Arama
Bir İngiliz hakkâk ve fotoğrafçının gözünden İstanbul
1841 yılında İstanbul'a gelen ve yıllarca İstanbul'da yaşayan, padişahların takdirine mazhar olan, gravürcü ve hakkâk olmasına rağmen amatör olarak fotoğrafçılıkla uğraşıp İstanbul'un köşesini bucağını dört başı mamur bir şekilde fotoğraflayan tarihin unuttuğu bir İngiliz…
İstanbul'da günlük yaşam ve şehir manzaralarıyla ilgili suluboya resimler de yapan Robertson'un fotoğrafçılığa nasıl başladığı ve teknik bilgiyi nereden öğrendiği henüz bilinmemekle birlikte, Bahattin Öztuncay'ın değerli araştırmalarına dayanarak, sanatçının fotoğraflarına dair pek çok bilgiye ulaşabilmekteyiz.
FOTOĞRAF ÇALIŞMALARINA AİT BİLİNEN EN ESKİ REFERANS
Robertson'ın İstanbul'daki fotoğraf çalışmalarına ait bilinen en eski referans, 4 Temmuz 1853 tarihlidir. VII. Carlisle Kontu George William Frederick Howard, Diary in Turkish and Greek Waters adlı eserinde, bu tarihte İstanbul'daki bazı mimari ve tarihi eserlerin fotoğrafını Robertson'dan satın aldığını anlatır. 1853 -1855 yılları arasında Illustrated London News'ta yayımlanan Kırım Savaşı ve İstanbul konulu birçok gravürün altyazısında James Robertson'un Fotoğraflarından ibaresi bulunmaktadır.
İlk İstanbul Fotoğrafları albümü, 1953 yılı Ekim ayında Londra'lı yayıncı Joseph Cundall tarafından piyasaya sürülmüştür. "Photographic Views of Constantinople" adlı albümün büyük ilgi topladığın bu gazeteden ve The Athenaeum dergisinden anlaşılmaktadır.
İngiltere Kraliyet Hazine Dairesi'nin harcama kayıtlarına göre, kraliyet ailesi koleksiyonlarına alınan ilk fotoğraflar, Prens Albert'in, Cundall'ın firmasından satın aldığı Robertson'a ait İstanbul fotoğraflarıdır.
Hangi yılda açıldığı tam olarak bilinememekle birlikte, Beyoğlu'nda Postacılar Sokağı köşesinde 293 numaralı adreste bir stüdyo açan Robertson, burayı 1867 Eylül ayına kadar işletir. İlk zamanlar nadir olarak portre çekilen bu stüdyoda, mimari eser ve manzara fotoğraflarının satışı yapılır.
James Robertson, 1855 yılında Beyoğlu Saint Helens Kilisesi'nde, Peralı Leonilda Maria Matilda Beato ile evlenir. Çiftin üç kız çocukları olur. Robertson'ın İstanbul'da ilk defa 1853–1855 yılları arasında kendi başına, 1856–1857 yılları arasında kayınbiraderi Felice Beato ile birlikte çalıştığı bilinmektedir. 1860'lı yıllarda ise Beyoğlu 293 numaralı yerdeki stüdyo genel olarak, fotoğraflar baskısının ve satışının yapıldığı bir yer olarak işletilmiştir.