Peyami Safa'nın hafızalara kazınan 35 alıntısı

Kaderinin şoförü sensin. Emin ol. Onu dram istikametinde sürme. Biraz gül, yahu! Değmez vallahi bu dünya. Yalan bana suçların en ağırı gibi geliyor. Görülecek, işitilecek, tadılacak, okunacak, yazılacak, yapılacak o kadar çok şey birikiyor ki, bundan sonra hayatımın bütün bunlara yetişmeyeceğinden korkuyorum. İyiler kaybetmez, kaybedilir. Can sıkıntısı, asrın hastalığı. Ölüm bir eve girince sağ kalanları da biraz öldürüyor. İnsan pek ehemmiyetsiz şeylere mânâ verir. Yalana her şey isyan etmelidir. Eşya bile: Damlardan kiremitler uçmalıdır, camlar kırılmalıdır hatta yıldızlar düşüp gökyüzünde bin parçaya ayrılmalıdır. Unutmak için en iyi çare unutmaya çalışmak değil, çalışmamaktır. İnsan sevdiğinin en küçük kusurunu gözünde büyütür, bazen de en büyük kusurunu affeder. İnsan ölünceye kadar yaşar, fakat nasıl? Şüphenin verdiği nefret korkunçtur! Kitap okumak bir sanattır; belki de yazmak kadar güç bir sanat. Kendi kendimizi bile iyice tanımıyoruz. Bir tek cevabı saatlerce sürebilecek sorular soruyorlardı; hiçbirine cevap veremiyordum. Denizde, dalgalar arasında boğulacağını anladıktan sonra hiçbir hareket yapmayarak kendilerini suya salıverenler ve felâketi bir an evvel isteyenler gibi kendimi bırakmıştım. Kalbin tüm meseleleri yalnız kalpte halledilir. Çünkü bir hissin hakkından ancak başka bir his gelir. Istırabın derinlerine indikçe sevincimizi kaybetmek korkusu kalmadığı için yeni bir sevinç başlıyor: Istırabın ilacı ıstıraptır. İnsanların birbirlerini aldatmaları, ciğerlerimize dolup boşalan hava gibidir. Bunsuz hayat ve bunsuz cemiyet -hanımefendiler ve beyefendiler, af buyurunuz- olamaz. En çirkin merhamet, hedefini şaşırandır. Dünya tezatların ahengi üzerine kurulur. Kelebek en çok hangi çiçeğe konduğunu bilir mi? Kelebek için şu çiçek, bu çiçek yok, çiçekler var. Hayat, nasıl görürseniz odur. Hayattan aldığımız her zevki ona muadil bir ıstırapla ödediğimizi bildiğim için hiçbir şeyden yüzde yüz saadet ümit etmiyor ve yüzde yüz felaketten korkmuyordum. Ben zeki bir düşmanı, ahmak bir dosta tercih ederim. Mutlu ol, çünkü kimse senin üzgün olmanı umursamıyor. Kitap... Nasıl diyeyim... İçinde yaşadığımızev gibi olmalı, vatan gibi olmalı, ona alışmalıyız bağlanmalıyız, köşesini bucağını gayet iyi tanımalıyız her noktasına hatıralarımız karışmalı. Değil mi? Zavallı hançer, dedi, sen de, ben de bir kalbe giremedik. Arap harfi bilmeyen gençlik ne okuyacak? Benim cevabım şu: Kaç yaşında olursa olsun, Latin harflerinden başka, bir de hususi olarak Arap harflerinin elifbesini okuyacak. Tek çare bundan ibaret. Yunus Emre'nin dilini anlamayan Türk münevverlerinin kafasında hala Voltaire'nin Fransızcası saltanat sürüyor. Arap Harfi bilmeyen bir genç için Türk tarihinde ve Türk edebiyatında orta seviyeyi bulacak kadar derinleşmek imkânsız.