Matrakçı Nasuh'un şair, hattat ve nakkaş yönlerini anlatan "16. Yüzyıl Dahisi Matrakçı Nasuh" sergisi, 22 Kasım'da Macaristan'da sanatseverlerle buluşacak.
Cumhurbaşkanlığının himayesinde, İstanbul Kültürlerarası Sanat Diyalogları Derneğince (İKASD) düzenlenecek sergi, Saraybosna, Belgrad, G20 Antalya Zirvesi, İstanbul, Viyana, Tokyo ve Paris, Roma ve Washington'un ardından son durağı Budapeşte'de sanatseverlerle buluşacak.
Yaşadığı dönemin dahilerinden olan Matrakçı Nasuh ve eserlerinin tanıtılacağı sergiye, Macaristan Ulusal Müzesi ev sahipliği yapacak. Programda ayrıca, Matrakçı Nasuh'un minyatürlerinin yanı sıra "Matraki Bir Osmanlı Yıldızı" belgeselinin gösterimi de yapılacak.
Küratörlüğünü Beste Gürsu'nun yaptığı, çini sanatçısı Sevim Ersoy'un liderliğinde hazırlanan sergide, Enderun mektebinde yetişmiş, matematikten silahşorluğa, edebiyattan felsefeye, tarihten resme, hat ve minyatüre kadar birçok meziyete sahip Matrakçı Nasuh'un çalışmalarından hareketle hazırlanmış harita seçkileri, çini ve minyatür çalışmalarından oluşan 41 eser yer alacak.
Başbakanlık Tanıtma Fonu, Dışişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, UNESCO Türkiye Milli Komitesi, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, Türk Hava Yolları (THY), PTT AŞ, Daily Sabah, A Haber, Sabah, Art and Life Production, İnsan ve Sanat, CC Tercüme ve Global İletişim ortağı Anadolu Ajansı ile 3 kıta, 10 şehirde gerçekleştirilen proje, 22 Kasım-28 Aralık 2017 tarihlerinde son durağı Budapeşte'de Macaristan Ulusal Müzesi'nde sergilenecek.
MATRAKÇI NASUH KİMDİR?
Minyatür sanatçısı, hattat, tarihçi, matematikçi Matrakçı Nasuh'un 1480'de Saraybosna'da doğduğu ve Sultan II. Bayezid döneminin (1481-1512) sonlarına doğru Enderun'da öğrenim gördükten sonra öğrenci yetiştirmeye başladığı biliniyor.
Ünlü bir hattat olan Matrakçı Nasuh, divani ve nesih yazı stillerinde değişiklikler yaptı. Sopalarla oynanan ve bir tür savaş oyunu olan "matrak" adlı sporda ustalığından dolayı "matrakçı" lakabıyla anılan Nasuh'un, minyatür-harita karışımı kendine has bir üslubu bulunuyor.
Matrakçı Nasuh, ölümünün 450'nci yılı çerçevesinde 2013'te UNESCO tarafından anma ve kutlama yıl dönümleri listesi kapsamına alınmıştı.
7 MİNYATÜRÜ İLE DÜNYA TURU
"16. Yüzyıl Dâhisi" Matrakçı Nasuh'un tarihçilik ve silahşorluk gibi birçok meziyetinin yanında ressamlık ciheti de kültür tarihimizde ayrı bir ehemmiyete sahiptir. Onun minyatürleriyle Topkapı Sarayı'nın farklı bir çehresine şahitlik ederken Halep şehrini tüm ayrıntılarıyla müşahede imkânı buluruz. İşte geçmiş zamanların az bilinen seyyahı ve ressamı Matrakçı Nasuh'un 7 minyatürü ile dünya turu…
İSTOL-BELGRAD (MACARİSTAN)
Matrakçı Nasuh'un külliyatlı eseri Süleymannâme'nin 1542-43 yılları arasındaki bölümü Tarih-i Feth-i Şikloş, Estergon ve İstol-Belgrad ismini taşır. Eserde yer alan minyatürler arasında Osmanlıların "İstol-Belgrad" dedikleri, bugün Macaristan'daki Stuhlweissenburg şehri de yer alıyor.
İSTANBUL (TÜRKİYE)
Matrakçı Nasuh'un Anadolu, Irak ve İran'da bulunan şehirleri ve güzergâhını tasvir ettiği Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn adlı eserinin ilk tasvirinde tafsilatlı bir İstanbul minyatürü yer almaktadır. İki sayfalı bu minyatürde sağda tam sayfa sur içi İstanbul'u tasvir edilirken sol tarafta Galata ve Haliç görülüyor. İstanbul'un surları ve kapıları ile Topkapı Sarayı, Ayasofya, Sultanahmet Meydanı, Kapalıçarşı İstanbul tasvirinde yer alan mekânlar arasında.
TEBRİZ (İRAN)
Kanuni Sultan Süleyman'ın Irak ve İran üzerine 1534'te yaptığı seferlerin bir durağı da Tebriz idi. Sefere katılan Matrakçı Nasuh Tebriz'i yuvarlak bir sur içinde tasvir etmişti. Ayrıca minyatürdeki hayvan tasvirleri dikkat çekicidir.
HALEP (SURİYE)
Suriye'nin içinde bulunduğu iç karışıklıklar sebebiyle günümüzde büyük zarar gören Halep Kalesi'nin ayrıntılı bir çizimine yer vermiş Matrakçı Nasuh. Tasvirde yer alan Halep'teki iç kale şehrin tam ortasına oturtulmuş ve etrafı bir hendekle çevrili olarak tasvir edilmiş. Kalenin estetik yuvarlak yapısının ön plana çıktığı minyatürde ayrıca tarihî Halep şehrini ayrıntılı temaşa etmek de mümkün.
CENOVA (İTALYA)
Nasuh, Barbaros Hayreddin Paşa'yla çıktıkları Fransa seferi sırasında yol üzerinde bulunan İtalyan şehirlerini resmetmeyi de ihmal etmemişti. Reggio (Rice) Kalesi'nin yanında Cenova gibi İtalya'nın mimarî ve sanat açısından büyük öneme sahip şehri Matrakçı'nın ellerinde yeniden şekillenmiştir.
MARSİLYA (FRANSA)
Matrakçı Nasuh, Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki donanmayla Fransa'ya yaptığı seferde yol boyunca yer alan liman şehirlerini de resmetmişti. Yolculuk sırasında başta Marsilya olmak üzere Nice, Toulon gibi Akdeniz limanlarının ayrıntılı tasvirleri yer almaktadır.
BAĞDAT (IRAK)
Tıpkı Halep gibi birçok yıkıma maruz kalan İslâm coğrafyasının kadim şehri Bağdat'ın 16 yüzyıldaki tasviri. Nasuh'un kendine has üslup ve renkleriyle resmettiği Bağdat minyatürü tarihî coğrafyamıza ışık tutacak ayrıntıları içinde saklıyor. (Yedikıta Dergisi)