Arama

Bir İngiliz hakkâk ve fotoğrafçının gözünden İstanbul

1841 yılında İstanbul'a gelen ve yıllarca İstanbul'da yaşayan, padişahların takdirine mazhar olan, gravürcü ve hakkâk olmasına rağmen amatör olarak fotoğrafçılıkla uğraşıp İstanbul'un köşesini bucağını dört başı mamur bir şekilde fotoğraflayan tarihin unuttuğu bir İngiliz…

Bir İngiliz hakkâk ve fotoğrafçının gözünden İstanbul

1813 yılında Londra'da dünyaya gelen İskoç asıllı James Robertson, 40 yıl Osmanlı Darphanesinde görev yapmış, aynı zamanda da çekmiş olduğu İstanbul manzaraları ve Kırım Savaşı fotoğraflarıyla, kendisine fotoğraf tarihimizde önemli bir yer edinmiştir.

Bir İngiliz hakkâk ve fotoğrafçının gözünden İstanbul

Osmanlı Darphanesi'nin yenilenmesi çerçevesinde, baş hakkâk ve modelci olarak 1841 yılında İstanbul'a gelen Robertson, zamanının en büyük gravür ustası olan William Wyon tarafından, İngiltere Kraliyet Darphanesi'nde yetiştirilmiştir. Osmanlı'dan 40 İngiliz sterlini maaş alarak memurluğa başlayan sanatçı tarafından hazırlanan model ve kalıplara dayanılarak üretilen ilk yeni altın paralar, 17 Ocak 1843 tarihinde basılır. Bu konudaki çalışmaları Sultan Abdülmecid tarafından taltif edilecek ve kendisine bir İftihar Nişanı verilecektir.

Bir İngiliz hakkâk ve fotoğrafçının gözünden İstanbul

İstanbul'da günlük yaşam ve şehir manzaralarıyla ilgili suluboya resimler de yapan Robertson'un fotoğrafçılığa nasıl başladığı ve teknik bilgiyi nereden öğrendiği henüz bilinmemekle birlikte, Bahattin Öztuncay'ın değerli araştırmalarına dayanarak, sanatçının fotoğraflarına dair pek çok bilgiye ulaşabilmekteyiz.

Bir İngiliz hakkâk ve fotoğrafçının gözünden İstanbul

FOTOĞRAF ÇALIŞMALARINA AİT BİLİNEN EN ESKİ REFERANS

Robertson'ın İstanbul'daki fotoğraf çalışmalarına ait bilinen en eski referans, 4 Temmuz 1853 tarihlidir. VII. Carlisle Kontu George William Frederick Howard, Diary in Turkish and Greek Waters adlı eserinde, bu tarihte İstanbul'daki bazı mimari ve tarihi eserlerin fotoğrafını Robertson'dan satın aldığını anlatır. 1853 -1855 yılları arasında Illustrated London News'ta yayımlanan Kırım Savaşı ve İstanbul konulu birçok gravürün altyazısında James Robertson'un Fotoğraflarından ibaresi bulunmaktadır.

Bir İngiliz hakkâk ve fotoğrafçının gözünden İstanbul

İlk İstanbul Fotoğrafları albümü, 1953 yılı Ekim ayında Londra'lı yayıncı Joseph Cundall tarafından piyasaya sürülmüştür. "Photographic Views of Constantinople" adlı albümün büyük ilgi topladığın bu gazeteden ve The Athenaeum dergisinden anlaşılmaktadır.

İngiltere Kraliyet Hazine Dairesi'nin harcama kayıtlarına göre, kraliyet ailesi koleksiyonlarına alınan ilk fotoğraflar, Prens Albert'in, Cundall'ın firmasından satın aldığı Robertson'a ait İstanbul fotoğraflarıdır.

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN