Dilimizin zenginliğini yansıtan 15 kelimenin kökeni

Bu kelime Arapça kökenlidir. Kelime özellikle Allah'ın yardımı olarak kullanılır. Üstünlük, başarı, zafer Allah'tandır. Allah'ın yardımı olmadan zafere ulaşamayacaklarını bildikleri için ecdadımız bu kelimeyi kullanırdı. Bu kelime Arapça kökenlidir. İki devlet veya devletler arasında yapılan savaş, harp anlamımda kullanılır. Muharebe harp kelimesinden türetilmiştir. Bu kelime Yunanca kökenlidir. Boş, asılsız, temelsiz söz, gerçek gibi göründüğü halde aslında esassız olan kıyas, gerçek süsü verilmiş yalan anlamındadır. Yunancadaki bilgili, bilgisi olan anlamına gelen 'sophistes'ten gelir. Fakat kelime zamanla anlam kaymasına uğradı. Bu kelime İtalyanca kökenlidir. Yürüyüş, yolculuk veya yorucu bir iş sırasında dinlenmek için verilen ara anlamındadır. İtalyancada 'salmak, hız kesmek' anlamındaki 'molar' fiilinden türemiştir. Osmanlı'da vasıtaların az olduğu, yüklerin şehir içinde genellikle hamallarla taşındığı zaman dilimine mola taşı denilen taşlar, hamalların can simidi gibiydi. Bu mola taşları, hamalların sırtarındaki yükü dayayarak dinlenmeleri için sokak kenarlarına konmuş yüksekçe taşlardı. Bu kelime Türkçe kökenlidir. 'Tuğrağ' kelimesinden gelir. Mâdenî paraların resimli tarafı, tuğra anlamında kullanılır. Kelime 'tuğra' olarak Arapça ve Farsçaya da geçmiş ve bu şekliyle Osmanlı Türkçesinde de kullanılmıştır. Bu kelime Farsça kökenlidir. Tuttuğu işten semere gören, feyizlenen, mesut anlamına gelir. Bu kelime Arapça kökenlidir. Tuttuğu işten semere gören, feyizlenen, mesut anlamına gelir. Arapça 'vehy' yani 'zayıf olmak' kökünden türemiştir. Farsça birleşik bir kelime olan naçiz, Farsça 'şey' anlamında 'çiz' kelimesi ile olumsuzluk manasındaki 'na' ekinin birleşmesinden ortaya çıkar. Mütevazılığı ifade eden bir kelimedir. 'Naçiz' adı anılmaya değmeyecek kadar ehemmiyetsiz, hiç hükmünde, değersiz, önemsiz anlamındadır. Arapça kökenli bu kelime bir ay adıdır. Arabi ayların Ramazan ile Zilkade arasında kalan ve ilk iç günü ramazan bayramı olan aydır. Arapça kökenli bu kelime yaz mevsimi anlamına gelir. Arapça kökenli bu kelime büyük terazi anlamındadır. Dilimizde ise 'ölçü, kriter' anlamında kullanılır. Bu kelime Arapça kökenli bir kelimedir. 'Left' kökünden gelen bu kelime sağa veya sola çevirmek anlamındadır. Bir kimseye gönlünü alacak, kalbini muhabbete çeviredek şekilde davranma, hatrını sorma gibi manalara gelir. Bu kelime Arapça kökenli bir kelimedir. 'Arttırmak, çoğalmak' manasındaki 'ziyade' kökünden türemiştir. Karşılıklı olarak arttırılmayı ifade eden bu kelime antika eşyaların satıldığı ortamlarda kullanılır. Bu kelimenin aslı Farsçadır. Ön anlamındaki 'piş' ile 'gir' kelimelerinden oluşur. 'Öne tutulan şey' manasındadır. Bu kelime Türkçeden Yunanca, Bulgarca, Sırpça ve Rumcaya da geçmiştir. Yemek yerken kullanılan, el kurulanan, büyük mendil biçiminde pamuk veya keten bez anlamındadır. Şehzade kelimesi, Farsça kökenlidir. 'Şah' ve 'zade' kelimelerinden oluşur. Padişahın oğlu, sultanın oğlu anlamındadır.

Dilimizin zenginliğini yansıtan 15 kelimenin kökeni

NUSRET