Arama

Prof. Dr. Sefa Saygılı
Haziran 20, 2018
Sofralarımızın temel unsuru: Maydanoz

Sindirimi kolaylaştırır, böbrek taşlarını düşürür. Vitamin ve mineraller açısından zengin bir sebzedir.

Maydanoz iki yıllık bir bitkidir. Ekilen maydanoz, 15-20 cm boyuna erişince kesilir. Yıl içinde 5-6 kesim yapılabilir. Toplanması yıl boyunca sürer. Köke yakın olarak kesilen yapraklar yemek için toplanıyorsa, taze olarak hemen tüketilir. Bu kesme işlemi budama gibi etki yapar ve yapraklar kesildikçe daha çok yaprak verir, bu şekilde bitki gittikçe kuvvetlenir. İnce kıyılan yapraklar, bütün yemeklere ve salatalara girebilir.

Maydanoz sulak ve gübreli toprakları sever. Her yerde yetiştirilebilir. Tadı ve kokusu hoştur, özellikle yemek ve salataları lezzet vermekte kullanılması bu yüzdendir. Sarma, dolma, köfte ve börekler maydanozsuz yapılmaz. Ayrıca salata, sos, pilav ve etli yemeklere verdiği lezzet şüphesiz çok belirgindir. Yoğun aroması ile leziz bir aromatik bitkidir.

Maydanoz, sabah kahvaltısı ve yemeklerin yanında da yenir. Maydanozun özel tadı ve kokusu bileşiminde bulunan esanslar ve flavon glikozidinden ileri gelir.

Maydanoz, halk arasında mide bulantısını giderici, böbrek taşlarını düşürücü, kansızlıkta, halsizlikte, bağırsakların çalışmasında, diş etleri kanamasının önlenmesinde, yaraların kapanmasında, romatizmada yararlı olarak bilinir.

Maydanoz C vitamini ve güçlendirici etkinlik yönünden çok zengin bir bitkidir. İştah açar, ter çıkartır, ateş düşürür. Kadınların düzensiz adet görmelerini yoluna sokar ve organizmayı zehirlerden arındırır. Bu yüzden maydanoz karaciğer hastalıklarına, sarılığa, egzamalara, selülite, romatizmaya, gut hastalığına ve idrar yolları taşlarına karşı tavsiye edilir.

Maydanoz, C vitamini, E vitamini, B grubu vitaminlerden folik asit, A vitamininin öncüsü karotenoidlerden çok zengindir. Taze yenen 8-10 dal (20 gram kadar) maydanoz, yetişkin insanın günlük C vitamini ihtiyacının yarısını karşılayabilir. Diş etlerinde, yaraların kapanmasında, kansızlık ve romatizmadaki olumlu etkileri A, C ve E vitaminleri ile folik asitten zengin olmasıyla açıklanabilir. Son yıllardaki çalışmalar C ve E vitaminleri ile karotenoidlerin damar sertliğine bağlı kalp hastalıkları ve kanserlerde koruyucu etki gösterdiğine işaret etmektedir. İdrar söktürücü etkisi birleşimindeki flavon glikozidinden dolayıdır. Böylelikle vücudu arındırır, detoks yapma işlevlerini daha iyi yerine getirir.

Maydanoz, demir, potasyum, magnezyum ve kalsiyum gibi minerallerden de zengindir. Bunun yanında sodyumu az içerir. Potasyum, magnezyum ve kalsiyum tansiyonun düzenlenmesinde yardımcıdır. Yüksek tansiyonlu olup, diyetlerinde tuz sınırlaması yapanlar yemeklerinde bol maydanoz koyduklarında tuz ekleme gereği azalır. Yine içerdiği K vitamini ile kemik sağlığımıza yardımcı olur. Maydanozu düzenli olarak yemekle vücudumuza yeterli miktarda K vitamini almış oluruz.

Yine kansızlık (anemi) ve beslenme yetersizliğine yararlı olur. Bağışıklık sistemini güçlendirir.

Bu sebze, mirisetin adı verilen özel bir flavonoid açısından zengindir. Kan şekerini düzenlemede yararlıdır. Buna ek olarak, insülin direncini de azaltır ve iltihap önleyici etkide bulunur. Kalp damar sağlığına katkısı olur. Kolesterolü düşürür.

Maydanozdan yeterince yararlanabilmek için kullanımına özen göstermek gerekir. Her şeyden önce iyi yıkanmalıdır. Çiğ yenilmesi durumunda, yıkandıktan sonra bir süre su içinde bekletmek doğru olur. Satın alınan maydanoz kâğıt havluya sarılıp naylon torba içine konarak buzdolabında saklanır. Kullanılacağında yıkanır, kullanılmayan kısım temiz bez veya kâğıt havlu üzerine konarak nemi giderildikten sonra cam kavanoz içinde birkaç gün buzdolabında bekletilebilir.

Kurutulmuş maydanozda C vitamininin çoğu kaybolur. Bunun yanında A vitamininin öncüsü karotenoidlerdeki kayıp % 30 civarındadır. Kurutma ile mineral değerlerinde kayıp olmaz. Yemeklerde kullanımı açısından kurutulmuş maydanoz kolaylık sağlar.

Kök ve yaprakları özellikle ödemlere, kan dolaşım bozukluklarına, sindirim güçlüklerine, solunum zorluklarına, deri hastalıklarına, kadınların akıntılarına ve sancılı adetlerine karşı etkilidir.

Maydanoz göz rahatsızlıkları, akne, cilt lekeleri, yara, bere, karaciğer ve dalak rahatsızlıkları, yüksek tansiyon için faydalıdır. Kan temizleyici, kuvvet verici, saçları canlandırıcıdır.

Salatalara, omletlere, çorbalara, köftelere bu şifalı bitkiyi bol bol koymalıdır. Böylelikle hem sindirimleri kolaylaşacak hem de iştahı açacaktır.

Prof. Dr. Sefa Saygılı

Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN