İslam'ın ilk komutanı: Abdullah bin Cahş

Abdullah bin Cahş Peygamberimizin halasının oğludur. Aynı zamanda kayınbiraderidir. Nebi (sav) Erkam bin Erkam'ın evinde İslam davetine başlamadan önce Müslüman oldu. Müşriklerin eziyetinden dolayı Habeşistan'a hicret etti. Künyesi Ebu Muhammed Abdullah bin Cahş bin Riab şeklindedir. (x) Hz. Ömer kimdir? Hz. Ömer nasıl Müslüman oldu? Nebi (sav) ashabına Medine'ye hicret etmelerini emrettiğinde Abdullah buna ilk icabet edenlerdendi. Allah'ın dinini yaşamak onun için çok önemliydi. Bu yüzden Medine'ye hicret eden ikinci kişi o oldu. Bu konuda Mekkeli Müslümanlar için öncü oldu. Onları da hicrete teşvik etmiş oldu. (x) Peygamberimiz ve ashabından cömertliğe dair örnekler Abdulllah bin Cahş Medine'ye hicret ederken yolda şu şiiri okuyordu: Ahmet'in annesi, benim Allah'ın himayesinde gideceğimi anladığı zaman, Eğer mutlaka hicret edeceksen, bir başka yere git, Yesrib'e gitme, dedi. Bense ona: Bugün niyetimiz Yesrib'edir. Allah'ın dediği olur. Kul, bineğine binmiştir. Allah'a ve Resulü'ne yönelirse asla zarar etmez. Nice samimi dostlardan ayrıldık. Yol gösterenlerden birisi de, gözyaşları döküp ağıt yakıyor. Görüyorsun ki, zulüm bizi memleketimizden uzaklaştırıyor. Bizse güzel şeyler arıyoruz. Ganm sülalesini her şey kendilerine ayan beyan olduğu zaman canlarını ve hakikati korumaya davet ettim. Onlarsa kendilerini hakikat ve kurtuluşa davet edenin çağrısına, Allah'a hamd ederek koşup toplandılar. (x) Sahabelerin cesareti ve kahramanlıkları Müslümanlar Medine'ye hicret ettikten sonra Nebi (sav) onları cihada hazırlıklı olsun diye göreve göndermek istiyordu. Bu sebeple Müslümanlar arasından sekiz kişilik bir seriyye kurdu. Seriyye komutanı olarak Abdullah bin Cahş'ı belirledi. Abdullah bu görevle İslam tarihindeki ilk askeri emir olarak kayıtlara geçti. Sekiz kişilik birlikte İslam için ilk kan döken sahabi Sad bin Ebu Vakkas da vardı. (x) Sa'd bin Ebu Vakkas kimdir? Hz. Muhammed, (sav) kurduğu seriyye yola çıkarken Abdullah bin Cahş'a bir mektup verdi ve şöyle dedi: 'Yola çıktıktan sonra iki gün boyunca ilerleyin. Sonra bulunduğun yerde mektubu aç ve ne emir ver vermişsem onu yerine getir. Yanında bulunan kişileri de seninle birlikte gelmeye zorlama!' (x) Müminlerin emiri Hz. Ömer'den öğütler Abdullah bin Cahş, Peygamberimizin (sav) emrettiği gibi iki gün boyunca arkadaşlarıyla yol aldı. Daha sonra mektubu açtı ve okudu. Mektupta şunlar yazılıydı: 'Git ve Nahle bölgesinde konakla, Kureyş'e dair elde ettiğin bilgileri bize gönder.' Abdullah mektubu okuduktan sonra arkadaşlarına şöyle dedi: 'Kim şehit olmak istiyorsa benimle birlikte gelsin. İstemeyen geri dönebilir. Çünkü Nebi (sav) bana sizi zorlamamamı emretti.' Sonra Abdullah ve yanındakiler Nahle bölgesine doğru hareket etti. Bir grup Mekkeli müşrik ile karşılaştılar. Abdullah onları görünce saldırmak istedi. Arkadaşları aralarında onlara saldırıp mallarını ganimet olarak alıp almamayı tartıştı. Bazı sahabeler haram ayda olduklarını geri dönmeleri gerektiğini düşünüyordu. Abdullah bin Cahş ve diğer sahabiler ise onlara saldırmak isteğindeydi. Nitekim seriyyenin komutanı Abdullah olduğu için müşriklere saldırıldı. Malları ganimet olarak alındı. İki kişi de esir olarak yakalandı. Daha sonra Peygamberin (sav) yanına dönmek için Medine'ye doğru harekete geçtiler. Bütün bu olaylar yaşandığında Arapların yanında kutsal sayılan kan dökmenin yasak olduğu haram aylar daha bitmemişti. Peygamberimizin yanına geldiklerinde Nebi (sav) onlara şöyle dedi: 'Ben size haram ayda kan dökme emri vermedim.' Kervan ve getirilen esirlere dokunmadı. Nebi'nin azarı karşısında Abdullah bin Cahş ve diğer sahabiler çok korktular. Peygamberin emri olmadan bir işe kalkıştıları için helak olacaklarına dair endişeye kapıldılar. Haram aylar İslamiyet'ten önce de Araplar arasında kutsal sayılan aylardı. Bu aylar girdiğinde genelde birbiriyle savaş halinde olan Arap kabileleri barış yapar ve kan dökmezlerdi. Kendi adamlarının Müslümanlar tarafından haram aylarda öldürüldüğünü öğrenen Mekkeli müşrikler çok büyük bir propagandaya başladı. Arap kabileleri arasında şu söylemlerde bulundular: 'Muhammed haram aylarda kan döktü, esir ve ganimet aldı. Bizim İbrahim'in dinini bozduğumuzu şirk üzere olduğumuzu söylüyor sonra da İbrahim'in dininin kutsallarını çiğniyor.' Mekkeli müşriklerin yaptığı bu propaganda Arapların yanında haklı bulundu. Kureyş'in bu propagandası karşısında Peygamberimiz (sav) ve ashabı çok üzüldü. Bu konuda Kureyş'e cevap olarak Bakara suresindeki şu ayetler nazil oldu: 'Sana haram ayda savaşı soruyorlar. De ki: Ayda savaşmak büyük günahtır. İnsanları Allah2ın yolundan alıkoymak, Allah'ı inkar etmek Müslümanları Mescid-i Haram'a sokmamak, onları Mekke'den çıkarmak, Allah'ın yanında daha büyük günahtır. Fitne çıkarmak haram ayda savaşmaktan daha büyük günahtır.' (Bakara suresi 217. ayet) Bu ayetler inince Nebi (sav) ve ashabı çok sevindi. Kureyş'e verilecek cevapta belli olmuş oldu. Daha sonra Peygamberimiz (sav) kervanı alıkoydu, esirleri ise bıraktı. (x) Peygamberimiz ve ashabından cömertliğe dair örnekler Uhud Savaşı'nda 70 kişi şehit olmuştu. Abdullah bin Cahş da bu savaşta şehit olanlardan biriydi. Okçuların Nebi'nin belirlediği görev yerini terk etmesinden sonra Müslümanların şehit sayısı arttı. Fakat Abdullah bin Cahş onlardan değildi. O savaş başlamadan önce şehadeti istiyordu. Abdullah bin Cahş, Sad bin Ebu Vakkas'a Uhud Savaşı başlamadan önce geldi ve şöyle dedi: 'Gel şu köşede beraber dua edelim.' Sonra Sad ile birlikte bir köşeye çekilip dua etmeye başladılar. Sad, Allah'a şöyle dua etti: 'Ey Rabbim! Düşmanla savaşa başladığımda, karşıma güçlü kuvvetli birini çıkar. Çarpışalım, onu yenip ganimetini alayım.' Abdullah, Sad'ın duasına 'Amin!' dedi. Sonra kendisi şöyle dua etmeye başladı: Allah'ım, beni güçlü kuvvetli, iyi dövüşen bir adamla karşılaştır. Senin yolunda onunla dövüşeyim. Sonra o beni dövüşte yensin. Boynumu, burnumu ve kulaklarımı kessin. Senin huzuruna çıktığım zaman Sen bana 'Burnun ve kulağına ne oldu?' diye sorduğunda: 'Senin ve Resulünün yolunda kesildi, diyeyim.' Sen de bana de ki: 'Evet doğru söyledin.' İkisi de bu duaya amin dediler. (x) Kur'an-ı Kerim'den ayetlerle meleklerin görevleri Uhud günü savaşın sonlarına doğru Abdullah bin Cahş'ın duası Allah tarafından kabul edilmişti. Kulakları ve burnu kesilerek şehit edildi. Bu olayı oğluna anlatan Sad Bin Ebu Vakkas şöyle diyordu: 'Yavrum, Abdullah bin Cahş'ın duası benimkinden daha hayırlı çıktı. Allah onun duasını kabul etti. Akşam onu gördüm. Burnu ve kulağı bir ipte sallanıyordu.' Abdullah şehit olduğunda kırk yaşındaydı.

AKADEMİK

İLAHİYAT

Kur'an

TARİH

EDEBİYAT

SİNEMA

MÜZİK

EĞİTİM

FELSEFE

SOSYOLOJİ

PSİKOLOJİ

GALERİ

LİSTELER

FİKRİYAT TV

ESMA-İ HÜSNA

İSLAM

MÜZİK

FİKRİYAT AKADEMİ

İslam'ın ilk komutanı: Abdullah bin Cahş

Öncü sahabelerden Abdullah bin Cahş, İslam tarihinde kurulan ilk seriyyenin komutanıydı. Allah'ın rızasını kazanmak için hep en önde koşan kişi oldu. Uhud Savaşı'nda şehit olmak için ettiği duayı yüce Allah kabul etti. Sizler için Abdullah bin Cahş'ın hayatını derledik.

ABDULLAH BİN CAHŞ KİMDİR?