Munchausen sendromu nedir?

Psikolojik bir rahatsızlık olan Munchausen sendromu, kişinin gerçek olmamasına rağmen ruhsal ya da fiziksel sorunu varmış gibi davrandığı bir çeşit yapay bozukluktur. Asıl amaçları doktor ve diğer görevlilerden ilgi görmek olan bu hastalar, taklit yaparak ya da kendilerini yaralayarak tedavi görmek istiyor. Birçok kez hastaneye yatan ve ameliyat olanların acı verici tedavi yöntemlerinden kaçınmadıkları hatta zevk aldıkları biliniyor. Karl Fredrich von Munchausen 18. yüzyılda yaşamış bir Alman baronuydu ve Rus ordusunda paralı süvari olarak çalıştırıyordu. Savaştan döndükten sonra insanlara kahramanlıklarıyla ilgili öyküler anlatmaya başladı. Öyküleri o kadar abartıldı ve yayıldı ki, sonunda yalan olduğu ortaya çıkınca yalancılığıyla ünlendi. Bu nedenle yalan hastalık öyküleri anlatanları tanımlayan sendroma ismi verildi. Munchausen Sendromu ilk kez 1951'de hastane hastane dolaşıp hastalık öyküleri uyduran ve kendilerine gereksiz yere cerrahi girişimler uygulanmasına razı bir grup hastayı belirtmek için Asher tarafından kullanılmıştır. Munchausen Sendromu'nun temel klinik özelliği, kişinin hasta rolünün benimsemesi, kendisinde bedensel veya psikolojik belirtilerin üretilmesi ya da taklit edilmesidir. Eğer yapay bozukluk kişiye bakım veren tarafından oluşturulmuşsa buna bakım verenin, burada bakım veren en sık rastlandığı gibi annedir, yapay bozukluğu denir. Bakım veren bakımını yaptığı kişide hastalık belirtileri ortaya çıkarmaktadır. Yapay bozukluğun geçerli sınıflandırma sistemindeki kriterleri şöyledir: Hastalık veya yaralanma ile ilgili psikolojik ya da fiziksel belirtiler uydurulmaktadır. Bu kişiler belli bir miktar tıp bilgisine sahip oldukları için kendilerine doktorları inandıracak kadar belirtileri yaratarak hastaneye başvururlar. Bu kişiler 'hastalık hastası' denilen vakalarla karıştırılmamalıdır. Çünkü Munchausen sendromuna sahip kişiler sağlıklı olduklarını bildikleri halde yalan söylerler. Bu hastalar en zeki gözlemcileri bile aldatabilecek psikiyatrik sorunları olan kişilerdir. Boğazlarını keskin bir aletle yaralayıp kanı yutabilir ve kan kusabilirler. Munchausen Sendromlu hastalar değişik biçimlerde hekimlerin karşısına çıkabilirler. Büyük miktarda havuç yiyerek karotenemi adıyla bilinen erinin en dış katmanında birikerek, özellikle avuç içleri, ayak tabanları, dizler ve burun çevresindeki derinin sarı ya da turuncu bir renge dönüşmesine neden olabilir. HIV enfeksiyonu ya da AIDS'i taklit edebilecekleri gibi ölüm ya da intihar da dahil ciddi sorunlara yol açabilir. Şaşırtıcı sayıda hastaneye gittiği ve sağlık çalışanını aldattığı görülür. Hemen her zaman doktorlar ve hemşirelerle şiddetli tartışmalardan sonra kendi kendine ayrılır. Çocukken istismara uğramış ya da ihmal edilmiş, Hasta bir süre sonra hastane ve doktor değiştirdiği için teşhis edilmesi zor olan bu sendroma sahip kişiler, ancak gerçekten ağır bir hastalığa yakalanır, psikolojik tedavi görür veya hayatta gerçek bir motive kaynağı bulursa tedavileri mümkün olabilir. Teşhis ve tedavi zordur çünkü hasta bir süre sonra doktor ya da hastane değiştirebilir. Son derece ikna edici olan bu kişiler, hastalıkları çok iyi taklit ettikleri için genelde fark edilmezler. Kişi bir başkasında aynı belirtileri yaratır ya da uydurursa, buna Munchausen by Proxy sendromu denir. Sendromun bu gelişmiş versiyonu genellikle bu ebeveynin çocuğa uyguladığı şiddetle sonuçlanır. Bakım verenin yapay bozukluğuna sahip kişiler 'hasta' bir bebeğin üzerinden hekim, ebeveyn veya eş ilgisini devam ettirmeye yönelik yoğun ihtiyaçlarını giderir. Bir yandan çok iyi ve hayran olunan ilgili bir bakıcı, diğer yandan güçlü biri gibi görünmektedirler. Sıklıkla zeki ve sağlıkla ilgili bilgisi bulunan, sevimli, işbirliğine yatkın, iyi tıbbi bakımdan dolayı minnettar ve hastane çevresini süsleyen biri olarak tanınırlar. Aslında çocuğa düşkünlükleri gerçek olmadığı gibi bu anneler için çocuklarının fazla bir önemi de yoktur. Çoğunda narsistik bozukluklar vardır ve 'sahtekârlar'la psikopat kişilikli insanlarda gözlenen özellikler bakım verenin yapay bozukluğunda görülür. Bir ebeveyn veya ebeveyn yerine hareket eden (bakım veren) birisi tarafından bir çocukta taklit edilen veya oluşturulan bir rahatsızlık söz konusudur. Sıklıkla birçok prosedürle sonlanacak şekilde, çocuk genellikle devamlı olarak tıbbi değerlendirme ve bakım için sağlık kuruluşlarına götürülür. Çocuğun rahatsızlığının kaynağı ile ilgili bakım veren bilgisi olduğunu reddeder. Çocuk bakım verenden ayrıldığında hastalık belirtileri hafifler.

Munchausen sendromu nedir?

MUNCHAUSEN SENDROMU NEDİR?