Sadece halktan bir kadındı…
Tunus'ta Abbasi halifeliği döneminde dünyaya gelen Fatima el-Fihri, ezberleri bozarak, El-Karaouine Üniversitesini kurdu. Ailesinden kalan mirası, Fas'taki insanların hayrına kullanarak bir ilim merkezi olarak kullandı. Bu kurum ABD'deki Harvard, İngiltere'deki Oxford, Mısır'daki El Ezher, üniversitelerinden de önce 859 yılında kuruldu ve günümüzde kadar geldi.
Bu lisans merkezi, UNESCO tarafından dünyadaki ilk sürekli ve en eski üniversite olarak kabul ediliyor. Bu kurum Müslüman dünyanın önde gelen manevi ve ilim merkezi olarak kabul ediliyor. Fatima bu üniversiteye bir kompleks olarak El-Karaouine Camii'ni kurdu. Aynı zamanda bu cami Kuzey Afrika'nın en büyük camisi unvanına sahiptir.
İLK ŞART "KUR'AN-I KERİM HAFIZI OLMAK"
Üniversiteye kayıt olabilmek için mutlaka Kur'an-ı Kerim hafızı olmak gerektiğini ve ilaveten Arap Dili ve İslami ilimleri içeren eski metinlere iyi derecede vakıf olmak gerekiyor.
GELENEKSEL EĞİTİM SİSTEMİ
Lisans eğitimi, 20 kişilik sınıflarda ve halka açık bir şekilde veriliyordu. Yüksekçe bir kürsünün üzerine çıkan hoca, İslam hukukundan, gramer, tıp, matematik, astronomi, kimya, tarih ve yabancı dile kadar geniş bir yelpazede eğitim veriyordu. Burada birçok âlim, tarihe geçecek eserlerini yazdılar ve bunları kütüphanede bıraktılar. Bunlar arasında en meşhuru İbn-i Haldun'un Mukaddimesidir.
HER GÜN İBADET ETTİ
Fatima el-Fihri, üniversitenin inşasından bitimine kadar her gün, yürekten bağlılık ile ibadet etti. Üniversitenin günümüze kadar ulaşmasında, Fatima el-Fihrin'in Rabb'ine yönelişinin etkisi büyüktür.
ÖNEMLİ MEZUNLAR
Bu ilim merkezinden, birçok âlim mezun olmuştur. İbn-i Haldun, İbn-i Arabi, El İdrisi gibi ünlü isimler burada eğitim görmüştür. Bu lisans merkezi, yalnız Müslümanlar için değil, Hıristiyan ve Yahudi gençler de burada eğitim görebiliyordu. Yahudi felsefeci İbn-i Meymun, Avrupalı gezgin Leo Africanus, Papa II. Silvester gibi ünlü isimler de bu kurumda eğitim almışlardır. "O" rakamı bu üniversitede eğitim alan Hıristiyan gençler tarafından Avrupa'ya götürülmüş ve öğretilmiştir.
İslamiyet öğrenmeye ve ilim ve eserlerine oldukça önem verir.
Rasulullah (s.a.v) bir hadisinde: İlim öğrenmek kadın, erkek her Müslümana farzdır." "Ya öğreten ya öğrenen ya dinleyen ya da ilmi seven ol. Fakat sakın beşincisi olma; (bunların dışında kalırsan) helâk olursun." diye buyurur.
EN ESKİ KÜTÜPHANE: AL-QARAWİYYİN KÜTÜPHANESİ
İnşa edildiği günden bu yana, aynı zamanda dünyanın en eski ve güncel kütüphanesine de sahiptir. Kütüphane Avrupa, Orta Doğu ve Afrika'daki âlimler arasında bir köprü görevi görürdü. Ayrıca bu kütüphane ilk açıldığında Müslümanlar ve gayrimüslimler arasında bir köprü kuruyordu.Kütüphanenin, en ünlü eseri İbn-i Haldun'un Mukaddime'sinin orijinal bir kopyasının ve 9. yüzyıldan kalma küfi yazısıyla kaleme alınmış bir Kuran'ın da bulunduğu 4,000 yazmalık nadide koleksiyonu artık modern güvenlik sistemleriyle donatılmış, özel odalarda muhafaza ediliyor.
El Karaviyyun Üniversitesinin, İslam ilimlerinin, bilimin ve diğer akademik alanların gelişmesindeki katkısı hiç şüphesiz çok büyüktür. İşte bu Fatıma El fihri'nin asıl hayalinin sonucudur. Ve hayalini kurduğu insanlığa faydalı olma isteği gerçekleşmiştir.
