Sizlere "Çok Acayip Bilgiler" köşemizden kuklalar ile geldik! Kuklaları bilmeyenimiz yoktur, öyle değil mi? Çeşitleri bol olan, çook eski tarihimizden beri kullanılan ve gösterileri hâlâ büyük ilgi ile izlenen seyirlik oyunu olan kuklalarımızı öğrenmeye hazır mısınız?
Evveet miii?🥳😀
Arkadaşlar, mısır denilince aklınıza hemen koçan mısır gelmemeli! Çünkü dünya tarihinde bilinen ilk olarak kullanılan kukla örneği, piramitler ülkesi Mısır'da bulunmuştur. Vee topraklarımıza, Anadolu'ya Orta Asya'dan getirilmiştir.
Unutmayalım ki tarihimizde büyük bir yere sahip kukla gösterileri denilince ilk akla gelen "Karagöz ve Hacivat'tır."
Bu oyun halkın gönlüne o kadar yerleşmiştir ki, günümüzde de sık sık seyredilir.Karşılıklı konuşmaya dayanan, tasvirlerle perde arkasında oynatılan oyunumuzdur.
Bu arada 'Karagöz' oynatıcısına, hayalbaz ve kurgusal da denir. Karagöz ve Hacivat karakterlerinin gerçekten yaşayıp yaşamamış oldukları da bilinmiyor arkadaşlar.
Karagöz ve Hacivat; mimiklerini, konuşmalarını bizlere baş hareketleriyle anlatır ve belli bir senaryoya bağlı kalmadan oynarlar. Şunu da atlamamalıyız. Bu oyunda müzik de çok önemli bir rol oynar.
Karagöz ve Hacivat yalnız Türkiye'de değil! Türkiye dışında da birçok İslâm ülkesinde, ayrıca Balkanlar'da çok önemli bir kültür mirasıdır.
'Kukla' veya 'Geleneksel Türk Tiyatrosu' denilince sadece aklımıza Karagöz ve Hacivat gelmemeli tabii. Ortaoyunu, meddah ve köy seyirlik oyunlarını unutmamak lazım arkadaşlar.
Eee, kuklalar ve kukla gösterileri diyoruz madem; bu gösterilerin nerede yapıldığına da bakalım:
Kuklalar için özel oluşturulmuş sahneler vardır ve sahneler kukla gösterilerimizin senaryosuna ve temasına göre dekore edilir.
Eveet, sahneleri anlattık. Biraz da kuklacılardan bahsedelim. Evet evet, kukla canlandıran kişilere "kuklacı" denir.
Kukla karakterleri, her uzvu hareket edebilen birer oyuncak bebeğe benzer. Ama yalnızca benzer, oyuncak değillerdir!
Kuklalar küçültülmüş insan veya hayvan figürleridir.
El Kukla:
Çorap Kukla:
İp Kukla:
Parmak Kukla:
Eklemleri Hareket Eden Kukla:
Bunlar dışında 'Avuç İçi Kukla', 'Yüzük Kukla', 'Çomak Kukla', 'Tahta Kaşık Kukla', 'Gölge Kukla' ve 'Eldiven Kukla' olarak çook çeşitleri vardır.
Bu arada kuklalar;
Kumaştan, alçıdan, tahtadan, kaşıktan, kâğıttan, kartondan vb. malzemelerden yapılabilir.
Arkadaşlar! Unutmayalım, kuklaları canlandırırken istediğimiz duyguları kullanabiliriz.
Evvet, kuklaları daha yakından tanıdığına göre "kuklacı" olma sırası sende!
Öznur Rahmet 🖋
