yılların fotoğraf duayeni Ara Güler, son sergisinde yer alan sanatçılardan Fellini için. Fikret Mualla Saygı – Ressam Paris, 1960 Halil İnalcık - Tarihçi Josef Kudelka – Fotoğrafçı 1985, İstanbul Jacques Prevert – Şair 1969, Paris Jacques Tati - Yönetmen Fransa, 1970 Jean Renoir- Film Yönetmeni Paris, 1962 John Berger - Yazar İstanbul, 2002 'Fotoğraf sadece bir araç değil, algılama biçiminin bir parçasıdır.' diyen ünlü yazar John Berger'in Ara Güler tarafından çekilen fotoğrafı. Luis Aragon – Şair Paris, 1981 Anılarında yaşayan Louis Aragon'un evine gittiğinde Aragon, duvarlardaki resimleri göstermeye ve anlatmaya başlamış. Ara Güler de onu bütünleştiği bu resimlerle çekmiş. Man Ray – Fotoğraf Sanatçısı Paris, 1970 Marc Chagall - Ressam Paris'teki evinde, Fransa, 1973 Maria Callas - Soprano Maria Callas, Onasis'in Christina adlı yatında. Arkada Bay ve Bayan Churcill, İstanbul, 1957 'Dediler ki Onasis'in yatı geliyor. Hemen bir balıkçı teknesi kiraladım ve gittim Onasis'in yatını buldum. Teknelerin ortasında bir direk olur. O direğe çıktım, fotoğraf çekmeye başladım. Maria Callas gördü. Benim, orada fotoğraf çekmem çok hoşuna gitmiş, beni yanına çağırdı. Çantasını açtı, makyaj yapmaya başladı ve ben bir sürü fotoğrafını çektim.' Winston Churchill - Politikacı İstanbul Marlon Brando - Aktör Arthur Miller - Yazar Connecticut, New York, 1974 Muhsin Ertuğrul - Tiyatrocu İstanbul, 1958 Nazım Hikmet - Şair Orhan Kemal – Yazar İstanbul 1954 Orhan Veli Kanık - Şair Orson Welles - Oyuncu Cannes, 1970 Hayatı boyunca 17 kez Cannes Film Festivali'ne giden Ara Güler, 1958 yılında on birincisi düzenlenen festivalde de yönetmen Orson Welles'in fotoğrafını bu şekilde çekmiş. Bertrand Russell - Nobel ödüllü yazar Penrhyndeudrachth, İngiltere 1962 Sâmiha Ayverdi - Mütevekkir ve Mutasavvıf Yazar Sebastião Salgado - Ara Güler için sergi açan dünyaca ünlü fotoğrafçı Paris, 1998 Salgado bir gün Ara Güler'e hediye ettiği fotoğraflardan oluşan 'Sevgili Dostum Ara'ya' sergisi açtı. Serginin öyküsü de şu şekilde; 'Ben seni hep izlerdim, fotoğraflarını da çok severim. Senden fotoğraflarını istiyorum' der bir gün Salgado. 'Kaç tane verirsen, ben de o kadar fotoğraf veririm' diye de ekler. 'Seç on beş resim' deyince 'On beş az, daha çok fotoğraf istiyorum, otuz tane olsun' der. Böylece Ara Güler hatırı sayılır bir Sebastião Salgado koleksiyonuna sahip olur. Ara Güler ile belgesel fotoğrafın bir başka ustası Salgado arasında geçen bu fotoğraf alışverişi, Salgado'nun da onayının alınmasıyla yıllar sonra bir sergiye dönüşmüş olur. Silvana Mangano - Oyuncu Cannes, 1957 Süleyman Demirel - Eski Cumhurbaşkanı Tennesse Williams – Oyun Yazarı Roma, 1954 Mareşal Josip Broz Tito - Eski Yugoslavya Devlet Başkanı Ankara Werner Von Brown – Bilim insanı Washington, 1974 William Saroyan – Yazar Paris, 1974 Yaşar Kemal - Yazar İstanbul, 1958 Charlie Chaplin'in de fotoğrafını çekecekti ama vazgeçti. Ara Güler, hayranı olduğu Charlie Chaplin'in fotoğraflarını da çekmek ister: 'Chaplin benim dünyamı kuran, bana vizyonu veren, hayata bakmayı öğreten adam... O zamanlar İsviçre'de bir şatoda yaşıyordu. Karısı da Amerikalı ünlü yazar Eugene O'Neill'in kızı Oona'ydı. Bunların şatosunun önünde 3 gün, kar kıyamet demeden fotoğraf çekmek için bekledim. Sonunda Oona donmamdan korkup, 'Konuşursan konuş, ama resim çekme' dedi. Adam yürüyen iskemlede, felçli resimlerini çektirip akıllarda böyle bir imaj bırakmak istemiyordu. Çünkü o da benim gibi elimdeki fotoğraf makinesinin acımasız olduğunu biliyordu. Pire gibi dolanarak dünyanın en cevval tipini yaratmış Charlie Chaplin'i felçli halde çekmek bana yakışmazdı, o nedenle onun fotoğrafını fırsat bulduğum halde çekmedim.' şeklinde konuşmuştu. (Derlenmiştir.)