İslam uygarlığında sayılar hakkındaki ilginç bilgiler

Cebirin babası olan Harizmi, yeni matematik kavramalarını 830'lu yıllarda, Bağdat'ta tanıttı. İslam uygarlığının matematiksel buluşları arasında cebir, geometri, ondalık sistem, sinüs ve kosinüs ile etkisini hala hissettiğimiz pek çok yeni alan bulunmaktadır. Harizmi, Latince 'de algoritm olarak bilinir ve bilgisayar terimi olan algoritmanın kaynağıdır. Cebir, insanların sayılara bakış açısında devrim yaratmış ve Yunan matematiğinin temeli olan geometriden ayrılmıştır. Harezmi'nin kitabı Al-Jabr wa'l-Muqabala, bugün çalıştığımız cebirin temellerini oluşturur. Diğer bir matematikçi olan Kereci, cebirin kurallarına yenilerini eklemiş ve kurduğu cebir okulu birkaç yüzyıl boyunca gelişerek devam etmiştir. Geometri, İslam uygarlığındaki harika yer mozaikleri ile saraylar gibi pek çok tasarımda kullanılmıştı. Müslüman fayans ve tasarımlarındaki matematiksel önem ancak son zamanlardı keşfedilmiştir. Sıfıra ilk kez Müslümanlar matematiksel bir değer vermiştir. Bu değer olmadan önce 23 ile 203 arasındaki fark hiçbir şekilde anlatılamazdı. Hatta İslam uygarlığındaki şairler bile matematiği severlerdi. Cebir Avrupa'ya 12'nci yüzyılda ulaştı. Günümüzde kullanılan sayılar yaklaşık bin yıl önce kullanılan Arapça sembollerden gelir. Müslümanların sayma veya sayısal olarak iki sistemleri vardı: Birinde rakamlar alfabenin harfleri olarak; diğerinde ise rakamlar antik Babil sembolleri kullanılarak yazılırdı. Müslümanların geleneksel iki sayı sistemi, sonunda eski bir Hint sisteminden geliştirilmiş yeni bir sayı sistemi olan Arap rakamları olarak bilinen, yeni numaralar ile değiştirildi. Müslümanlar matematik hesaplamalarında abaküs yerine toz tahtası kullandıklarından Arap sayılarına Gubari sayılar deniyordu. Arap rakamlar, Roma sistemine göre sayı olarak, I,V,X,L,C,D ve M gibi harfleri, piktograf, nokta ya da parmak kullanılan sistemlere kıyasla, hesaplamayı çok daha kolaylaştırıyordu. Ayrıca Arap rakamları, basit ve ondalık kesirlerin geliştirilmesine de katkıda bulunmuştur. 11'inci yüzyılın başlarında, Kuzey Afrika ve Güney Avrupa'daki İslam öğrenme merkezlerinde çalışan öğrenciler, Arap rakamlarını Avrupa'nın geri kalanına tanıtmışlardır. En büyük Müslüman akademisyenlerinden biri olan Bîrûnî, günümüzdeki kabul edilmiş değere oldukça yakın bir değer olan Dünya'nın çevresini hesaplamak için trigonometri kullanmıştı. Dokuzuncu başarında Harezmî, yıldızların yerlerini belirleyen astronomik tablolardaki eksik değerleri hesaplamaya yardımcı olacak tablolar yapmıştı Günümüzde trigonometri, yıldızların uzaklığını, bina ve ağaçların yüksekliği le çok daha fazlasını hesaplamak için kullanılmaktadır. Bağdat'taki, bilgelik evi ile Kahire'deki üniversitelerde çalışan akademisyenler, Yunanlıların bıraktıkları yerden devam ederek geometriye kendi bilgilerini katmışlardır. Hatta onuncu yüzyılda, İbnü'l Heysem, antik çağlardan beri düşünürleri büyülemiş tüm mükemmel çift sayıların nasıl bulunacağını keşfeden ilk matematikçi olmuştur. İslam mimarisinde duvarları, tavanları, yerleri ve kemerleri kaplayan karmaşık geometrik desenler kullanılmıştır.