Tolstoy'un gözünden sanat

◾ Sanat, yaşadığı bir duyguyu karşısındakilere geçirmek isteyen birinin bu duyguyu kendinde yeniden üretmesi ve belirli dış işaretlerle onu ifade etmesiyle başlar. Lev Tolstoy ◾ Güzellik, aykırılıkların uzlaşmasıdır. Lev Tolstoy ◾ En yüce sanat, hayatın sanatıdır. Lev Tolstoy ◾ Sözcüklerle aktarılan düşünceleri anlama ve kendi düşüncelerini başkalarına aktarabilme yeteneği olmasaydı insanın hayvandan farkı olmazdı. Lev Tolstoy ◾ Zira taklitler her zaman göz alıcı, gösterişli, gerçek sanat ise alçakgönüllü, gösterişsiz, yalındır. Lev Tolstoy ◾Bir sanat yapıtının değeri için onun gerçekliğini ölçüt alıyorsak, burada bir sanat yapıtından değil, sanat yapıtının taklidinden söz ediyoruz demektir. Lev Tolstoy ◾ Ölümün bile onu kurtaramayacağını düşündükçe kendini son derece bahtsız sayıyor, için için sinirleniyordu. Lev Tolstoy ◾ İki ayrı sanat ortaya çıktı: Halkın sanatı, efendilerin sanatı Lev Tolstoy ◾ Bir din okulunda, görevi insanlara din öğretmek olan birini yetiştirmek nasıl olanaksızsa, sanat okullarında sanatçı yetiştirmek de öyle olanaksızdır. Lev Tolstoy ◾ Varlıklı sınıfların yeni sanatının yansıttığı duygular arasına üçüncü bir duygu girdi: yaşamdan duyulan keder. Lev Tolstoy ◾ İnsanoğlunun, bunca güç, kaynak tüketen –sanat dışında– tek bir etkinlik alanı vardır ve o da savaştır. Lev Tolstoy ◾ Aramızda sanat diye adlandırdığımız şey uğruna özverilerde bulunmak, kurbanlar vermek şurada dursun, daha güzel bir yaşam sürmek isteyen herkes, var gücüyle bu sanatı yok etmek için çaba göstermelidir; çünkü o, insanlığın içini karartan, ona zarar veren kötülüklerin en acımasız olanıdır. Lev Tolstoy ◾ Gerçek bir sanatsal etki altında kalan kişiye, sanki bunu eskiden de biliyormuş gibi gelir; biliyormuş, ama anlatamıyormuş gibi. Lev Tolstoy ◾ Sanat üzerine dağ gibi kitaplar yazılmış olmasına karşın, bugüne dek sanatın doğru dürüst bir tanımı yapılamamıştır. Nedeni de, sanat kavramının temeline güzellik kavramının konulmuş olmasıdır. Lev Tolstoy ◾ 'Sanat,' der, 'işte tam da o belli belirsizin, hayal meyalin başladığı yerde başlar.' Lev Tolstoy ◾ Güzellik dünyada değil, güzel ruhta bulunur. Lev Tolstoy ◾ İçinde bulunduğumuz yanılgıları, yanlışları görmeli, inat edip ayak diremeksizin onlardan kurtulmanın yollarını aramalıyız. Lev Tolstoy ◾ Eleştirmenler her zaman sanata kapılma yetenekleri en az olan insanlardır. Lev Tolstoy ◾ Toplumumuzda temiz ve iyi olan her şey mahvoldu ve mahvolacak, çünkü ahlaksızlık batağına saplanmış, çıldırmış, korkunç bir toplum bu. Lev Tolstoy ◾ Sonuçta dünya kendi kendini yiyip, yutardı. Lev Tolstoy ◾ Tek bir insan bile çekilen acıları anlamış ve eğer bunu dile getirmişse, acıların kefareti ödenmiş demektir. Lev Tolstoy ◾ Güzel bize en çok haz veren şeydir; bize en çok hazzı ise, en kısa sürede kafamızda en çok düşünce yaratan şey verir. Lev Tolstoy ◾ Sanatçıların profesyonelliği, eleştiri ve sanat okulları, günümüzde insanların büyük çoğunluğunu gerçek sanattan habersiz bıraktığı gibi, sanat adına üretilmiş en bayağı ürünlerin, en kaba sanat taklitlerinin sanat olarak benimsemesine de yol açtı. Lev Tolstoy ◾ Bir şey göremedin, çünkü senin gözlerin bu gösterdiğimiz şeyi görmeye hazırlıklı değil. Lev Tolstoy ◾ Hayatın akışını durdurabilseydik, ne güzel olurdu… Ama hayat akıyor. Lev Tolstoy ◾ Müzik açısından her umudu tam bir hayal kırıklığı izliyor: İşte, diyorsunuz, en nihayet müzik gibi bir müzik, anlamlı bir ezgi başlıyor. Lev Tolstoy ◾ Eleştirmenler, akıllılar üzerine değerlendirmelerde bulunan ahmaklardır. Lev Tolstoy ◾ İlerlemenin iki ayağından biridir sanat. Lev Tolstoy ◾ Zevk, eğitilebilir bir şeydir. Lev Tolstoy ◾ Gerçek sanat yapıtının sanatçı yüreğinde gövermesi öyle sık rastlanan olaylardan değildir. Lev Tolstoy ◾İnsan her şeye alışabilir, en kötü şeye bile. Lev Tolstoy ◾ Çıkar düşünmeksizin aldığımız bir tür hazdır. Lev Tolstoy ◾ Halk sanatı, halktan bir kişinin çok güçlü bir duygunun etkisi altında kalarak bunu öbür insanlara da iletmek istemesiyle doğar. Lev Tolstoy ◾ Her büyük kentte müze, akademi, konservatuvar, tiyatro okulu, konser salonu, gösteri merkezi adı altında son derece büyük, göz alıcı binalar yapılıyor. Yüz binlerce işçi, zanaatçı: doğramacı, duvarcı, boyacı, marangoz, kaplamacı, kuyumcu, dökümcü, dizgici, terzi, berber… sanatın isterlerini yerine getirmek için ağır çalışma koşulları altında ömürlerini tüketiyor. İnsanoğlunun, bunca güç, kaynak tüketen –sanat dışında– tek bir etkinlik alanı vardır ve o da savaştır. Lev Tolstoy ◾ O savaşlar ki, toptan karşı çıkmamız, yadsımamız gerekirken, tam tersini yaparak onları gerekli, hatta zorunlu görüyor, dur durak bilmeksizin onlar için hazırlık yapıyoruz. Lev Tolstoy ◾ Sanatımsı ya da sanata benzer denilebilecek şeylerdi artık sanat diye ortada görülenler. Lev Tolstoy ◾ Toplumumuzda sanat diye adlandırılan şeyin insanlarımızın ileri gitmesine en ufak bir katkıda bulunmak şurada dursun, tam tersine, toplumsal hayatımızın iyileşmesinin karşısındaki en büyük engel olduğu görülmektedir. Lev Tolstoy ◾ Kitapların yazgıları, okurların anlayışlarına göredir. Lev Tolstoy