Tanpınar’ın en zorlanarak yazdığı kitap: Beş Şehir
Ahmet Hamdi Tanpınar, roman, şiir, öykü, deneme gibi edebiyatın hemen hemen bütün türleriyle eserler veren modern Türk edebiyatının kurucu isimlerinden biridir. Tanpınar, "mutlak kısırlıkla, mutlak yazmak hevesinin bir mahsulü" olarak tanımladığı Beş Şehir eserinde medeniyet arayışının izini, şehirlerin tarihinde ve bu tarihi oluşturan toplumsal bellekte sürer. Biz de Tanpınar'ın medeniyet tasavvurunun izini sürmek adına Beş Şehir eserini siz Fikriyat okurları için tahlil ettik.
Beş Şehir
1901 yılında İstanbul'da dünyaya gelen Tanpınar, hocası Yahya Kemal gibi şehirleri eserlerinde bir dekor hatta bir şahsiyet olarak kullanır. Tanpınar, eserlerini şehrin kendisine sunduğu güzelliklerle zenginleştirmiş, hem bir kaynak gibi yararlandığı hem de yeniden oluşturduğu bir mekan tasavvuruyla karşımıza çıkmıştır.
1941 yılı sonuna doğru Ülkü mecmuasında makale ve şiirler yayımlamaya başlayan Ahmet Hamdi Tanpınar'ın o yıl "Bursa'da Zaman ve Hulya Saatleri" adlı uzun yazısı yayımlanır. Bu yazı, şairin aynı yılın başlarında "Bursa'da Hulya Saatleri" adıyla çıkan, daha sonra geliştirilerek "Bursa'da Zaman" olarak şöhret kazanan şiiriyle tema ve doku bakımından bir iç içe oluş karakteri gösterir. Deneme tarzının bir örneği olan bu yazı Beş Şehir adlı kitabın da ilk nüvesini teşkil edecektir.