Abdullah Bin Mesud

Abdullah bin Mesud'un dine girişini, koyun sürülerini otlattığı bir sırada Hz. Peygamber (SAV) ile  aralarında geçen olağanüstü bir hadiseye bağlayan haberler yanında, Peygamber'in Erkam'ın evine yerleşmesinden veya Hz. Ömer'in (RA) İslam'a girmesinden önce Müslüman olduğuna dair rivayetler de vardır.

Abdullah'ın annesi Ümmü Abd bint Abdüved ve kardeşi Ukbe de ilk Müslümanlardandır.

Medine'de 60 yaşını geçmiş olarak vefat eder. Cenaze namazı Hz. Osman (RA) veya Ammâr tarafından kıldırılır ve Bakî Mezarlığı'na defnedilir.

Kaynaklar Abdullah bin Mesud'un Hz. Peygamber (SAV) zamanındaki bütün savaşlara katıldığını bildirir.

Bedir'de savaştan bir önceki gece keşif kolunda görev almıştır ve savaş sırasında yaralı olarak bulduğu Ebû Cehil'i öldürmüştür. Hz. Peygamber, ümmetin Firavun'u diye vasıflandırdığı Ebû Cehil'in öldürülmesinden dolayı Allah'a hamdederek Abdullah'ı övmüş ve Ebû Cehil'in kılıcını ona vermiştir.

Abdullah, Uhud Gazvesi'nde bir ara ortaya çıkan panik sırasında Peygamber'in yanından ayrılmayan birkaç kişiden biridir.

İbn Mesud, Hz. Ömer (RA) tarafından Kûfe kadılığı ve beytülmâl idaresi ile görevlendirildi. Resmî vazifesi yanında ilmî faaliyeti ve yetiştirdiği talebeler vasıtasıyla Kûfe'de tefsir ve fıkıh mekteplerinin de temellerini atmıştır.

Abdullah bin Mesud, daha sonra Hz. Osman (RA) tarafından Medine'ye çağrılır. Fakat İbn Mesud, halifenin Ebû Zerr'i Rebeze'ye mecburi ikamete göndermesi ve resmî Mushaf'a muhalif olur endişesiyle bazı şahısların elinde bulunan Mushaflar'ın yakılmasını emretmesi gibi sebeplerle halifeye kırgındır. Kûfeliler onu koruyacaklarını vaad ederek ayrılmamasını istedikleri halde, ortaya çıkacak fitnelerin kendisi yüzünden başlamasını arzu etmediğini belirterek Hz. Osman'ın (RA) emrine uyarak Medine'ye döner.

Kaynakların belirttiğine göre Abdullah bin Mesud kısa boylu, zayıf ve esmer bir kimse idi. Son derece mütevazı bir kişiliğe sahipti. Saçlarını uzatır, temiz ve güzel giyinmeyi severdi.

Süründüğü güzel kokularla karanlık gecede bile tanınırdı. Reyta ve Zeyneb adlarında iki hanımı, Abdurrahman, Utbe ve Ebû Ubeyde adlarında üç oğlunun olduğu bilinir.

Daha çocuk sahibi olmadan Hz. Peygamber (SAV) kendisine Ebû Abdurrahman künyesini vermiş ve oğlu olduğunda adını Abdurrahman koymuştur.

Abdullah bin Mesud'un hizmetlerini ve büyüklüğünü, onun siyasî ve idarî alandaki faaliyetinden çok, İslami ilimlerin kuruluşundaki öncülüğünde aramak gerekir.