Arama
Libya’yı Haçlı işgalinden Osmanlılar kurtardı
Osmanlı Devleti, 1510'da İspanyollar tarafından işgal edilen Libya'yı onlarca yıl süren hazırlıklar yapıp, uzun mücadelelerden sonra 1551'de Haçlılar'dan kurtarmıştı.
İslamiyet'in ilk yıllarından itibaren Müslüman toprağı olan Libya bir ara Sicilya Normanları'nın idaresine girmişti. Ancak daha sonra Muvahhidin Devleti bölgeye hakim oldu. İlerleyen yıllarda Tunus'taki Hafsî yönetiminin eline geçti. Ancak 1492'de Endülüs'ün son kalıntısı olan Gırnata'nın düşmesinden sonra İspanyollar, Kuzey Afrika'yı işgale başladılar.
İspanyollar, 1505'te Cezayir'de Mersalkebîr, 1509'da Vehran (Oran), 1510'da Bicâye'yi işgal ettiler. Tahtını kaybetme korkusundan Tunus Sultanı İspanyollar'a tabi oldu. Oliveto Kontu Don Pedro Navarro komutasındaki İspanyollar, Bicâye'yi ele geçirdikten sonra takviye alıp, 1510 Haziran'ında Trablusgarb'ı, yani Libya'nın bugünkü başkentini işgal ettiler. Mahalli halktan 5 bin kişi şehid oldu, binlercesi de esir alındı. Avrupa'da büyük bir sevinç meydana getiren işgalden sonra İspanya, bölgenin yönetimini 1511'de kendisine bağlı Sicilya Kral naibliğine bıraktı. Şehre Hristiyanlar yerleştirildi. Sen Jan (Rodos) Şövalyeleri, 1522'de adanın Kanunî'nin fethi üzerine Akdeniz'de değişik yerlere yerleşmişlerdi. İspanyollar, Sen Jan Şövalyeleri'ne 1530'da Malta ile birlikte Trablus'u verdiler. Libya'nın fethi hakkında Ahmet Kavas ve Abdullah Erdem Taş'ın çalışmalarında teferruatlı bilgi vardır.
İspanyol işgaline uğrayan Trablusgarblı Müslümanlar, şehrin 40 km doğusundaki Tacura Kalesi'ne sığınarak Haçlılar'la mücadeleye girişmişlerdi. Libyalı Müslümanlar, Kanunî'den yardım istemek için bir gemiyle 1519'da İstanbul'a geldiler. Ancak rivayete göre İstanbul'a gelince dillerini bilen kimseyi bulamadıklarından dertlerini anlatamadılar.
O sırada sarayda ağa olarak görev yapan Hadım Murad Ağa, sahilde dertlerini anlatmaya çalışan Libyalılar'ı gördü. Kendisi o bölgenin dilini bildiği için yardım istemeye gelenleri Osmanlı yönetimiyle görüştürdü. Osmanlı yönetimi, bir süre sonra Hadım Murad Ağa'yı bir filo ve 6 bin askerle Tacura'ya gönderdi.
Murad Ağa, Tacura'ya yerleşerek bölgenin işgalden kurtulması için mücadeleye başladı. Bölgedeki aşiretlerle arasını iyi tutup, hakimiyet alanını genişletti. İmar faaliyetlerinde bulundu. Tacura'da bir cami ve medrese yaptı. Tacura'da yaptırdığı cami herhangi bir İspanyol saldırısına karşı kale gibi yapılmıştı. İçinde su kuyusu bile vardı. Hadım Murad Ağa, Trablusgarb yolunda su kuyuları da açtırdı. Kendisi Trablusgarb'ı kuşattıysa da kalenin sağlam tahkimatından dolayı başarılı olamadı. Hadım Murad Ağa, Tacura'da faaliyet gösterdiği sürede Osmanlı yönetimini ve Barbaros'u Libya'nın fethi için teşvik etti.
Tacura'da Murad Ağa Camii
Osmanlı yönetimi Barbaros Hayreddin Paşa'nın Osmanlı hizmetine girmesinden sonra Kuzey Afrika'da faaliyet gösteren deniz gazilerinin desteğiyle Afrika'da hakimiyet kurmaya başlamıştı. Ancak Barbaros'un ölümünden sonra Osmanlı yönetimiyle deniz gazilerinin arasındaki ilişki zaman zaman kesildi.
Osmanlı yönetimi kendi başlarına buyruk hareket etmelerinden ve devlet adamlarının kıskançlıklarından dolayı Kuzey Afrika'daki Türk deniz gazilerini üst düzey görevlere getirmekten kaçınıyordu.